Nấc cụt liên tục là bệnh gì? Nguyên nhân và cách trị

Nấc cụt là hiện tượng có thể tự khỏi. Nhưng khi bạn gặp cơn nấc cụt liên tục thì có nguy hiểm không, nguyên nhân do đâu và làm sao khắc phục? Hãy tham khảo bài viết sau để tìm hiểu về tình trạng này.

Nguyên nhân gây nấc cụt

Hiện tượng nấc cụt hay còn gọi là nấc là do những nguyên nhân sau đây:

Bệnh lý tiêu hóa - gan mật

Cơn nấc cụt do rất nhiều nguyên nhân nhưng thường gặp nhiều nhất là do bệnh thuộc hệ thống tiêu hóa như bệnh trào ngược dạ dày - thực quản, viêm thực quản cấp hoặc mạn tính, các bệnh thuộc dạ dày - tá tràng (viêm dạ dày - tá tràng), viêm loét dạ dày - tá tràng (viêm bờ cong lớn hoặc nhỏ, viêm hang vị), loét môn vị, loét tiền môn vị, loét bờ cong (lớn, nhỏ), loét tâm vị hoặc ung thư dạ dày…

Triệu chứng nấc cụt có thể do bệnh về đường dẫn mật như viêm đường dẫn mật (viêm túi mật, sỏi túi mật) hoặc viêm tụy, ung thư tụy gây kích thích thần kinh hoành hoặc dây thần kinh phế vị.  

Bị stress, tổn thương hệ thần kinh

Người ta bị nấc cũng có thể do một số trường hợp sau: Bị stress, hysteria, tổn thương hệ thần kinh trung ương như viêm não (do vi khuẩn hoặc do virus) hoặc chấn thương sọ não.

Nấc cụt sau phẫu thuật

Một số người bệnh sau khi phẫu thuật ổ bụng như phẫu thuật gan mật, tụy tạng, dạ dày - tá tràng… có thể bị nấc.

Sử dụng hóa chất độc hoặc dược phẩm 

Trong một số trường hợp người bệnh sử dụng một số dược phẩm hoặc hóa chất độc như thuốc an thần gây ngủ benzodiazepin, thuốc thuộc nhóm corticosteroid hoặc một số loại thuốc điều trị bệnh Parkinson... cũng có thể gặp tình trạng nấc cụt.

Sử dụng thuốc

Dùng một số thuốc kháng sinh cũng có thể gây nấc như nhóm kháng sinh fluoroquinolon (ciprofloxacin, ofloxacin, ciprobay, norfloxacin…) hoặc kháng sinh thuộc nhóm macrolid (erythromycin, roxithromycin…).

Điều trị ung thư

Bệnh nhân trong một số trường hợp phải dùng hóa chất để điều trị ung thư cũng có thể gặp phải tình trạng nấc. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân sử dụng một số thuốc nhằm điều trị tình trạng nấc.

Phân loại tình trạng nấc

Nấc cụt được chia thành hai dạng là nấc cấp tính và nấc mạn tính.

• Nấc cấp tính thông thường chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn ở tần số thấp (khoảng vài giờ đến vài ngày).
• Nấc mạn tính là tình trạng nấc cụt liên tục và kéo dài nhiều ngày, thậm chí nấc cục kéo dài trong vài tháng hoặc lâu hơn nữa khiến cho người bệnh rất khó chịu, lo lắng, từ đó gây mất ngủ, mệt mỏi, sụt cân.

Nấc cụt liên tục gây nhiều biến chứng

Nấc cụt liên tục nhiều lần trong ngày có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt bình thường của người bệnh, thậm chí có hại cho sức khỏe của người bệnh. Nếu không được điều trị sớm, nấc cụt kéo dài sẽ có thể gây ra một số biến chứng bao gồm:

• Ngủ không ngon giấc, mất ngủ, thức giấc giữa đêm, về lâu dài có thể dẫn đến chứng rối loạn giấc ngủ;
• Mệt mỏi, căng thẳng, dẫn đến kiệt sức, thậm chí trầm cảm;
• Chán ăn, khó nuốt, khó ăn, suy dinh dưỡng;
• Mất nước và mất cân bằng điện giải, giảm cân;
• Trường hợp bệnh nhân vừa phẫu thuật để điều trị bệnh lý thực quản và dạ dày, cơn nấc cụt có thể khiến vết thương lâu lành, thậm chí làm tăng nguy cơ chảy máu hoặc nhiễm trùng sau phẫu thuật. Trường hợp một số bệnh nhân sau phẫu thuật vùng bụng, vùng ngực đang thời kỳ hậu phẫu, cơn nấc cụt khiến cho vết mổ bị đau, đôi khi làm cho vết mổ chậm liền sẹo vì khi cơn nấc xảy ra sẽ làm co kéo các cơ thành bụng;
• Một số người bệnh có thể gặp phải biến chứng như trào ngược dạ dày - thực quản (GERD), rối loạn nhịp tim.

Triệu chứng nấc cụt khi nào thì nguy hiểm?

Thông thường, phần lớn các trường hợp nấc cụt sẽ tự khỏi trong một thời gian ngắn và không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu bạn bị nấc cụt liên tục hơn 48 giờ hoặc cơn nấc gây bất tiện nhiều trong khi ăn uống và sinh hoạt hàng ngày thì người bệnh nên đến bệnh viện để được thăm khám và có cách điều trị nấc cụt phù hợp.

Bên cạnh đó, nếu người bệnh bị nấc cụt cùng lúc với các triệu chứng tiêu hóa như đau bụng, khó thở, buồn nôn, nôn ói, sốt cao, ho ra máu hoặc tắc nghẽn đường thở… thì bệnh nhân cần được cấp cứu nhanh chóng, kịp thời.

Ngoài ra, người bệnh cũng cần đi khám ngay nếu gặp tình trạng nấc cụt kèm theo các dấu hiệu liên quan thần kinh như suy nhược, nhức đầu, tê và mất thăng bằng… để có thể được điều trị sớm

Điều trị nấc cụt như thế nào?

Nếu tìm được nguyên nhân bị nấc cụt kéo dài thì việc điều trị nấc trở nên dễ dàng, nhanh chóng nhưng một khi không xác định được nguyên nhân gây nấc thì việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn.

Ví dụ nếu nấc cụt do các bệnh thuộc đường tiêu hóa, nhất là bệnh thuộc thực quản và dạ dày - tá tràng gây kích thích cơ hoành nhiều nhất thì nên điều trị dứt điểm các bệnh lý này. Trong trường hợp không tìm được nguyên nhân thì cần điều trị triệu chứng nấc.

Khi mới bị nấc lần đầu, bạn chưa cần dùng thuốc ngay mà có thể áp dụng một số cách hết nấc cụt nhanh chóng đơn giản, dễ thực hiện nhưng vẫn có kết quả nhất định như bịt mũi đồng thời nín thở hoặc hít thật sâu rồi thở ra từ từ hay uống một cốc nước lạnh từ từ từng ngụm.

Cũng có một cách khác để trị nấc là áp dụng biện pháp tâm lý như tập trung vào một vấn đề gì đó thật lý thú như xem bóng đá, đấm bốc, bóng chuyền… 

Về Đông y thì châm huyệt cũng có thể điều trị nấc hiệu quả.

Thuốc trị nấc cụt Tây y cũng có nhưng có nhiều tác dụng phụ, chống chỉ định cũng như nhiều tương tác với thuốc khác. Vì vậy người bệnh tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc để điều trị bệnh nấc khi không có chỉ định của bác sĩ.

Khi đã dùng mọi biện pháp điều trị nhưng không đưa lại kết quả trong khi bệnh có chiều hướng nặng lên cả cường độ và tần suất xuất hiện làm cho người bệnh mệt mỏi, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe thì phẫu thuật cắt dây thần kinh hoành là biện pháp cuối cùng.

Tóm lại, người bị tình trạng nấc cụt liên tục không nên chủ quan. Nếu người bệnh gặp triệu chứng nấc bất thường kèm theo một số triệu chứng khác như trong bài viết đã đề cập thì cần đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Xem thêm: 

• Cách bấm huyệt chữa nấc cụt hiệu quả
• Trào ngược dạ dày gây ra nấc cụt liên tục có đáng lo ngại
• Bị nấc cụt nhiều lần trong ngày có sao không?