Người bị thừa sắt nên hạn chế ăn gì?

Thừa sắt là một trong những tác nhân gây nên nhiều bệnh lý nguy hiểm. Việc có một chế độ ăn uống hợp lý, để hạn chế đưa thêm sắt vào cơ thể và thải bớt lượng sắt thừa, là điều cần thiết đối với người bệnh. Cùng lưu lại một số thông tin với trường hợp thừa sắt nên hạn chế ăn gì ngay dưới đây.

Thừa sắt là gì?

Thừa sắt là gì?

Sắt là một chất dinh dưỡng thiết yếu của cơ thể. Vì cơ thể không thể tự sản sinh ra mà phải bổ sung từ thực phẩm bên ngoài vào. Thông thường, cơ thể người cần khoảng 10-30% lượng sắt ăn được hấp thụ trong ruột. Thừa sắt, hay còn gọi là quá tải sắt, đây là hiện tượng lượng sắt trong cơ thể vượt quá mức cần thiết. Khi đó, ruột không đủ khả năng điều hòa lượng sắt dư. Chúng sẽ tích tụ ở gan gây ra tình trạng nhiễm sắt ở da, tim, tuyến tụy và khớp xương gây nên vấn đề nghiêm trọng như: Viêm khớp, các bệnh về gan, tổn thương tuyến tụy, bất thường về tim, mãn kinh sớm, tổn thương tuyến thượng thận…

Có 2 dạng thừa sắt phổ biến là:

• Thừa sắt do di truyền: Người bệnh bị ngay từ lúc mới sinh ra (do đột biến gen HFE di truyền). Ruột mất khả năng điều hòa sắt và sắt thừa sẽ tích tụ ở gan, tim. 
• Thừa sắt mắc phải: Là loại bệnh cơ hội, đi kèm với những bệnh lý khác như bệnh thiếu hồng cầu, bệnh gan, bệnh liên quan đến sự hấp thụ sắt.

Thừa sắt thường diễn ra một cách âm thầm, không có biểu hiện quá rõ rệt. Do đó, người bệnh thường không thể tự phát hiện sớm. Tuy nhiên, người bị thừa sắt vẫn có những triệu chứng cơ bản như:

• Triệu chứng sớm: mệt mỏi, yếu người, sụt cân, suy nhược cơ thể, da sậm màu (màu đồng), đau khớp, đau bụng, rụng tóc.
• Triệu chứng muộn: mất ham muốn tình dục, suy tim, tiểu đường.

Những nguy hiểm đối với cơ thể khi bị thừa sắt

Tác hại của thừa sắt đối với cơ thể

Như đã thông tin ở trên thì thừa sắt có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan, bộ phận khác trên cơ thể. Có thể liệt kê một số nguy cơ của thừa sắt như:

• Nguy cơ ung thư gan: Gan là nơi lưu trữ chất sắt dư thừa trong cơ thể nhiều nhất. Khi sắt quá nhiều sẽ tạo áp lực lớn, có thể dẫn đến ung thư hoặc xơ gan.
• Bệnh tim mạch: Sắt thừa cản trở quá trình dẫn điện của tim, dẫn đến suy tim hoặc loạn nhịp tim, gây trở ngại cho việc bơm máu, gián đoạn sự lưu thông máu. Đây là các nguyên nhân gây nên tình trạng sưng chân và khó thở.
• Thay đổi da: Làn da trở nên hơi xám và bạc màu.
• Tiểu đường: 75% những người bị thừa sắt đều mắc bệnh tiểu đường. Do lượng chất sắt dư thừa tích tụ trong tuyến tụy và gây rối tiến trình sản xuất insulin, khiến lượng đường trong máu tăng.
• Viêm khớp: Chất sắt dư thừa tích tụ trong các khớp xương có thể dẫn đến tổn hại các mô, dẫn tới viêm khớp.
• Tổn hại buồng trứng: Lượng chất sắt dư thừa trong máu của phụ nữ có thể làm hỏng buồng trứng. Ở một số trường hợp, những biểu hiện của buồng trứng có vấn đề là chu kỳ kinh nguyệt không đều và không rụng trứng. Ở thiếu nữ, tuổi dậy thì cũng có thể bị trì hoãn vì lý do tương tự.
• Kích thích vi khuẩn sinh sôi: Đây là lý do phổ biến nhất khiến nhiều người phải đối mặt với bệnh truyền nhiễm mãn tính.
• Các bệnh hệ thần kinh: Thừa sắt có thể dẫn đến các bệnh thần kinh nguy hiểm như bệnh Parkinson (bệnh liệt rung), ADHD (rối loạn tăng động giảm chú ý), bệnh Alzheimer; mệt mỏi, căng thẳng, giận dữ, sợ hãi và có các hành vi bất thường như hành vi chống xã hội hoặc bạo lực,…

Thừa sắt nên hạn chế ăn gì?

Thừa sắt nên hạn chế ăn gì?

"Thừa sắt nên hạn chế ăn gì?" là câu hỏi được nhiều bệnh nhân đặt ra khi mắc bệnh lý này. Dưới đây là một số nhóm thực phẩm mà người bệnh cần hạn chế:

• Các loại thịt đỏ và nội tạng động vật như: thịt bò và cừu (phần thân), mỡ động vật;
• Một số loại ngũ cốc, đậu đỗ, hạt vừng, hạt hướng dương, hạt bí xanh bí đỏ;
• Một số loại rau: rau cải xoong, rau bina, cải xoăn;
• Trái cây họ cam quýt;
• Rượu;
• Đường;
• Một số thực phẩm khác như: lòng đỏ trứng, cá béo, sò, trai, sô-cô-la đen và bột cacao;
• Các thực phẩm chức năng, thuốc chứa sắt và vitamin C;
• Đối với một số trường hợp nhất định, cần kiêng các loại thực phẩm có màu sắc rực rỡ như cà rốt, khoai lang, củ cải đường, ớt đỏ và vàng. Tuy nhiên, chúng cũng không thực sự quá nguy hiểm vì lợi ích mà nhóm thực phẩm này mang lại cho cơ thể lớn hơn rất nhiều so với tác hại mà chúng có. Do đó, bạn có thể tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ để sử dụng đúng cách.

Trên đây là tổng hợp những thông tin để trả lời cho câu hỏi: "Thừa sắt nên hạn chế ăn gì?". Hy vọng bài viết này đã mang lại cho bạn những kiến thức bổ ích để phòng và điều trị bệnh. Và đừng quên theo dõi trang để có thêm những thông tin chăm sóc sức khỏe bổ ích khác nhé. 

Nhật Lệ

Nguồn tham khảo: Tổng hợp