Nguyên nhân huyết áp cao ở người trẻ và cách điều trị hiệu quả

Nguyên nhân huyết áp cao ở người trẻ chủ yếu liên quan đến lối sống không lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống dư thừa muối, chất béo bão hòa, ít vận động thể chất, stress kéo dài và sử dụng chất kích thích như thuốc lá, rượu bia. Bài viết sau sẽ giúp làm rõ các yếu tố nguy cơ này, từ đó cung cấp cái nhìn toàn diện về cách phòng ngừa và kiểm soát tăng huyết áp hiệu quả ở nhóm tuổi này.

Bệnh huyết áp cao ở người trẻ là gì?

Trước khi tìm hiểu nguyên nhân gây tăng huyết áp ở người trẻ, cần hiểu rõ bản chất của căn bệnh này. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), tăng huyết áp được chẩn đoán khi huyết áp tâm thu từ 130 mmHg trở lên hoặc huyết áp tâm trương từ 80 mmHg trở lên. Trong khi đó, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hội Tim mạch Châu Âu, ngưỡng chẩn đoán là từ 140/90 mmHg trở lên.

Dù trước đây tăng huyết áp chủ yếu gặp ở người cao tuổi, nhưng hiện nay tỷ lệ tăng huyết áp ở người trẻ đang có xu hướng gia tăng. Theo một khảo sát tại Hoa Kỳ giai đoạn 2017 - 2018, khoảng 20,6% người trong độ tuổi từ 18 - 39 bị tăng huyết áp (≥130/80 mmHg). Một nghiên cứu toàn cầu khác ghi nhận tỷ lệ khoảng 7,4% ở nhóm thanh niên (theo định nghĩa WHO). Do các triệu chứng thường mơ hồ như đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi nên bệnh thường chỉ được phát hiện khi khám sức khỏe định kỳ hoặc khám các bệnh lý liên quan.

Nguyên nhân huyết áp cao ở người trẻ

Khác với nhóm bệnh nhân lớn tuổi, nguyên nhân huyết áp cao ở người trẻ hiện chưa được chứng minh cụ thể. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, nguyên nhân huyết áp cao ở người trẻ có thể là:

• Béo phì, thừa cân do ít vận động hoặc do chế độ ăn uống không khoa học.
• Chế độ ăn uống nhiều muối, dung nạp nhiều chất béo không tốt từ mỡ động vật, nội tạng động vật,…
• Các bệnh lý như bệnh thận, bệnh tim, rối loạn chuyển hóa nội tiết như cường giáp, suy giáp, đái tháo đường,…
• Yếu tố di truyền.
• Căng thẳng, mệt mỏi trong thời gian dài.
• Sử dụng nhiều chất kích thích như thuốc lá, bia rượu,…
• Trước 45 tuổi, tỷ lệ mắc bệnh huyết áp cao ở đàn ông thường cao hơn phụ nữ.

Ngoài những nguyên nhân huyết áp cao ở người trẻ nêu trên cũng tồn tại một số yếu tố nguy cơ khác như các loại thuốc sử dụng thường xuyên, bệnh nền,… Để biết chính xác vì sao bị huyết áp cao và làm thế nào để điều trị, người bệnh cần đi khám tại bệnh viện uy tín.

Dấu hiệu nhận biết huyết áp cao ở người trẻ

Ngoài tìm hiểu nguyên nhân huyết áp cao ở người trẻ, bạn cũng cần nhận biết rõ dấu hiệu huyết áp cao để sớm phát hiện bệnh và can thiệp điều trị phù hợp. Đối với bệnh huyết áp cao ở người trẻ, các triệu chứng thường không rõ ràng như ở người lớn tuổi. Có khoảng 70% người trẻ không xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào khi bị cao huyết áp.

Chính vì vậy, việc thường xuyên tầm soát sức khỏe định kỳ rất quan trọng, góp phần quyết định việc phát hiện sớm tình trạng bệnh lý. Dưới đây là một số biểu hiện có thể gặp ở người trẻ khi bị huyết áp cao.

• Đau đầu: Triệu chứng này đến từ việc áp lực máu tăng cao trong hộp sọ, nếu xảy ra thường xuyên thì khả năng cao bạn đã bị huyết áp cao. Mức độ đau đầu nhiều hay ít sẽ phụ thuộc phần lớn vào chỉ số tăng huyết áp cụ thể của người bệnh.
• Chóng mặt, hoa mắt: Người trẻ khi bị huyết áp cao thường xuyên bị chóng mặt do khi huyết áp tăng, động mạch bị chèn ép dẫn đến lượng máu cung cấp cho não không đủ, từ đó khiến bạn cảm thấy chóng mặt, hoa mắt.
• Đỏ và nóng ran mặt: Đây không phải là triệu chứng điển hình của tăng huyết áp, và có thể bị nhầm lẫn với tình trạng giãn mạch do vận động hoặc thời tiết. Tăng huyết áp ở người trẻ thường không có triệu chứng, nhưng nếu có thể biểu hiện như đau đầu, chóng mặt, nhìn mờ,...

Ngoài những triệu chứng huyết áp cao ở người trẻ nêu trên, khi bị cao huyết áp bạn cũng có thể nhận thấy những hiện tượng bất thường như tạo vệt máu trong mắt, cảm giác nặng đầu, mỏi gáy,… Những dấu hiệu này thường ít gặp hơn và dễ gây nhầm lẫn với những vấn đề sức khỏe khác nên bị nhiều người bỏ qua.

Điều trị bệnh huyết áp cao ở người trẻ

So với người cao tuổi, điều trị huyết áp cao ở người trẻ dễ dàng và khả năng phục hồi cao hơn nhiều. Do đó, phát hiện nguyên nhân huyết áp cao ở người trẻ càng sớm sẽ giúp bạn càng dễ thoát khỏi căn bệnh này mà không cần đến những biện pháp can thiệp sâu.

Giữ cân nặng ở mức phù hợp

Một trong những yếu tố quan trọng khi điều trị huyết áp cao ở người trẻ là giữ chỉ số BMI luôn ở khoảng ổn định từ 18.5 – 24.9 thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện đều đặn. Biện pháp này được coi là “xương sống” để đảm bảo sức khỏe cũng như hỗ trợ điều trị huyết áp cao.

Thực hiện chế độ ăn DASH

Chế độ ăn DASH được khuyến cáo cho cả người cao tuổi và người trẻ khi mắc bệnh huyết áp cao. Cách áp dụng chế độ ăn này cũng khá đơn giản, bạn chỉ cần thực hiện những nguyên tắc dưới đây là được.

• Hạn chế tiêu thụ muối, chất béo bão hòa và cholesterol có nhiều trong mỡ động vật và nội tạng.
• Sử dụng nhiều loại trái cây tươi, rau củ quả, sữa và thực phẩm ít chất béo.
• Ngũ cốc nguyên hạt, cá, thịt gia cầm, các loại hạt,… nên có nhiều hơn trong bữa ăn.
• Ăn ít lượng thịt đỏ, các thực phẩm và đồ uống có đường cũng nên hạn chế.
• Ăn thêm thực phẩm giàu kali, canxi và chất xơ giúp thành mạch khỏe mạnh và giảm huyết áp.

Thường xuyên tập thể dục

Tập luyện thường xuyên và đều đặn đem lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn nên tập theo khả năng, thể trạng của bản thân để hỗ trợ điều trị huyết áp cao hiệu quả.

Tổ chức Y tế Thế giới và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến cáo mỗi người nên duy trì ít nhất 150 phút hoạt động thể chất cường độ vừa mỗi tuần (tương đương ≥ 30 phút/ngày, ít nhất 5 ngày/tuần), hoặc 75 phút cường độ mạnh để hỗ trợ kiểm soát huyết áp.

Kiểm soát thức uống có cồn

Uống rượu, bia là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ huyết áp cao ở người trẻ. Do đó, để điều trị huyết áp cao, bạn cần hạn chế thức uống có cồn ngay hôm nay. Tốt nhất chỉ nên uống một lượng vừa phải và có tiết chế, không lạm dụng gây ảnh hưởng xấu đối với sức khỏe.

Trên đây là một số nguyên nhân huyết áp cao ở người trẻ mà Nhà thuốc Long Châu muốn chia sẻ đến bạn đọc. Để góp phần phòng tránh huyết áp cao khi còn trẻ, bạn nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và cân đối các nhóm dinh dưỡng, tập luyện thể thao thường xuyên, chế độ sinh hoạt khoa học,…

Xem thêm:

• Huyết áp 170/90 có phải là huyết áp cao không?
• Nguyên nhân bị huyết áp cao là gì? Cách điều trị hiệu quả
• Cao huyết áp ở người 24 tuổi: Nguyên nhân và cách điều trị