Nguyên nhân ù tai và cách điều trị ù tai hiện nay

Ù một tai hay ù hai tai đều là tình trạng thường xuyên xảy ra trong cuộc sống hàng ngày đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Vậy nguyên nhân ù tai phổ biến là gì mà nhiều người bị đến vậy? Và ù tai có ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống con người không, có cần thiết phải điều trị không?

Thế nào là ù tai?

Ù tai là hiện tượng khi bạn nghe thấy âm thanh mà không có nguồn âm thanh bên ngoài nào tạo ra. Những âm thanh này có thể xuất hiện dưới nhiều dạng khác nhau như tiếng ù, tiếng rít, tiếng chuông, tiếng xèo xèo, hoặc thậm chí là tiếng nhạc. Tình trạng này có thể xảy ra ở một hoặc cả hai tai và có thể liên tục hoặc ngắt quãng.

Triệu chứng chính của ù tai là cảm giác nghe thấy âm thanh mà không có nguồn âm thanh bên ngoài nào tạo ra. Các đặc điểm cụ thể của triệu chứng này có thể bao gồm:

• Âm thanh nghe được: Có thể là tiếng ù, tiếng rít, tiếng chuông, tiếng huýt sáo, tiếng xèo xèo, hoặc thậm chí là tiếng nhạc.
• Cường độ âm thanh: Âm thanh có thể thay đổi từ nhẹ đến rất lớn và có thể ảnh hưởng đến khả năng nghe của bạn.
• Độ dài của triệu chứng: Âm thanh có thể liên tục hoặc ngắt quãng, xuất hiện vào những thời điểm cụ thể hoặc kéo dài suốt cả ngày.
• Vị trí của âm thanh: Có thể nghe thấy trong một tai hoặc cả hai tai. Đôi khi cảm giác như âm thanh xuất phát từ trong đầu.
• Ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày: Có thể gây khó ngủ, khó tập trung, lo lắng, hoặc trầm cảm do cảm giác khó chịu hoặc phiền toái.

Những nguyên nhân ù tai phổ biến

Để chẩn đoán chính xác và điều trị hiệu quả, khi đến cơ sở y tế khám, bạn sẽ được nhân viên y tế tìm hiểu nguyên nhân ù tai của bạn, sau đó tiến hành lên kế hoạch điều trị hiệu quả nhất. Vậy những nguyên nhân ù tai phổ biến nhất là gì?

Ù tai do bệnh lý

Ù tai có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau. Dưới đây là một số bệnh lý phổ biến có thể gây ra ù tai:

• Bệnh Meniere: Đây là một rối loạn tai trong có thể gây ra các cơn chóng mặt nghiêm trọng, mất thính lực, ù tai, và cảm giác đầy tai. Bệnh Meniere thường ảnh hưởng đến một bên tai.
• Rối loạn khớp thái dương hàm (TMJ): Vấn đề về khớp nối giữa xương hàm và xương sọ có thể gây ra ù tai cùng với đau hàm và đầu.
• U dây thần kinh thính giác (Schwannoma tiền đình): Đây là khối u lành tính phát triển trên dây thần kinh thính giác, gây ra ù tai, mất thính lực một bên và đôi khi chóng mặt.
• Rối loạn mạch máu: Một số vấn đề về mạch máu, như cao huyết áp, xơ vữa động mạch, hoặc dị dạng động tĩnh mạch, có thể gây ra ù tai do sự thay đổi lưu lượng máu trong tai.
• Rối loạn chuyển hóa: Các rối loạn như tiểu đường, bệnh tuyến giáp, và thiếu máu có thể ảnh hưởng đến lưu thông máu hoặc chức năng thần kinh, dẫn đến ù tai
• Viêm tai: Viêm tai giữa (viêm tai giữa) hoặc viêm tai ngoài (viêm tai ngoài) có thể gây ù tai, đặc biệt khi có sự tích tụ của dịch hoặc mủ trong tai.
• Otosclerosis: Đây là tình trạng xương tai giữa phát triển bất thường, gây ra mất thính lực và có thể kèm theo ù tai. Otosclerosis thường bắt đầu ở tuổi trưởng thành và có thể di truyền trong gia đình.

Ù tai có thể do tác dụng phụ của thuốc

Ù tai do tác dụng phụ của thuốc, còn gọi là ù tai do thuốc, là tình trạng mà một số loại thuốc gây ra hoặc làm trầm trọng thêm cảm giác ù tai. Dưới đây là một số loại thuốc phổ biến có thể gây ù tai:

Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs)

• Aspirin: Ù tai có thể xảy ra khi dùng liều cao.
• Ibuprofen và naproxen: Có thể gây ù tai, đặc biệt khi sử dụng lâu dài hoặc liều cao.

Thuốc chống ung thư

Cisplatin và carboplatin: Những loại thuốc này có thể gây tổn thương tai trong, dẫn đến ù tai và mất thính lực.

Thuốc lợi tiểu

Furosemide và bumetanide: Có thể gây ù tai khi dùng liều cao.

Thuốc kháng sinh

• Aminoglycosides (như gentamicin, tobramycin): Có thể gây tổn thương tai trong, dẫn đến ù tai và mất thính lực.
• Erythromycin cũng có thể gây ù tai khi dùng liều cao.

Thuốc chống trầm cảm

Một số loại thuốc chống trầm cảm, đặc biệt là các thuốc ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc (SSRIs) có thể gây ù tai ở một số người.

Thuốc điều trị sốt rét

Chloroquine và quinine: Có thể gây ù tai và các vấn đề thính giác khác.

Ù tai do tiếp xúc với tiếng ồn

Ù tai do tiếp xúc với tiếng ồn là một hiện tượng phổ biến, đặc biệt ở những người thường xuyên làm việc trong môi trường ồn ào hoặc tiếp xúc với tiếng ồn lớn trong thời gian dài. Tiếp xúc với tiếng ồn có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho các tế bào lông trong tai trong, dẫn đến ù tai và mất thính lực. Nguyên nhân và cơ chế dẫn đến ù tai là:

• Tiếp xúc ngắn hạn với tiếng ồn lớn: Tiếng ồn lớn đột ngột như tiếng nổ, tiếng súng, hoặc tiếng nhạc lớn tại buổi hòa nhạc có thể gây ra ù tai tạm thời hoặc vĩnh viễn.
• Tiếp xúc dài hạn với tiếng ồn vừa phải: Làm việc trong môi trường ồn ào (như nhà máy, công trường xây dựng) hoặc nghe nhạc qua tai nghe ở âm lượng lớn trong thời gian dài có thể gây tổn thương dần dần cho các tế bào lông trong tai.

Cách điều trị ù tai

Điều trị ù tai thường tập trung vào việc giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người mắc phải, vì không phải lúc nào cũng có thể loại bỏ hoàn toàn ù tai. Dưới đây là các phương pháp điều trị và quản lý ù tai:

• Sử dụng máy trợ thính: Nếu ù tai đi kèm với mất thính lực, máy trợ thính có thể giúp cải thiện khả năng nghe và giảm cảm giác ù tai bằng cách khuếch đại các âm thanh bên ngoài, làm giảm sự chú ý đến tiếng ù.
• Liệu pháp âm thanh: Máy tạo âm thanh: Sử dụng các thiết bị phát ra âm thanh nhẹ nhàng như tiếng mưa, tiếng sóng biển, hoặc tiếng gió để che lấp tiếng ù tai. Ứng dụng âm thanh: Có nhiều ứng dụng trên điện thoại di động cung cấp các âm thanh nền để giúp che lấp tiếng ù tai.
• Liệu pháp nhận thức hành vi (CBT): Giúp quản lý căng thẳng, lo âu, và trầm cảm liên quan đến ù tai. CBT có thể giúp thay đổi cách bạn phản ứng với tiếng ù tai và giảm tác động tiêu cực của nó đến cuộc sống hàng ngày. Kỹ thuật thư giãn: Thiền, yoga, và các kỹ thuật thư giãn khác có thể giúp giảm căng thẳng và làm giảm mức độ ù tai.
• Thuốc: Thuốc chống trầm cảm và thuốc an thần: Trong một số trường hợp, thuốc chống trầm cảm ba vòng (như amitriptyline) hoặc thuốc an thần (như alprazolam) có thể được sử dụng để giảm triệu chứng ù tai, đặc biệt nếu ù tai gây ra lo âu hoặc mất ngủ.
• Thay đổi lối sống: Bảo vệ tai khỏi tiếng ồn lớn bằng cách sử dụng nút tai hoặc tai nghe bảo vệ khi làm việc trong môi trường ồn ào.Quản lý căng thẳng thông qua các kỹ thuật thư giãn, tập thể dục, và duy trì một lối sống lành mạnh.
• Tư vấn chuyên gia: Thăm khám bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng để được chẩn đoán và điều trị cụ thể.

Có rất nhiều nguyên nhân ù tai, việc điều trị ù tai thường dựa vào nguyên nhân và cần kết hợp nhiều phương pháp khác nhau. Việc thăm khám và tư vấn với các chuyên gia y tế là cần thiết để có kế hoạch điều trị hiệu quả.