Những điều cần biết về bệnh thần kinh cơ tự miễn

Bệnh thần kinh cơ tự miễn là bệnh lý nguy hiểm có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào. Mặc dù bệnh lý không nguy hiểm đến mức đe dọa tính mạng, tuy nhiên nó có thể dẫn đến nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. Việc nắm rõ những thông tin về bệnh thần kinh cơ tự miễn là hoàn toàn cần thiết với bất kỳ ai để chăm sóc sức khỏe thật tốt.

Bệnh thần kinh cơ tự miễn là gì?

Bệnh thần kinh cơ tự miễn hay còn được biết đến với tên gọi là bệnh nhược cơ, tên khoa học là Myasthenia gravis. Dấu hiệu đặc trưng của bệnh lý đó là tình trạng yếu cơ diễn ra liên tục hoặc thành từng đợt với các mức độ khác nhau tùy thuộc vào độ nặng của bệnh. 

Bệnh thần kinh cơ không phải là bệnh lý quá phổ biến, với tỷ lệ mắc phải là khoảng 0,5/100.000 người. Bệnh có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào. Trong đó, nhóm đối tượng là nữ giới có tỷ lệ mắc bệnh nhược cơ cao hơn so với nam giới và mức độ ảnh hưởng đối với sức khỏe là cao gấp hai lần. Đa số các trường hợp bệnh thần kinh cơ xảy ra ở nữ giới trong độ tuổi từ 40 - 70 và nam giới trên 50 tuổi.

Những nhóm cơ thường liên quan đến bệnh lý này như cơ vân, cơ tứ chi, cơ nhai, cơ mặt, cơ hô hấp… Bệnh thần kinh cơ xảy ra do có sự tồn tại của các kháng thể chống lại hoạt chất Acetylcholine có trên màng tế bào cơ, tại những vùng tiếp nối thần kinh cơ hậu synap. Bệnh lý gây ảnh hưởng đến sức vận động của cơ, nặng dần theo thời gian và có xu hướng trở thành bệnh lý mạn tính.

Các giai đoạn tiến triển của bệnh

Cụ thể quá trình tiến triển của bệnh lý thần kinh cơ tự miễn được chia thành các giai đoạn sau:

• Bắt đầu với sự xuất hiện của một nhóm cơ bị ảnh hưởng, đa phần là các cơ vận nhãn.
• Sau đó, tình trạng nhược cơ ảnh hưởng đến toàn bộ nhóm cơ của cơ thể, trừ cơ hầu họng và cơ hô hấp.
• Ở mức độ nặng hơn, cơ hầu họng của bắt đầu bị ảnh hưởng và cơ hô hấp vẫn chưa bị tác động tới.
• Càng nghiêm trọng hơn khi toàn bộ các nhóm cơ đều bị ảnh hưởng bởi bệnh lý, ngay cả cơ hô hấp cũng bắt đầu có dấu hiệu rối loạn, ảnh hưởng đến quá trình hô hấp, từ đó có thể dẫn đến tình trạng nguy hiểm đến tính mạng.

Triệu chứng của bệnh

Triệu chứng điển hình của bệnh thần kinh cơ tự miễn đó là tình trạng yếu cơ, nghiêm trọng hơn là có thể liệt một hoặc nhiều nhóm cơ của cơ thể. Ngoài ra, người bệnh còn xuất hiện một số triệu chứng khác như:

Hơn 50% người mắc bệnh có biểu hiện ban đầu trên cơ mắt. Một số biểu hiện điển hình như sụp mí một bên, không đối xứng, nhìn đôi, khó nhắm mắt… Triệu chứng này có khả năng sẽ lây lan sang những cơ khác sau vài tuần, vài tháng hoặc vài năm. Thậm chí, có trường hợp người bệnh chỉ biểu hiện triệu chứng duy nhất trên mắt.

Yếu cơ cổ và cơ tứ chi, làm ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh như khó di chuyển, đứng, ngồi, khó để ngẩng cao đầu do cơ duỗi cổ bị suy yếu, hạn chế trong việc đưa tay lên, cầm nắm đồ vật, dáng đi nặng nề, không linh hoạt…

Khi yếu nhóm cơ tại vùng đầu, mặt, cơ hầu họng có thể dẫn đến tình trạng khó nhai, nuốt, liệt cơ mặt, mặt vô cảm, thay đổi giọng nói… Khi yếu cơ hầu họng, người bệnh gặp nhiều khó khăn trong ăn uống, thậm chí phải thường xuyên dùng tay hỗ trợ để ngậm được miệng lại.

Khi nhóm cơ hô hấp bị suy yếu sẽ nhanh chóng dẫn đến tình trạng khó thở, thở gấp, mệt mỏi, suy hô hấp cấp, nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ nguy hiểm đến tính mạng. Tình huống này thường xảy ra một cách bất ngờ hoặc có một số yếu tố thúc đẩy như nhiễm trùng, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, phẫu thuật…

Thông thường, các triệu chứng của bệnh thần kinh cơ tự miễn sẽ xuất hiện phổ biến nhất vào cuối ngày hoặc sau những vận động nhiều và liên tục của cơ thể. Tình trạng này sẽ thuyên giảm nếu người bệnh nghỉ ngơi đầy đủ. 

Ngoài ra, thường có tình trạng các cơ bị yếu thiên về một bên, gây ra sự mất đối xứng và đôi khi có thể đi kèm với một số rối loạn khác. Hơn thế nữa, người bệnh nhược cơ có thể sẽ gặp những ảnh hưởng đến cảm giác hoặc phản xạ thần kinh.

Biến chứng của bệnh thần kinh cơ

Theo các chuyên gia, sở dĩ bệnh lý này nguy hiểm là do những biến chứng mà nó gây ra. Trong đó, biến chứng đáng lo ngại nhất đó là nhược cơ hô hấp, dẫn đến cơn suy hô hấp cấp. Nhóm cơ hô hấp bao gồm nhiều nhóm cơ khác như cơ hoành, cơ thang, cơ liên sườn, cơ ức đòn chũm… Tùy vào độ nặng của bệnh mà người bệnh có thể bị yếu cơ hoặc thậm chí là liệt cơ hô hấp hoàn toàn, gây nguy hiểm đến tính mạng.

Ngoài ra, cũng có những báo cáo về biến chứng viêm phổi trên bệnh nhân nhược cơ. Những bệnh nhân này thường xuyên phải đối diện với trạng thái mệt mỏi, suy kiệt, giảm ăn uống, chán ăn, khó tập trung, ảnh hưởng đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống.

Biện pháp phòng ngừa

Hiện nay vẫn chưa có phương pháp để điều trị dứt điểm bệnh thần kinh cơ tự miễn. Mục đích chính của các phương pháp điều trị đó là làm thuyên giảm các triệu chứng của bệnh. Để phòng ngừa tình trạng thần kinh cơ tự miễn, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Xây dựng chế độ dinh dưỡng đầy đủ dưỡng chất, ăn nhiều thực phẩm giàu kali như rau xanh, hoa quả như chuối, đu đủ… để hỗ trợ hoạt động của cơ.
• Tập luyện thể dục thường xuyên với những bài tập phù hợp với sức khỏe của bản thân.
• Xây dựng lối sống lành mạnh, khoa học, ngủ đúng giờ, không nên sử dụng rượu, bia, chất kích thích, thuốc lá…
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện ra những dấu hiệu bất thường và kịp thời điều trị các bệnh lý ở những giai đoạn sớm.
• Phòng ngừa tình trạng nhiễm trùng, đặc biệt những người mắc bệnh lý khác hoặc người suy giảm đề kháng.
• Hạn chế tình trạng căng thẳng, stress kéo dài, nên tìm những phương pháp giải trí để giải tỏa căng thẳng cho bản thân.
• Không tự ý sử dụng thuốc hoặc ngừng thuốc đột ngột khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Trên đây là những điều cần biết về bệnh thần kinh cơ tự miễn, hy vọng những thông tin trên bổ ích và cung cấp thêm cho bạn những kiến thức về sức khỏe con người. Để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh các bệnh lý khác nói chung và bệnh thần kinh cơ tự miễn nói riêng, bạn cần nâng cao chất lượng sống mỗi ngày, lắng nghe bản thân mình, chú ý đến sức khỏe để nhận thấy sớm những dấu hiệu bất thường và nhanh chóng thăm khám để điều trị sớm nhất.

Xem thêm: 

• Đau đơn dây thần kinh: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
• Những thông tin cần biết về bệnh xơ não tuỷ