Thay băng mở khí quản là một quy trình quan trọng trong chăm sóc bệnh nhân có lỗ mở khí quản, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và đảm bảo thông khí hiệu quả. Việc thay băng đúng cách không chỉ giúp vết thương mau lành mà còn hạn chế các biến chứng có thể xảy ra, đảm bảo an toàn và thoải mái cho bệnh nhân.
Nhiều người thắc mắc rằng thay băng mở khí quản sẽ như thế nào? Thủ thuật này không chỉ yêu cầu kỹ thuật vô khuẩn mà còn cần sự cẩn thận từ phía nhân viên y tế để bảo vệ sức khỏe hô hấp của người bệnh.
Giới thiệu về phương pháp mở khí quản
Mở khí quản là thủ thuật tạo ra một lỗ thông tạm thời hoặc vĩnh viễn để dẫn không khí trực tiếp vào khí quản thay vì qua đường mũi và họng. Phương pháp này được áp dụng khi đường hô hấp trên bị tắc nghẽn. Từ đó nhằm hỗ trợ loại bỏ dịch tiết, giúp cai máy thở và hỗ trợ thở nhân tạo dài ngày. Vị trí thực hiện thường ở vòng sụn khí quản từ đốt 2 đến đốt 4.
Chỉ định mở khí quản bao gồm:
Tắc nghẽn đường hô hấp trên, ngăn cản sự lưu thông khí từ mũi đến thanh quản do chấn thương vùng mũi, thanh quản, khối u vùng mặt và mũi, bệnh bạch hầu thanh quản hoặc dị vật đường thở.
Tổn thương ảnh hưởng đến trung tâm hô hấp và khả năng thông khí như chấn thương sọ não, hôn mê sâu, dập não, biến chứng sau phẫu thuật áp xe não, u não, viêm màng não nặng gây suy hô hấp do tiết nhiều đờm.
Các phẫu thuật lồng ngực gây ảnh hưởng đến hô hấp và sự giãn nở của phế nang như phẫu thuật bóc tách màng phổi, cắt bỏ thùy phổi hoặc các ca phẫu thuật tại lồng ngực, trung thất.
Cơn viêm cấp do giãn phế quản gây nguy cơ nghẹt thở nặng, trong tình huống không thể đặt ống nội khí quản.
Trường hợp khác như dự phòng nghẹt thở hoặc chuẩn bị cho các ca phẫu thuật lớn như phẫu thuật khối u hạ họng.
Lợi ích của mở khí quản
Lợi ích của thủ thuật mở khí quản bao gồm:
Giảm "khoảng chết" của hệ hô hấp, giúp không khí ngoài trời lưu thông dễ dàng hơn vào phổi mà không cần tốn nhiều sức lực.
Nâng cao hiệu quả hút đờm, dịch tiết.
Cải thiện việc đưa thuốc và oxy trực tiếp vào đường hô hấp dưới một cách hiệu quả.
Canuyn hỗ trợ hô hấp thuận tiện hơn, giảm cản trở trong đường thở và đảm bảo thể tích khí lưu thông tốt hơn.
Giảm nguy cơ ứ trệ máu trong tĩnh mạch.
Tuy nhiên, thủ thuật này cũng có thể dẫn đến một số biến chứng như nghẹt đờm, xẹp phổi, viêm phổi, nhiễm trùng da quanh ống, hẹp khí quản và rò khí thực quản.
Kỹ thuật thay băng mở khí quản như thế nào?
Trong ngày đầu sau mở khí quản, cần thay băng 2-3 lần và vệ sinh lỗ mở khí quản. Những ngày sau, rửa và thay băng mỗi ngày một lần. Cần thay băng ngay khi gạc hoặc băng bị thấm máu hoặc dịch đờm.
Nhiều người thắc mắc rằng thay băng mở khí quản sẽ như thế nào? Quy trình thay băng mở khí quản được thực hiện như sau:
Đặt bệnh nhân ở tư thế thoải mái và thích hợp.
Kiểm tra và hút đờm, dãi nếu cần thiết. Kiểm tra áp lực cuff nếu cần. Đặt tấm nilon lót ở hai bên cổ.
Mang găng tay sạch, tháo bỏ băng cũ và quan sát, đánh giá tình trạng vết mở khí quản.
Đeo găng tay vô khuẩn, cắt gạc hình chữ Y (3-4 miếng) và cắt dây cố định. Để tiện hơn, có thể dùng các loại gạc chuyên dụng như gạc xốp răng cưa hoặc gạc sợi.
Rửa vết thương bằng nước muối sinh lý từ trong ra ngoài theo hình chữ "C", bán kính khoảng 7 cm. Nếu vết thương nhiễm khuẩn, rửa bằng oxy già.
Rửa sạch mặt trên và mặt dưới của ống canuyn, sau đó thấm khô.
Sát khuẩn vết thương từ trong ra ngoài theo hình chữ "C", mặt trên và mặt dưới của ống mở khí quản với dung dịch Betadine, bán kính khoảng 7 cm.
Đặt gạc mới lên vết mở khí quản và thay dây cố định ống mở khí quản. Nếu bệnh nhân bị kích thích, hãy hoàn tất việc sát khuẩn và rửa trước khi thay dây hoặc nhờ người giữ ống mở khí quản.
Tháo găng, kiểm tra bóng chèn cuff và đặt bệnh nhân về tư thế thoải mái. Đánh giá lại tình trạng bệnh nhân sau khi thực hiện. Hướng dẫn người bệnh và người thân về các lưu ý cần thiết sau quy trình.
Thu dọn dụng cụ đã sử dụng và rửa tay sạch sẽ.
Chế độ sinh hoạt cho bệnh nhân có lỗ mở khí quản
Bệnh nhân khi mở khí quản cần lưu ý chế độ sinh hoạt như sau:
Bệnh nhân nên uống đủ nước hàng ngày, kết hợp bổ sung rau xanh và trái cây để giữ ẩm cho cơ thể và hỗ trợ hệ hô hấp hoạt động tốt hơn.
Đặt máy tạo hơi nước trong phòng để giữ độ ẩm tránh viêm phổi, đặc biệt là vào mùa đông khi không khí khô.
Tránh để chăn, ga giường che lỗ thở khi ngủ, đảm bảo sự lưu thông không khí tốt nhất.
Che chắn lỗ thở cẩn thận khi tắm, tránh nước bắn vào có thể gây ho, sặc hoặc ngạt thở.
Bệnh nhân nên tham gia các bài tập thể dục nhẹ nhàng, phù hợp với tình trạng sức khỏe để cải thiện sức đề kháng và duy trì sự dẻo dai.
Việc thay băng mở khí quản là một phần không thể thiếu trong chăm sóc bệnh nhân, giúp duy trì vệ sinh, giảm nguy cơ nhiễm trùng và đảm bảo thông khí ổn định. Thực hiện đúng quy trình thay băng sẽ góp phần quan trọng vào việc phục hồi sức khỏe của bệnh nhân, hạn chế tối đa các biến chứng có thể phát sinh.
Có thể bạn quan tâm
Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
Dược sĩ chuyên khoa Dược lý - Dược lâm sàng. Tốt nghiệp 2 trường đại học Mở và Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có kinh nghiệm nghiên cứu về lĩnh vực sức khỏe, đạt được nhiều giải thưởng khoa học. Hiện là Dược sĩ chuyên môn phụ trách xây dựng nội dung và triển khai dự án đào tạo - Hội đồng chuyên môn tại Nhà thuốc Long Châu.