Tìm hiểu về bệnh ho và các loại thuốc giảm ho hiện nay

Vậy, thuốc giảm ho là gì, chúng hoạt động ra sao và có những lưu ý gì khi sử dụng? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các loại thuốc giảm ho, cách sử dụng, cũng như những điều cần lưu ý.

Nguyên nhân gây bệnh ho

Ho là triệu chứng phổ biến có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, từ nhiễm trùng đường hô hấp đến các bệnh lý mãn tính và tác nhân gây kích ứng. Các nhiễm trùng như cảm lạnh, cúm, viêm phổi, viêm phế quản là những nguyên nhân thường gặp nhất, do vi khuẩn, virus hoặc nấm gây ra, dẫn đến viêm niêm mạc mũi và họng, gây ho khan hoặc ho có đờm. 

Bên cạnh đó, các bệnh lý mạn tính của phổi như hen suyễn và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) cũng gây ho kéo dài, thường đi kèm với khó thở và khò khè. Dị ứng với các chất như phấn hoa, bụi, lông thú cưng và các chất kích ứng môi trường như khói thuốc lá và ô nhiễm không khí cũng có thể gây ho. 

Ngoài ra, trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là nguyên nhân phổ biến khi dịch dạ dày trào ngược lên thực quản, gây kích thích và ho, đặc biệt vào ban đêm hoặc sau khi ăn. Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc ức chế men chuyển, dùng để điều trị tăng huyết áp, cũng có thể gây ho khan. 

Các nguyên nhân nghiêm trọng hơn bao gồm ung thư phổi, với triệu chứng ho kéo dài và có thể kèm theo ho ra máu, hoặc suy tim gây ho khan vào ban đêm. Yếu tố tâm lý như căng thẳng và lo âu cũng có thể gây ho. Việc xác định chính xác nguyên nhân gây ho rất quan trọng để có thể điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng.

Thuốc giảm ho là gì?

Thuốc giảm ho là các loại thuốc được sử dụng để làm giảm triệu chứng ho bằng cách ức chế phản xạ ho hoặc làm dịu cổ họng. Chúng thường được phân loại thành các nhóm: Thuốc ức chế ho, thuốc làm dịu cổ họng, thuốc làm loãng đờm.

Thuốc ức chế ho

Nhóm thuốc giảm ho này hoạt động bằng cách ức chế phản xạ ho tại trung tâm ho ở não, giúp giảm số lần ho. Các loại thuốc ức chế ho thường được sử dụng trong các trường hợp ho khan, ho do dị ứng hoặc ho do kích ứng mà không có đờm. Một ví dụ tiêu biểu của loại này là dextromethorphan, một thành phần phổ biến trong nhiều loại thuốc ho không kê đơn.

Dextromethorphan là một chất ức chế ho không gây nghiện, thường được tìm thấy trong nhiều sản phẩm thuốc giảm ho dành cho cả người lớn và trẻ em. Nó hoạt động bằng cách ngăn chặn phản xạ ho, giúp giảm số lần ho. Tuy nhiên, dextromethorphan cũng cần được sử dụng đúng liều lượng và theo hướng dẫn, vì việc lạm dụng có thể gây ra các tác dụng phụ như chóng mặt, buồn nôn, và trong một số trường hợp có thể gây ảo giác.

Codeine là một loại thuốc ức chế ho mạnh hơn, thuộc nhóm opioid. Nó có tác dụng ức chế ho mạnh mẽ, nhưng do nguy cơ gây nghiện và tác dụng phụ nghiêm trọng, codeine thường chỉ được sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ. Codeine có thể gây buồn ngủ, táo bón và trong trường hợp quá liều, có thể gây suy hô hấp. Vì vậy, việc sử dụng codeine cần phải được kiểm soát chặt chẽ, tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ.

Thuốc làm dịu cổ họng

Nhóm thuốc giảm ho này chứa các thành phần như mật ong, glycerin hoặc thảo dược, giúp làm dịu và bôi trơn cổ họng, giảm cảm giác khô rát và khó chịu. Những loại thuốc này thường được sử dụng trong các trường hợp ho do viêm họng hoặc kích ứng cổ họng.

Mật ong được biết đến với các đặc tính làm dịu, chống viêm, giúp giảm kích ứng và đau rát cổ họng. Mật ong có thể được sử dụng trực tiếp hoặc kết hợp với các loại trà thảo dược để tăng cường hiệu quả giảm ho. Ngoài ra, mật ong còn có tính kháng khuẩn tự nhiên, giúp ngăn ngừa nhiễm trùng và hỗ trợ quá trình phục hồi của cổ họng.

Glycerin là một chất làm mềm, bôi trơn, thường được sử dụng trong các sản phẩm thuốc giảm ho để giúp làm dịu cổ họng khô và kích ứng. Glycerin có khả năng giữ ẩm, giúp duy trì độ ẩm cần thiết cho niêm mạc cổ họng, từ đó giảm bớt cảm giác khó chịu và khô rát.

Nhiều loại thảo dược có đặc tính làm dịu, chống viêm, được sử dụng trong các sản phẩm thuốc giảm ho. Ví dụ, cam thảo và bạc hà là hai loại thảo dược phổ biến giúp giảm ho. Cam thảo có tác dụng làm dịu cổ họng và giảm viêm, trong khi bạc hà có tính chất làm mát, giúp giảm kích ứng.

Thuốc làm loãng đờm

Một số thuốc giảm ho còn có tác dụng làm loãng đờm, giúp đờm dễ dàng bị tống ra ngoài, giảm tắc nghẽn và khó thở. Điều này rất hữu ích trong các trường hợp ho có đờm, khi đờm gây tắc nghẽn đường hô hấp và làm cho việc thở trở nên khó khăn.

Guaifenesin là một chất làm loãng đờm phổ biến, thường được tìm thấy trong các loại thuốc giảm ho có đờm. Guaifenesin hoạt động bằng cách làm giảm độ nhớt của đờm, giúp đờm trở nên loãng hơn và dễ dàng bị tống ra ngoài khi ho. Điều này không chỉ giúp giảm ho mà còn cải thiện tình trạng tắc nghẽn và khó thở.

N-acetylcysteine (NAC) là một chất làm loãng đờm mạnh, thường được sử dụng trong các trường hợp ho có đờm dày và khó tống ra ngoài. NAC hoạt động bằng cách phá vỡ các liên kết trong đờm, làm cho đờm trở nên loãng hơn và dễ dàng bị loại bỏ. NAC cũng có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi các tổn thương do các gốc tự do.

Như vậy, tùy thuộc vào nguyên nhân và triệu chứng của ho, việc lựa chọn loại thuốc giảm ho phù hợp sẽ giúp giảm bớt cảm giác khó chịu và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. 

Trong khi thuốc ức chế ho hữu ích trong các trường hợp ho khan và không có đờm, thì thuốc làm dịu cổ họng lại thích hợp hơn cho các trường hợp ho do viêm họng hoặc kích ứng và thuốc làm loãng đờm rất cần thiết trong trường hợp ho có đờm. Điều quan trọng là cần sử dụng thuốc giảm đau họng đúng cách và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc dược sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Phương pháp phòng tránh bệnh ho

Để phòng ngừa bệnh ho, cần thực hiện các biện pháp sau:

• Giữ vệ sinh cá nhân bằng cách rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch.
• Tránh chạm vào mặt khi tay bẩn. 
• Tiêm phòng cúm hàng năm và các vắc-xin khác để tăng cường hệ miễn dịch. 
• Duy trì lối sống lành mạnh bằng cách ăn uống đủ chất, tập thể dục đều đặn và uống đủ nước mỗi ngày. 
• Hạn chế tiếp xúc gần với người bệnh và đeo khẩu trang khi ra ngoài, đặc biệt ở nơi đông người. 
• Giữ môi trường sống sạch sẽ, dọn dẹp nhà cửa và đảm bảo không khí trong nhà thông thoáng. 
• Đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý đường hô hấp và chăm sóc sức khỏe đúng cách. 

Những biện pháp này sẽ giúp bạn và gia đình giảm nguy cơ mắc bệnh ho và bảo vệ sức khỏe tốt hơn.

Việc sử dụng thuốc giảm ho cần được thực hiện đúng cách dựa trên nguyên nhân và tình trạng cụ thể của bệnh. Trong các trường hợp ho khan kéo dài, ho do kích ứng hoặc ho do viêm họng, thuốc giảm ho có thể giúp giảm bớt triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, trong trường hợp ho có đờm hoặc ho do các bệnh lý nghiêm trọng, cần tránh sử dụng thuốc ức chế ho và tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Xem thêm:

• Top 10 siro ho hiệu quả được ưa dùng nhất hiện nay
• Tìm hiểu các loại thuốc chữa ho cho trẻ em dưới 5 tuổi