Thoát vị thành bụng là gì? Nguyên nhân gây bệnh và nguyên tắc phòng ngừa

Thoát vị thành bụng là bệnh gì?

Thoát vị thành bụng là sự di chuyển của các tạng trong ổ bụng qua vùng thành bụng yếu hay do khuyết tật bẩm sinh. Vùng thành bụng yếu có thể do vết mổ cũ (thoát vị vết mổ) hay ở nơi mà thành bụng không có cơ, chỉ có lớp niêm mạc che phủ. Thoát vị thành bụng khá dễ nhận biết vì trên bụng có một lỗ hổng và tạng bị đẩy nhô ra ngoài.

Phân loại thoát vị thành bụng dựa vào vị trí:

• Thoát vị thành bụng.

• Thoát vị háng.

Khoảng 75% các trường hợp thoát vị trong ổ bụng là thoát vị bẹn. 10 – 15% trường hợp là thoát bị vết mổ. Thoát bị đùi và các thoát vị khác không thường gặp chiếm từ 10 – 15%.

Thoát vị nghẹt là loại thoát vị bị thiếu máu do cản trở cơ học các dòng cung cấp máu. Sự nghẹt này có thể gây ra nhồi máu ruột, viêm phúc mạc và thủng ruột.

Thoát vị thành bụng bao gồm các loại:

• Thoát vị trên rốn;

• Thoát vị Spiegelian;

• Thoát vị thượng vị;

• Thoát vị rạch (bụng).

Thoát bị rốn thường là bẩm sinh nhưng vẫn có trường hợp mắc phải ở người béo phì, phụ nữ mang thai, cổ trướng hay lọc màng bụng kéo dài.

Thoát vị Spiegelian là thoát vị hiếm gặp, xảy ra khi một phần ống tiêu hóa trượt ra khỏi lớp cơ thành bụng trên.

Thoát vị thượng vị thường xảy ra ở vùng giữa hạ sườn và rốn, khối thoát vị thường chứa mô mỡ, do sự hình thành bất thường decussations của linea alba.

Thoát vị vết mổ là thoát vị qua đường rạch do các phẫu thuật bụng trước đây.

Thoát vị háng bao gồm:

• Thoát vị bẹn

• Thoát vị đùi

Thoát vị bẹn xảy ra trên dây chằng, gồm có thoát vị bẹn trực tiếp và thoát vị bẹn gián tiếp. Thoát bị bẹn trực tiếp là tạng thoát vị qua điểm yếu quả thành bẹn, còn gián tiếp là tạng thoát vị qua ống phúc tinh mạc.

Thoát vị đùi xảy ra dưới dây chằng bẹn nằm trên các mạch đùi, sâu đến đường iliopubic.

Những dấu hiệu và triệu chứng của thoát vị thành bụng

Đa số các bệnh nhân sẽ phàn nàn về khối u ở trên bụng, gây sự khó chịu một cách mơ hồ hoặc là không có triệu chứng. Hầu hết các thoát vị (kể cả các thoát vị có kích thước lớn) có thể nhỏ lại nhờ việc đẩy tạng lên bằng tay khi đặt bệnh nhân ở tư thế Trendelenburg. Tuy nhiên, đối với thoát vị nghẹt không thể dùng cách này để làm nhỏ lại, thậm chí thoát vị này có thể gây tắc ruột nếu không được xử lý.

Thoát vị nghẹt gây các cơn đau tăng dần liên tục, triệu chứng điển hình là buồn nôn và nôn. Các triệu chứng của thoát vị thường là khối mềm, vùng da bao lấy đỏ lên, có thể có viêm phúc mạc tùy vị trí, ấn vào sẽ thấy đau, co cứng.

Biến chứng có thể gặp khi mắc thoát vị thành bụng

Thoát vị thành bụng có triệu chứng, các tạng bị nghẹt hay kẹt cần được phẫu thuật kịp thời, nếu không sẽ làm máu không tới nuôi được vùng này, gây hoại tử và có thể dẫn đến tử vong.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến thoát vị thành bụng

Nguyên nhân gây thoát vị thành bụng có thể do bẩm sinh, bệnh lý hay các vết rạch mổ cũ khiến cho các cơ thành bụng bị hở hay yếu. Sự khiếm khuyết này làm tạng trượt ra và tạo một khối nhô lên ở thành bụng.