Ung thư amidan: Khó nuốt, đau, khó phát âm

Ung thư amidan là một loại ung thư thuộc vùng tai mũi họng. Trước đây thì loại ung thư này thường rất hiếm gặp, tuy nhiên hiện nay do tỷ lệ nhiễm HPV tăng mạnh nên ung thư amidan cũng trở nên khá phổ biến và thường gặp ở những người trên 30 tuổi.

Bệnh nhân mắc ung thư amidan đa phần được phát hiện ở những giai đoạn muộn, vì vậy việc điều trị thường gặp rất nhiều khó khăn.

Phân loại ung thư amidan theo hệ thống TNM

Khối u nguyên phát (Tumor - T)

• T1: Khối u từ 2 cm trở xuống;
• T2: Khối u trên 2 cm nhưng dưới 4cm;
• T3: Khối u lớn hơn 4 cm hoặc mở rộng ra bề mặt lưỡi của nắp thanh quản.

Khối u âm tính với HPV type 16

• T4a: Khối u xâm lấn thanh quản, cơ sâu/nông của lưỡi, mộng thịt giữa, vòm miệng hoặc hàm dưới.
• T4b: Khối u xâm lấn cơ mộng thịt bên, các mảng mộng thịt, vòm họng bên, nền sọ hoặc bao bọc động mạch cảnh.

Khối u dương tính với HPV type 16

• T4: Thanh quản, cơ sâu/nông của lưỡi, mộng thịt giữa, khẩu cái, cơ hàm dưới, cơ mộng thịt bên, mảng mộng thịt, vòm họng bên, nền sọ hoặc bao bọc động mạch cảnh.

Hạch lympho vùng (Nodes - N) và âm tính HPV type 16

• N0: Không có di căn hạch vùng;
• N1: Hạch một bên nhỏ hơn 3 cm;
• N2a: Một hạch hai bên lớn hơn 3 cm nhưng nhỏ hơn 6 cm;
• N2b: Nhiều hạch hai bên nhỏ hơn 6 cm;
• N2c: Các hạch hai bên và hạch bên dưới 6cm;
• N3a: Một hạch lớn hơn 6 cm;
• N3b: Một hoặc nhiều hạch với kích thước chênh lệch nhiều.

Hạch lympho vùng (Nodes - N) và dương tính HPV type 16

• N0: Không có di căn hạch vùng;
• N1: Các hạch đơn đều nhỏ hơn 6 cm;
• N2: Tất cả các hạch một bên hoặc hai bên đều nhỏ hơn 6 cm;
• N3: Di căn lớn hơn 6 cm.

Di căn xa (Metastasis - M)

• M0: Không có di căn xa.
• M1: Di căn xa.

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư amidan

Giai đoạn đầu

• Khó nuốt: Đây là triệu chứng điển hình của bệnh. Cổ họng bắt đầu xuất hiện các khối u gây vướng víu và khó chịu cho người bệnh.
• Đau: Amidan bị sưng tấy gây đau khi va chạm với thức ăn và ngay cả khi nuốt nước bọt. Cảm giác đau tăng dần theo thời gian, có thể lan rộng đến vùng mang tai và đỉnh đầu.
• Khó phát âm: Khi những cơn đau bắt đầu xuất hiện, bệnh nhân đồng thời cũng gặp khó khăn trong lúc phát âm và thường nhầm lẫn với tình trạng viêm họng.
• Chảy máu: Một số bệnh nhân chỉ cần ho hoặc khạc nhẹ cũng có thể ra máu và tần suất xuất hiện tăng dần.

Giai đoạn cuối

Ở giai đoạn này, các tế bào ung thư từ amidan đã di căn sang các cơ quan lân cận như lưỡi, hầu họng, phổi... dẫn đến biểu hiện bệnh rõ rệt và trầm trọng hơn.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh ung thư amidan

Ung thư amidan nếu không được điều trị sẽ phát triển dần dần và xâm lấn vào các vùng xung quanh như lưỡi, hầu họng, phổi...

Nghiên trọng hơn, các tế bào ung thư di căn đến nền sọ và các mô đốt sống có thể cản trở các dây thần kinh, gây ra hội chứng Horner, liệt các đám rối thần kinh cánh tay và dây thần kinh phrenic. Sự tắc nghẽn của động mạch cảnh có thể gây ra chảy máu động mạch cảnh ồ ạt đe dọa tính mạng.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Thuốc lá

Ngoài ung thư amidan, hút thuốc lá còn tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư khác như ung thư vòm họng, ung thư dạ dày và đặc biệt là ung thư phổi. Không chỉ người hút thuốc mới mắc ung thư mà ngay cả những người xung quanh, phải thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc cũng có nguy cơ rất cao.

Bia rượu

Lạm dụng rượu bia và các loại đồ uống có cồn khác gây tác động xấu đến niêm mạc vùng hầu họng và làm tăng nguy cơ mắc ung thư amidan

Nhiễm virus gây u nhú - Human papillomavirus (HPV)

Virus HPV type 2, 11, 16 là ba chủng virus u nhú ở người thường gây bệnh ung thư amidan, đặc biệt là type 16.