Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III cần chú ý những gì?

Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III là gì?

Ung thư phổi là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại Việt Nam và trên thế giới. Bệnh gây tử vong nhiều hơn cả ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư đại trực tràng cộng lại. Khoảng 40% những người bệnh ung thư phổi khi được chẩn đoán đã ở giai đoạn nặng, trong đó một phần ba là giai đoạn III.

Ung thư phổi không tế bào nhỏ là loại ung thư phổi thường gặp nhất chiếm 80 đến 85% trường hợp ung thư phổi. Ung thư phổi không tế bào nhỏ và ung thư phổi tế bào nhỏ được điều trị khác nhau. Ung thư phổi không tế bào nhỏ có 5 giai đoạn gồm:

• Giai đoạn I: Khối u nhỏ và nằm hoàn toàn bên trong phổi của bạn.
• Giai đoạn II: Ung thư chưa lan rộng nhưng khối u lớn hơn giai đoạn I. Một số tế bào ung thư có thể đã lan đến các hạch bạch huyết gần đó.
• Giai đoạn III: Khối u có kích thước lớn và có thể đã lan rộng đến hạch bạch huyết và các mô xung quanh.
• Giai đoạn IV: Các tế bào ung thư từ khối u ban đầu vỡ ra và di chuyển từ phổi đến các nơi khác trong cơ thể. Các tế bào ung thư đi theo hệ thống mạch máu hoặc hạch bạch huyết hay còn gọi là di căn.

Mặc dù tỷ lệ sống của ung thư phổi giai đoạn III khác nhau tùy theo kích thước khối u, vị trí, mức độ lan rộng và di căn, bệnh vẫn có thể điều trị kéo dài sự sống và giảm các triệu chứng.

Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III là giai đoạn ung thư tiến triển tại vùng, lúc này, các khối u đã lan đến các vùng lân cận, di căn hạch vùng nhưng chưa lan đến phổi đối bên và các cơ quan khác trong cơ thể. Một số đặc điểm của ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III có thể kể đến như:

• Kích thước khối u lớn hơn 7 cm.
• Khối u xâm lấn các cơ quan gần phổi như cột sống, tim, khí quản, thực quản,...
• Xuất hiện một hoặc nhiều các khối u nằm ở thùy phổi nhưng chưa di căn đến phổi đối bên.
• Di căn đến hạch trung thất đối bên, hạch trên đòn (vùng cổ),...

Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III được chia nhỏ thành 3 giai đoạn IIIA, IIIB và IIIC. Các giai đoạn này được xác định dựa trên các đặc điểm về vị trí, kích thước, mức độ xâm lấn của khối u và tình trạng di căn hạch vùng.

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III

Một số triệu chứng điển hình mà người bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III có thể gặp phải như:

• Đau ngực với tần suất thường xuyên.
• Ho, ho ra máu, khạc ra máu có màu đỏ tươi hoặc đỏ sẫm.
• Viêm phế quản hoặc viêm phổi kéo dài/tái phát không cải thiện với các phương pháp điều trị nội khoa.
• Người mệt mỏi, chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân.
• Cảm giác khó thở, hụt hơi, không đủ sức để thực hiện các hoạt động thường ngày như đi bộ, leo cầu thang, tập thể dục,...

Bên cạnh đó, tùy thuộc vào vị trí, kích thước và mức độ xâm lấn của khối u, người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng khác như:

• Khối u xâm lấn thần kinh quặt ngược thanh quản sẽ gây ra tình trạng khàn tiếng.
• Khối u xâm lấn thực quản sẽ gây khó nuốt, nuốt nghẹn.
• Khối u xâm lấn thành ngực, cột sống gây đau xương sườn, đau ngực, đau lưng và đau vai.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi bạn có bất kỳ triệu chứng nào được nêu ở trên kèm theo bạn có những yếu tố nguy cơ của ung thư phổi như tiền sử hút thuốc, hãy đến khám bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán bệnh.

Nguyên nhân dẫn đến ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III

Hiện nay nguyên nhân chính xác gây ung thư phổi chưa được xác định, tuy nhiên nhiều yếu tố nguy cơ khiến bạn dễ mắc bệnh đã được tìm ra như hút thuốc lá, môi trường sống ô nhiễm hoặc tiếp xúc với tia xạ,...

Những ai có nguy cơ mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III

Một số đối tượng dưới đây có nguy cơ mắc phải ung thư phổi không tế bào nhỏ:

• Xơ phổi: Những người mắc bị xơ phổi có nguy cơ phát triển thành ung thư phổi không tế bào nhỏ gấp 7 lần và không phụ thuộc vào việc hút thuốc lá.
• Suy giảm miễn dịch: Tỷ lệ mắc ung thư phổi ở những người bị suy giảm miễn dịch như HIV cũng tăng cao hơn so với những người không nhiễm bệnh và không liên quan đến việc sử dụng thuốc lá hoặc việc sử dụng thuốc kháng virus.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III

Dưới đây là một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III:

• Hút thuốc lá: Đây là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến ung thư phổi không tế bào nhỏ, bao gồm cả thuốc điếu, xì gà. Không chỉ những người hút thuốc lá trực tiếp mà những người hít phải khói thuốc lá (hay hút thuốc lá thụ động) cũng có thể mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ.
• Tuổi từ 50 đến 80.
• Các yếu tố nguy cơ khác như khí radon (một khí phóng xạ) hoặc amiăng, asen,...
• Tiền sử gia đình có người mắc bệnh ung thư phổi không tế bào nhỏ.
• Tiền sử tiếp xúc bức xạ.
• Môi trường sống bị ô nhiễm.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III

Kiểm tra sức khỏe

Thường nghĩ nhiều đến ung thư phổi ở những người có yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá. Tiền sử bệnh và các yếu tố nguy cơ giúp bác sĩ định hướng đến ung thư phổi. Khám tim và phổi nhằm xác định tình trạng sức khỏe hiện tại của bạn.

Xét nghiệm

• X-quang ngực: Đây là xét nghiệm hình ảnh đầu tiên được chỉ định khi bạn đến khám. Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn bị ung thư phổi, các xét nghiệm khác sẽ được chỉ định thêm như CT-scan, MRI, Xạ hình xương nhằm chẩn đoán vị trí, kích thước khối u và đánh giá di căn của ung thư.
• Sinh thiết: Là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán chính xác ung thư phổi. 

Chẩn đoán

Ung thư phổi không tế bào nhỏ được phân loại theo Ủy ban Liên hợp về Ung thư Hoa Kỳ (AJCC), dựa trên những đặc điểm sau:

Giai đoạn IIIA gồm các trường hợp:

• Khối u có kích thước < 1cm, khối u bề mặt, giới hạn ở thành phế quản và có thể lan đến gần phế quản chính; di căn hạch trung thất cùng bên và/hoặc hạch dưới carina (là nơi chia đôi phế quản phải và trái); chưa di căn xa đến các cơ quan khác.
• Khối u có kích thước 1 - 5cm; di căn hạch trung thất cùng bên và/hoặc hạch dưới carina (là nơi chia đôi phế quản phải và trái); chưa di căn xa đến các cơ quan khác.
• Khối u có kích thước 5 - 7cm hoặc xâm lấn đến một trong những thành phần như màng phổi thành, thành ngực, dây thần kinh hoành, màng ngoài tim hoặc tách biệt khối u ở cùng thùy phổi với u nguyên phát; di căn hạch bạch huyết quanh phế quản và/hoặc hạch rốn phổi cùng bên và các hạch trong phổi; chưa di căn xa đến các cơ quan khác.
• Khối u kích thước > 7cm hoặc khối u có kích thước bất kỳ xâm lấn một hoặc nhiều cơ quan như cơ hoành, trung thất, tim, mạch máu lớn, khí quản, dây thần kinh quặt ngược thanh quản, thực quản, thân đốt sống, hoặc carina, tách biệt hoàn toàn (các) khối u riêng biệt ở thùy phổi cùng bên với thùy nguyên phát; chưa di căn hạch bạch huyết hoặc di căn hạch bạch huyết quanh phế quản và/hoặc hạch rốn phổi cùng bên và các hạch trong phổi; chưa di căn xa đến các cơ quan khác.

Giai đoạn IIIB gồm các trường hợp:

• Khối u có kích thước < 1cm, khối u bề mặt, giới hạn ở thành phế quản và có thể lan đến gần phế quản chính; di căn hạch trung thất và hạch rốn phổi đối bên, cơ bậc thang cùng bên hoặc đối bên, hạch thượng đòn; chưa di căn xa đến các cơ quan khác.
• Khối u có kích thước 1 - 5cm; di căn hạch trung thất và hạch rốn phổi đối bên, cơ bậc thang cùng bên hoặc đối bên, hạch thượng đòn; chưa di căn xa đến các cơ quan khác.
• Khối u có kích thước 5 - 7cm hoặc xâm lấn đến một trong những thành phần như màng phổi thành, thành ngực, dây thần kinh hoành, màng ngoài tim hoặc tách biệt khối u ở cùng thùy phổi với u nguyên phát; di căn hạch trung thất cùng bên và/hoặc hạch dưới carina (là nơi chia đôi phế quản phải và trái); chưa di căn xa đến các cơ quan khác.
• Khối u kích thước > 7cm hoặc khối u có kích thước bất kỳ xâm lấn một hoặc nhiều cơ quan như cơ hoành, trung thất, tim, mạch máu lớn, khí quản, dây thần kinh quặt ngược thanh quản, thực quản, thân đốt sống, hoặc carina, tách biệt hoàn toàn (các) khối u riêng biệt ở thùy phổi cùng bên với thùy nguyên phát; di căn hạch trung thất cùng bên và/hoặc hạch dưới carina (là nơi chia đôi phế quản phải và trái); chưa di căn xa đến các cơ quan khác.

Giai đoạn IIIC gồm các trường hợp:

• Khối u có kích thước 5 - 7cm hoặc xâm lấn đến một trong những thành phần như màng phổi thành, thành ngực, dây thần kinh hoành, màng ngoài tim hoặc tách biệt khối u ở cùng thùy phổi với u nguyên phát; di căn hạch trung thất và hạch rốn phổi đối bên, cơ bậc thang cùng bên hoặc đối bên, hạch thượng đòn; chưa di căn xa đến các cơ quan khác.
• Khối u kích thước > 7cm hoặc khối u có kích thước bất kỳ xâm lấn một hoặc nhiều cơ quan như cơ hoành, trung thất, tim, mạch máu lớn, khí quản, dây thần kinh quặt ngược thanh quản, thực quản, thân đốt sống, hoặc carina, tách biệt hoàn toàn (các) khối u riêng biệt ở thùy phổi cùng bên với thùy nguyên phát; di căn hạch trung thất và hạch rốn phổi đối bên, cơ bậc thang cùng bên hoặc đối bên, hạch thượng đòn; chưa di căn xa đến các cơ quan khác.

Phương pháp điều trị Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III

Tùy vào giai đoạn được chẩn đoán mà phương pháp điều trị cho bạn sẽ khác nhau.

Giai đoạn IIIA

Phương pháp điều trị cho ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn IIIA gồm sự kết hợp giữa xạ trị, hóa trị và/hoặc phẫu thuật. Việc lựa chọn phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc vào kích thước khối u, vị trí, hạch bạch huyết mà ung thư đã lan đến, tổng trạng sức khỏe và mức độ dung nạp điều trị của bạn.

Nếu bạn còn chịu đựng được, điều trị thường sẽ bắt đầu bằng hóa trị sau đó là xạ trị. Phẫu thuật là phương pháp được sử dụng sau này nếu bác sĩ cho rằng có thể cắt bỏ các tế bào ung thư còn sót lại và bạn sức khỏe của bạn đủ mạnh. Một lựa chọn điều trị khác có thể sử dụng là liệu pháp miễn dịch với nivolumab kèm hóa trị trước và sau đó là phẫu thuật.

Nếu bạn có đột biến trong gen EGFR, điều trị bằng thuốc nhắm mục tiêu osimertinib cũng có thể là một lựa chọn.

Giai đoạn IIIB và IIIC

Ở giai đoạn này, tế bào ung thư đã lan đến các hạch bạch huyết dó đó không thể loại bỏ hoàn toàn ung thư bằng phẫu thuật. Việc lựa chọn điều trị cũng sẽ phụ thuộc vào sức khỏe tổng trạng của bạn.

Nếu bạn có sức khỏe tốt, bạn sẽ được điều trị bằng hóa trị kết hợp xạ trị. Một số trường hợp có thể khỏi bệnh chỉ với cách điều trị này. Sau 2 lần điều trị nếu ung thư được kiểm soát thì liệu pháp miễn dịch sẽ được sử dụng duy trì trong một năm để ung thư ổn định.

Nếu sức khỏe của bạn không đủ, xạ trị sẽ là phương pháp điều trị được ưu tiên hơn hóa trị. Nếu bạn không thể sử dụng phương pháp phẫu thuật, xạ trị, hóa trị thì liệu pháp miễn dịch được ưu tiên trong điều trị.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III

Chế độ sinh hoạt:

• Tuân thủ theo điều trị của bác sĩ;
• Tập các bài tập luyện thở;
• Bỏ hút thuốc lá, tránh xa các chất kích thích;
• Thư giãn và tập thiền hay yoga giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn.

Chế độ dinh dưỡng:

• Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu của cơ thể.
• Tăng cường một số loại thực phẩm như rau xanh, củ quả, các loại hạt giàu chất xơ và dinh dưỡng, thực phẩm giàu protein, sữa và các chế phẩm từ sữa, chất béo thực vật có lợi.
• Uống trà xanh với liều lượng vừa phải mỗi ngày.
• Tránh xa các loại thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa như thức ăn nhanh, thực phẩm chiên rán,...
• Không uống rượu bia.

Phương pháp phòng ngừa ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn III hiệu quả

Ung thư phổi tế bào không nhỏ giai đoạn III vốn dĩ là ung thư phổi tế bào không nhỏ đã diễn tiến đến giai đoạn III, chính vì thế nên các phòng ngừa tình trạng này chính là phòng ngừa bệnh ung thư phổi. Các biện pháp phòng ngừa ung thư phổi mà bạn cần áp dụng như:

• Không hút thuốc lá, tránh xa những nơi có người hút thuốc lá để đề phòng hút thuốc lá thụ động.
• Giảm lượng khí radon trong nhà bằng cách tăng cường thông gió, sử dụng máy lọc không khí, lưu trữ nước trong bể trước khi sử dụng, bịt kín các vết nứt trên tường và dưới sàn nhà, hạn chế thời gian tiếp xúc với sàn nhà hoặc tầng hầm.
• Đeo khẩu trang khi ra đường, đặc biệt là khi đi đến những nơi nhiều khói bụi.
• Tập thể dục đều đặn để tăng cường sức khỏe.