Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ngọc Vân
Mặc định
Lớn hơn
Đột quỵ là tình trạng cấp cứu y tế nguy hiểm, có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề nếu không được xử trí đúng cách. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sơ cứu kịp thời hoặc nhận diện chính xác dấu hiệu đột quỵ ngay từ đầu. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn 6 điều cần làm và 3 điều không nên khi phát hiện người đột quỵ mà mỗi người nên nắm rõ để ứng phó trong tình huống khẩn cấp.
Đột quỵ có thể xảy ra bất ngờ và để lại hậu quả nặng nề nếu không được xử trí kịp thời. Tuy nhiên, trong thực tế, nhiều người vẫn lúng túng, thậm chí xử lý sai cách khi chứng kiến người thân hoặc người xung quanh có dấu hiệu đột quỵ. Để giảm thiểu nguy cơ tử vong và tăng khả năng phục hồi, mỗi người cần trang bị kiến thức sơ cứu đúng cách. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ 6 điều cần làm và 3 điều không nên khi phát hiện người đột quỵ, giúp bạn phản ứng chính xác và kịp thời trong những tình huống nguy cấp.
Theo GS.TS. Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, đột quỵ hiện là một trong những nguyên nhân gây tử vong và tàn tật hàng đầu trên toàn thế giới. Mỗi năm, có hơn 12,2 triệu ca đột quỵ não mới, tương đương 1 ca mắc mới mỗi 3 giây và hơn 6,5 triệu ca tử vong. Đáng lo ngại hơn, tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ đang có xu hướng gia tăng, chiếm trên 6% số ca tử vong.
Tại Việt Nam, trên 200.000 ca đột quỵ được ghi nhận hàng năm, với tỷ lệ tử vong và di chứng cao nếu không được can thiệp kịp thời. Trong đó, yếu tố quan trọng quyết định khả năng sống còn của người bệnh là xử trí đúng trong “thời gian vàng”. Nhận biết sớm và thực hiện đúng các bước sơ cứu sẽ làm giảm đáng kể mức độ tổn thương não, đồng thời cải thiện tiên lượng phục hồi. Dưới đây là 6 điều cần làm và 3 điều không nên khi phát hiện người đột quỵ mà tất cả mọi người nên lưu ý để kịp thời xử lý trong tình huống nguy cấp.
Khi nghi ngờ ai đó bị đột quỵ, mỗi phút trôi qua đều có thể làm mất đi hàng triệu tế bào thần kinh. Dưới đây là 6 hành động mà bạn cần thực hiện ngay lập tức để hỗ trợ người bệnh:
Gọi xe cấp cứu là bước đầu tiên và quan trọng nhất. Đội ngũ cấp cứu được đào tạo chuyên môn có thể can thiệp và đưa bệnh nhân đến cơ sở có năng lực điều trị đột quỵ, giúp tận dụng thời gian “giờ vàng” để giảm tỷ lệ tử vong và di chứng.
Khi gọi 115, cần nêu rõ nghi ngờ đột quỵ não để được ưu tiên vận chuyển đến bệnh viện có đơn vị can thiệp mạch não chuyên sâu. Điều này giúp chuẩn bị phương tiện và nhân lực phù hợp ngay từ đầu.
Nếu người bệnh còn tỉnh, hãy để họ nằm nghiêng ở tư thế thoải mái, đầu hơi cao để hỗ trợ tuần hoàn não. Tránh di chuyển người bệnh nếu nghi ngờ có ngã hoặc tổn thương khác.
Hỏi người bệnh về các thuốc đang dùng, tiền sử bệnh lý như tăng huyết áp, rung nhĩ, tiểu đường, dị ứng… Ghi nhớ thời điểm khởi phát triệu chứng, thông tin này rất quan trọng với bác sĩ khi quyết định phương pháp điều trị.
Trong trường hợp bệnh nhân mất ý thức, ngưng thở, hãy kiểm tra mạch và tiến hành hồi sinh tim phổi (CPR) nếu được đào tạo. Đây là kỹ năng cứu sống trong tình huống khẩn cấp.
Cảm xúc hoảng loạn có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ. Cần giữ bình tĩnh để xử lý theo đúng hướng dẫn và trấn an người bệnh, tránh tạo tâm lý sợ hãi dẫn đến tăng huyết áp.
Dưới đây là 3 điều tuyệt đối không nên làm khi phát hiện người có dấu hiệu đột quỵ:
Tuyệt đối không cho người bệnh dùng aspirin hay bất kỳ loại thuốc nào khác. Một số trường hợp đột quỵ do xuất huyết não, nếu dùng thuốc sai có thể làm tình trạng xuất huyết nặng thêm, dẫn tới tử vong.
Đột quỵ có thể ảnh hưởng đến khả năng nuốt. Cho ăn hoặc uống có thể gây sặc, dẫn đến suy hô hấp, viêm phổi hoặc nghẹt đường thở.
Nhiều trường hợp người bệnh hoặc người nhà chủ quan tự đi đến bệnh viện mà không biết rằng triệu chứng có thể tiến triển nhanh chóng, gây ngã hoặc ngưng tim đột ngột trên đường. Nếu nghi ngờ đột quỵ, tuyệt đối không để người bệnh tự lái xe mà hãy nhanh chóng gọi cấp cứu 115 để được hỗ trợ y tế kịp thời và an toàn trong quá trình di chuyển.
Trong những tình huống khẩn cấp như đột quỵ, việc phản ứng đúng cách trong từng phút giây có thể giúp người bệnh thoát khỏi tình trạng nguy kịch. Vì vậy, hãy luôn ghi nhớ 6 điều cần làm và 3 điều không nên khi phát hiện người đột quỵ để kịp thời hỗ trợ người bệnh, hạn chế tổn thương não và tăng cơ hội phục hồi. Đây không chỉ là kiến thức y khoa quan trọng mà còn là kỹ năng sống mà mỗi người nên trang bị để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.