Bệnh cơ tim giãn ở trẻ em: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Bệnh giãn cơ tim ở trẻ em là một bệnh nguy hiểm và khó điều trị. Tuy nhiên, các triệu chứng của bệnh thường không rõ ràng và dễ bị bỏ qua. Vậy nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết bệnh cơ tim giãn ở trẻ em là gì? Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về bệnh lý tim mạch này qua bài viết sau đây.

Thông tin về bệnh cơ tim giãn ở trẻ em

Bệnh cơ tim giãn là một bệnh lý tim mạch liên quan đến sự bất thường về kích thước của các buồng tim, đặc biệt là sự giãn nở của chúng. Tình trạng này thường xuất phát từ tâm thất trái, khiến nó trở nên phì đại, giãn rộng và yếu dần. Khi tâm thất trái bị giãn nhẹ, các buồng tim khác sẽ tự giãn nở để cung cấp nhiều máu hơn cho cơ thể. Tuy nhiên, sau một thời gian, tất cả các buồng tim đều bị suy yếu và giãn rộng. Từ đó, cơ tim trở nên yếu hơn và không thể co bóp mạnh để bơm máu như trước.

Mặc dù bệnh này có thể ảnh hưởng đến mọi nhóm tuổi nhưng bệnh phổ biến nhất ở nam giới trong độ tuổi từ 20 - 60. Tuy nhiên, hiện nay, đã ghi nhận bệnh giãn cơ tim ở trẻ em.

Nguyên nhân gây bệnh

Bệnh giãn cơ tim ở trẻ em do nhiều nguyên nhân gây ra như:

• Yếu tố di truyền: Trong một số trường hợp, bệnh có nguồn gốc di truyền, khi một hoặc cả bố mẹ của trẻ mang gen gây bệnh.
• Bệnh van tim: Các vấn đề về van tim dễ dẫn đến cơ tim giãn khi máu không lưu thông một cách bình thường.
• Bệnh mạch vành: Mạch vành bị thu hẹp có thể gây ra áp lực lên trái tim và dẫn đến sự phình to của cơ tim.

Triệu chứng của bệnh

Trong giai đoạn ban đầu của bệnh cơ tim giãn nở, có thể không có triệu chứng nào xuất hiện. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, người bệnh sẽ trải qua các dấu hiệu tương tự như những biểu hiện của bệnh suy tim, bao gồm:

• Khó thở, đặc biệt khi vận động hoặc gắng sức;
• Tăng cân, sưng phù ở bàn chân;
• Tăng huyết áp;
• Nhịp tim nhanh hoặc không đều;
• Tĩnh mạch cổ nổi lên;
• Chóng mặt, ngất xỉu;
• Đau tức ngực;
• Nguy cơ nhồi máu não do cục máu đông từ trái tim bị đẩy lên não;
• Mệt mỏi, không thể tập thể dục hoặc các hoạt động hàng ngày như bình thường.

Phương pháp chẩn đoán bệnh

Để chẩn đoán bệnh, các bác sĩ thường sử dụng các phương pháp hình ảnh như siêu âm, MRI… để kiểm tra cấu trúc và chức năng của trái tim. Dưới đây là một số xét nghiệm thường dùng để chẩn đoán bệnh giãn cơ tim ở trẻ em:

• Xét nghiệm máu: Loại xét nghiệm này giúp bác sĩ phát hiện tình trạng nhiễm trùng, rối loạn chuyển hóa hoặc các hạt độc tố trong máu. Đây là những yếu tố góp phần gây ra giãn nở cơ tim.
• X-quang ngực: Phương pháp này thường được sử dụng để kiểm tra cấu trúc và kích thước của tim, phổi. Bên cạnh đó, còn thấy được lượng dịch ở trong hoặc xung quanh phổi.
• Điện tâm đồ (ECG): ECG ghi lại các dấu hiệu về nhịp tim không bình thường, giúp xác định các vấn đề đang diễn ra trong tâm thất trái.
• Siêu âm tim: Sử dụng sóng siêu âm để tạo hình ảnh của tim, cho thấy mức độ giãn nở của tâm thất trái. Từ đó kiểm tra được lượng máu bơm ra từ tim trong mỗi nhịp đập và hướng di chuyển của dòng máu.
• Chụp CT hoặc MRI: Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện để đánh giá kích thước và chức năng của tâm thất trái một cách chi tiết hơn.

Ngoài các phương pháp trên, trong một số trường hợp đặc biệt, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện sinh thiết cơ tim. Tức là lấy mẫu mô nhỏ từ trái tim của người bệnh để kiểm tra dưới kính hiển vi và xác định nguyên nhân gây bệnh.

Phương pháp điều trị bệnh cơ tim giãn ở trẻ em

Bệnh cơ tim giãn là một tình trạng nguy hiểm và thường có tiên lượng không tốt. Sự giãn nở, suy giảm chức năng của tim dễ dẫn đến suy tim, rối loạn nhịp tim… Dưới đây là một số phương pháp điều trị bệnh cơ tim giãn ở trẻ em:

Sử dụng thuốc

Thuốc đóng một vai trò quan trọng trong việc điều trị bệnh và giúp cải thiện khả năng bơm máu của tim. Bên cạnh đó, thuốc còn giúp giảm các triệu chứng không mong muốn và ngăn ngừa các vấn đề phát triển từ bệnh. Tùy thuộc vào tình trạng và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, bệnh nhân có thể cần sử dụng nhiều loại thuốc khác nhau như:

• Thuốc lợi tiểu: Tăng sự bài tiết nước tiểu để giảm triệu chứng sưng huyết, khó thở, và tăng cường chức năng gan nhỏ cũng như giảm phù chân.
• Thuốc ức chế hệ Renin - Angiotensin - Aldosterone: Cải thiện lưu lượng máu, giảm tải công việc cho tim và làm giãn mạch máu, giúp kiểm soát huyết áp.
• Thuốc chẹn beta: Làm giảm nhịp tim và huyết áp, cải thiện chức năng tim và giảm các triệu chứng suy tim.
• Thuốc đối kháng Aldosterone: Tương tự như thuốc lợi tiểu mà không gây rối loạn cân bằng kali.

Thực hiện thủ thuật cấy ghép

Trong một số trường hợp bệnh cơ tim giãn ở trẻ em, bác sĩ có thể quyết định tiến hành thủ thuật cấy ghép để cải thiện triệu chứng. Có hai loại thiết bị thường được sử dụng trong thủ thuật cấy ghép:

Thiết bị tái đồng bộ tim (CRT)

Được sử dụng đối với các bệnh nhân suy tim tiến triển, máy tạo nhịp giúp cả hai tâm thất phải và trái hoạt động đồng bộ hơn. Điều này không chỉ cải thiện triệu chứng mà còn tăng khả năng vận động của người bệnh. Đối với những người mắc bệnh rối loạn nhịp tim chậm hoặc bị block tim, thiết bị CRT cũng giúp duy trì một nhịp tim bình thường.

Máy khử rung tim cấy ghép (ICD)

ICD thường được đề xuất cho những người có nguy cơ bị loạn nhịp thất. Nhiệm vụ của máy là liên tục theo dõi nhịp tim. Khi phát hiện một nhịp tim quá nhanh hoặc bất thường (như nhanh thất hoặc rung thất), nó sẽ cung cấp một dòng điện để giúp tim trở lại nhịp bình thường. Trong nhiều trường hợp, cả hai loại máy cấy ghép trên có thể được kết hợp trong cùng một thiết bị, được gọi là CRT-D.

Phẫu thuật

Khi tất cả các biện pháp trên không đạt được kết quả mong muốn trong việc điều trị bệnh, bác sĩ sẽ xem xét lựa chọn phẫu thuật. Các phương án phẫu thuật bao gồm:

• Phẫu thuật tạm thời: Phương pháp này bao gồm việc thay van hai lá trong trường hợp van bị hở nặng. Tuy nhiên, phẫu thuật này chỉ giúp cải thiện triệu chứng mà không ảnh hưởng đến bản chất của bệnh.
• ECMO: Là "tim phổi nhân tạo", thiết bị này được đặt cho những bệnh nhân suy tim cấp hoặc trong tình trạng sốc tim trong thời gian chờ cơ tim hồi phục.
• Dụng cụ hỗ trợ thất trái cơ học (LVAD): Thiết bị này được cấy ghép tạm thời để thực hiện bơm máu trong thời gian chờ ghép tim. Bên cạnh đó, nó còn được sử dụng khi cơ tim đang trong quá trình hồi phục sau viêm cơ tim.
• Cấy ghép tim: Thường được thực hiện cho những người suy tim giai đoạn cuối. Phương pháp này mang lại cơ hội sống trên 1 năm (tỷ lệ 90%) và trên 20 năm (tỷ lệ > 50%) sau khi thực hiện phẫu thuật cấy ghép tim.

Ngoài các cách điều trị trên, trẻ em khi mắc bệnh cũng cần lưu ý:

• Kiểm soát chế độ ăn: Nếu người bệnh trải qua triệu chứng như khó thở hoặc mệt mỏi, hãy hạn chế lượng muối trong chế độ ăn hàng ngày. Thậm chí sau khi triệu chứng giảm bớt, nên duy trì chế độ ăn ít muối. Bên cạnh đó, hãy tránh thực phẩm chế biến như xúc xích, thịt xông khói…
• Tập thể dục: Hầu hết những người bị bệnh cơ tim giãn nở được khuyến khích thực hiện các bài tập nhẹ nhàng và tránh các hoạt động thể thao quá căng thẳng.

Bệnh cơ tim giãn ở trẻ em là một bệnh hiếm gặp nhưng mang hậu quả rất nguy hiểm cho người bệnh. Hy vọng bài viết đã cung cấp những thông tin hữu ích về bệnh lý này cho quý độc giả. Hãy theo dõi Nhà thuốc Long Châu để cập nhật thêm nhiều kiến thức về sức khỏe tim mạch nhé!

Xem thêm:

• Tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh cơ tim giãn
• Bệnh cơ tim chu sản do đâu? Cách điều trị trước sinh