Cải thiện tình trạng thiếu máu sinh lý ở trẻ em như thế nào?

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về thiếu máu sinh lý ở trẻ em, bao gồm nguyên nhân, triệu chứng. Ngoài ra, thông tin về chế độ ăn uống hợp lý nhằm hỗ trợ trẻ trong việc phòng ngừa và cải thiện tình trạng thiếu máu cũng được chia sẻ qua bài viết này.

Thiếu máu sinh lý ở trẻ em là gì?

Các trường hợp thiếu máu sinh lý thường gặp ở trẻ em dưới 1 tuổi, bởi khi đó số lượng hồng cầu thấp hơn so với các trẻ lớn tuổi. Cụ thể, hematocrit của trẻ dưới 1 tuổi dao động khoảng 30-34%, trong khi ở trẻ lớn, mức này là từ 35 - 40%. Nguyên nhân thiếu máu sinh lý ở trẻ em này liên quan đến sự chuyển tiếp trong quá trình tạo máu, trong thời kỳ bào thai, gan và lách là các cơ quan chính tạo máu. Nhưng sau khi sinh, chức năng này dần được thay thế bởi tủy xương.

Nguyên nhân gây thiếu máu sinh lý ở trẻ em

Hemoglobin đóng vai trò quan trọng trong việc cấu tạo hồng cầu và vận chuyển oxy đến các tế bào. Ở thai nhi, hemoglobin thường tồn tại dưới dạng HbF. Sau khi trẻ sinh ra, trong khoảng 6-12 tháng đầu đời, HbF dần chuyển hóa thành HbA. Quá trình này là nguyên nhân chính gây ra thiếu máu sinh lý ở trẻ em.

Ngoài ra, sau 6 tháng tuổi, trẻ bắt đầu bước vào giai đoạn ăn dặm, dần dần giảm lượng sữa mẹ hoặc sữa công thức. Do hệ tiêu hóa của trẻ vẫn còn non nớt, việc hấp thụ các dưỡng chất quan trọng cho quá trình tạo máu có thể gặp khó khăn, dẫn đến nguy cơ thiếu hụt. Mặc dù vậy, thiếu máu sinh lý ở trẻ em thường chỉ ở mức nhẹ và không làm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của trẻ. Khi trẻ qua tuổi 2 và hệ tiêu hóa đã phát triển đầy đủ, trẻ vẫn có thể tiếp tục phát triển bình thường. Với chế độ dinh dưỡng hợp lý và đầy đủ, trẻ sẽ đạt được sự phát triển tốt nhất. Tình trạng thiếu máu sinh lý sẽ tự động cải thiện và biến mất.

Thiếu máu sinh lý ở trẻ em có nguy hiểm không?

Thiếu máu sinh lý thường không gây tác động xấu đến sự phát triển của trẻ. Nhưng nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài và không có dấu hiệu cải thiện sau 2 tuổi, trẻ có thể phải đối mặt với nguy cơ chuyển sang thiếu máu do các vấn đề bệnh lý.

Khác với thiếu máu sinh lý, thiếu máu bệnh lý ở trẻ em nguy hiểm hơn và cần được chú ý. Trẻ bị thiếu máu thường gặp các triệu chứng như biếng ăn, ít chơi đùa, dễ mệt mỏi khi vận động, khó thở và đánh trống ngực khi gắng sức. Trẻ cũng có thể gặp khó khăn trong việc ngủ, ít tập trung, và than phiền về nhức đầu, chóng mặt, hoặc ù tai. Khi kiểm tra lòng bàn tay và móng tay, có thể thấy màu sắc nhạt hơn bình thường.

Thiếu máu bệnh lý đòi hỏi phải được điều trị kịp thời, nếu không sẽ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như rối loạn nhịp tim, ngất xỉu đột ngột, suy nhược cơ thể nặng nề, và nhiều vấn đề sức khỏe khác.

Cải thiện tình trạng thiếu máu sinh lý ở trẻ em như thế nào?

Nuôi con bằng sữa mẹ

Chúng ta đều hiểu rằng sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời mà không loại sữa công thức nào có thể thay thế. Sữa mẹ dễ dàng được tiêu hóa và hấp thu, rất thích hợp cho hệ tiêu hóa còn non nớt của trẻ sơ sinh. Sữa mẹ chứa một lượng lớn vitamin E, một chất chống oxy hóa quan trọng có thể giúp ngăn ngừa thiếu máu bằng cách tăng tuổi thọ hồng cầu. Trong trường hợp mẹ không đủ sữa, việc bổ sung sữa công thức có thể là cần thiết, nhưng nếu có thể, cố gắng cho bé bú mẹ càng nhiều càng tốt.

Ngoài ra, mẹ cần chú ý hạn chế cho bé uống quá nhiều sữa bò, vì loại sữa này có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt của cơ thể.

Các thực phẩm bổ máu

• Thịt đỏ: Bao gồm thịt bò, thịt cừu, và thịt lợn nạc, là nguồn cung cấp sắt dồi dào, rất quan trọng trong việc phòng ngừa và điều trị thiếu máu, vốn thường do thiếu sắt.
• Hải sản: Các loại như cá, nghêu, sò, hến, tôm, và cua đều chứa lượng sắt dồi dào cùng với nhiều vitamin quan trọng, giúp tăng cường sức khỏe và phòng ngừa thiếu máu.
• Gan lợn: Gan lợn là một thực phẩm giàu dinh dưỡng, cung cấp vitamin A, B, D và nhiều khoáng chất cần thiết cho sự phát triển toàn diện của trẻ. Thêm gan lợn vào khẩu phần ăn hàng ngày sẽ giúp trẻ hấp thụ đủ chất dinh dưỡng cần thiết.
• Rau củ và trái cây: Rau xanh không chỉ giàu chất dinh dưỡng mà còn là nguồn cung cấp sắt tuyệt vời cho trẻ. Các loại rau như cải xoăn, cải bó xôi, rau diếp, bí ngô, súp lơ xanh, rau ngót, khoai tây, và đậu đều giúp bù đắp lượng sắt thiếu hụt trong cơ thể. Về trái cây, trẻ thiếu máu nên ăn các loại như dưa hấu, nho, dâu tây, đu đủ, chuối, chà là và mận, vì chúng cung cấp lượng sắt cần thiết.
• Thực phẩm giàu vitamin C: Bổ sung thêm cho trẻ những loại quả chứa nhiều vitamin C như cam, quýt, kiwi và dâu tây. Vitamin C giúp tăng cường khả năng hấp thụ sắt, hỗ trợ cơ thể chống lại thiếu máu hiệu quả hơn.

Bổ sung sắt cho bé bằng dược phẩm

Các bậc phụ huynh có thể cải thiện tình trạng thiếu máu sinh lý ở trẻ bằng cách sử dụng các sản phẩm bổ sung sắt như viên sắt gluconat, sắt succinat,... Để đảm bảo sử dụng thuốc an toàn và hiệu quả, cần được thực hiện dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

Tóm lại, thiếu máu sinh lý ở trẻ em là tình trạng hay gặp và thường tự khỏi. Tuy nhiên, để đảm bảo sự phát triển toàn diện của trẻ, các bậc phụ huynh cần cung cấp cho trẻ một chế độ dinh dưỡng khoa học, giàu sắt và vitamin C. Bên cạnh đó, việc theo dõi sức khỏe định kỳ cho trẻ là vô cùng quan trọng. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.