Nên thay thủy tinh thể khi nào? Chi phí ra sao?

Thông thường, chi phí phẫu thuật đục thủy tinh thể cho một mắt dao động từ 5 đến 20 triệu đồng đối với phẫu thuật phaco. Đối với phẫu thuật bằng laser, chi phí dao động từ 60 đến 100 triệu đồng. Các chi phí này có thể thay đổi tùy thuộc vào loại thấu kính được chọn.

Thủy tinh thể là gì và bệnh lý đục thủy tinh thể cần biết

Thủy tinh thể tự nhiên của mắt có chức năng giúp hội tụ ánh sáng trên võng mạc, nơi cảm nhận ánh sáng và gửi tín hiệu thị giác đến não. Ở mắt bình thường, ánh sáng đi qua thủy tinh thể trong suốt và hội tụ trên võng mạc, tạo ra hình ảnh rõ nét. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố như lão hóa, sử dụng thuốc không đúng cách và các bệnh lý toàn thân, thủy tinh thể có thể dần trở nên đục.

Đục thủy tinh thể giai đoạn đầu có thể không gây ra các triệu chứng đáng chú ý vì chỉ một phần nhỏ của thủy tinh thể bị đục. Theo thời gian, thủy tinh thể ngày càng đục, dẫn đến mờ mắt do ánh sáng đến võng mạc giảm.

Phẫu thuật đục thủy tinh thể bao gồm việc loại bỏ thủy tinh thể bị đục và thay thế bằng thủy tinh thể nội nhãn nhân tạo (IOL) để phục hồi thị lực cho bệnh nhân. IOL là một thấu kính nhỏ được thiết kế để vừa với mắt người, thay thế cho thủy tinh thể tự nhiên đã bị loại bỏ trong quá trình phẫu thuật. Các thấu kính nhân tạo này có nhiều độ phóng đại khác nhau. Bác sĩ nhãn khoa sẽ đo chiều dài mắt của bệnh nhân và độ cong của giác mạc để xác định độ thủy tinh thể phù hợp.

Hầu hết các thấu kính nhân tạo được làm bằng acrylic hoặc các vật liệu bền khác và được phủ một lớp vật liệu đặc biệt để bảo vệ mắt khỏi tia cực tím (UV) có hại. Các thấu kính này được thiết kế để sử dụng lâu dài, không cần phải thay thế. Bằng cách chọn đúng thấu kính nhân tạo và trải qua phẫu thuật thay thế thấu kính, bệnh nhân có thể cải thiện đáng kể thị lực và chất lượng cuộc sống của mình.

Khi nào phẫu thuật thay thủy tinh thể được lựa chọn?

Phẫu thuật đục thủy tinh thể là phương pháp điều trị quan trọng đối với những bệnh nhân bị suy giảm thị lực nghiêm trọng do đục thủy tinh thể. Mặc dù có thể giúp bệnh nhân phục hồi thị lực, nhưng theo ghi nhận của Hiệp hội Nhãn khoa Hoa Kỳ phẫu thuật thay thủy tinh thể cũng đi kèm với những rủi ro như đục bao sau, nhiễm trùng và xuất huyết võng mạc,... Do đó, việc lựa chọn đúng thời điểm phẫu thuật, phương pháp phẫu thuật phù hợp và thực hành chăm sóc mắt khoa học là vô cùng cần thiết.

Việc bảo tồn thủy tinh thể tự nhiên rất quan trọng vì nó có thể điều chỉnh để giúp mắt tập trung vào các vật thể ở gần và xa, một khả năng mà thủy tinh thể nhân tạo không có. Do đó, chỉ nên cân nhắc phẫu thuật thay thủy tinh thể khi thị lực giảm xuống dưới 3/10 hoặc sau những chấn thương mắt nghiêm trọng ảnh hưởng đáng kể đến các hoạt động và công việc hàng ngày. Nếu thị lực vẫn ở mức này, thì việc tập trung chăm sóc mắt tốt để bảo vệ thủy tinh thể tự nhiên là lựa chọn tối ưu.

Các phương pháp phẫu thuật thay thủy tinh thể

Khoảng 1 hoặc 2 ngày trước khi phẫu thuật thay thủy tinh thể, bệnh nhân được bác sĩ kê đơn thuốc kháng sinh. Bệnh nhân cần đến bệnh viện trước một giờ để vệ sinh mắt và bôi thuốc giãn đồng tử, thuốc kháng sinh và thuốc chống viêm. Hiện nay, có hai phương pháp chính để phẫu thuật đục thủy tinh thể:

Phẫu thuật Phaco (Phacoemulsification)

Phẫu thuật Phaco là một trong những phương pháp phẫu thuật đục thủy tinh thể phổ biến nhất được sử dụng tại các bệnh viện mắt trung ương. Quy trình này đơn giản và nhanh chóng. Bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường nhỏ ở rìa ngoài của giác mạc và sử dụng đầu phaco để nghiền nát nhân thủy tinh thể bằng năng lượng siêu âm, sau đó hút toàn bộ nhân ra.

Sau đó, một thấu kính nhân tạo mới được đưa vào để thay thế cho thấu kính cũ. Thấu kính này sẽ nằm vĩnh viễn trong mắt, cho phép ánh sáng đi qua và hội tụ rõ nét trên võng mạc. Sau khi đặt thấu kính, bác sĩ phẫu thuật sẽ đóng vết rạch và bệnh nhân sẽ cần phải băng bó trong một thời gian nhất định để bảo vệ mắt.

Phẫu thuật bằng laser

Phẫu thuật đục thủy tinh thể bằng laser với công nghệ Femtosecond là phương pháp mới được nhiều bệnh viện lựa chọn. Thay vì sử dụng dao và sóng siêu âm như trong phẫu thuật phaco, phương pháp này sử dụng năng lượng laser tần số cao để tạo ra một đường rạch chính xác ở vị trí trung tâm của bao thủy tinh thể trước. Tia laser cũng giúp phá vỡ nhân thành các mảnh nhỏ, yêu cầu ít năng lượng siêu âm hơn. Phương pháp này cải thiện thị lực tốt hơn sau phẫu thuật, phục hồi nhanh hơn, ít biến chứng chảy máu hơn và có khả năng kiểm soát loạn thị.

Hiểu được các phương pháp phẫu thuật đục thủy tinh thể khác nhau và những điều cần lưu ý có thể giúp bệnh nhân đưa ra quyết định sáng suốt về các lựa chọn chăm sóc mắt và điều trị của mình.

Rủi ro sau thay thủy tinh thể nhân tạo

Mặc dù phẫu thuật thay thủy tinh thể có thể phục hồi thị lực, nhưng không phải lúc nào cũng đảm bảo thị lực sẽ rõ ràng. Trong một số trường hợp, thị lực có thể không cải thiện và thậm chí có thể xấu đi do nhiều biến chứng khác nhau. Các rủi ro phổ biến nhất liên quan đến việc thay thủy tinh thể nhân tạo bao gồm:

Độ đục bao sau

Đây là biến chứng thường gặp nhất, xảy ra trong khoảng từ 6 tháng đến 1 năm sau phẫu thuật. Tình trạng này khiến thị lực trở nên không rõ ràng, như thể bị bao phủ bởi một lớp màng.

Độ đục dịch kính

Bệnh nhân có thể nhìn thấy các chấm đen, lông, đốm tròn hoặc mạng nhện, giống như ruồi bay trước mắt.

Glôcôm

Còn được gọi là tăng áp lực nội nhãn, bệnh tăng nhãn áp có thể dẫn đến mù lòa nếu áp lực của dịch thủy dịch trong mắt trở nên quá cao, làm hỏng dây thần kinh thị giác.

Bong võng mạc

Tình trạng này liên quan đến việc võng mạc bị rách hoặc bong hoàn toàn khỏi phía sau mắt, dẫn đến mờ mắt đột ngột, chớp sáng và các chấm đen trong trường nhìn.

Nhiễm trùng mắt

Nhiễm trùng có thể xảy ra do dụng cụ phẫu thuật không được khử trùng hoặc vệ sinh mắt kém.

Chảy máu mắt

Tình trạng này thường là kết quả của năng lượng quá mức từ dụng cụ phaco, gây tổn thương mắt.

Tổn thương giác mạc

Các biến chứng như bong giác mạc, viêm giác mạc và sưng giác mạc có thể dẫn đến mất thị lực.

Khô mắt

Bệnh nhân có thể bị đau, ngứa, nhức và chảy nước mắt.

Hiểu được những rủi ro của phẫu thuật là rất quan trọng đối với những bệnh nhân đang cân nhắc thay thủy tinh thể nhân tạo. Việc tham vấn trước phẫu thuật đúng cách, lựa chọn bác sĩ phẫu thuật có kinh nghiệm và tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc sau phẫu thuật có thể giúp giảm thiểu các biến chứng này và cải thiện kết quả phẫu thuật.

Tóm lại, đục thủy tinh thể là chứng bệnh thường ảnh hưởng đến người cao tuổi và có nguy cơ dẫn đến mù lòa vĩnh viễn nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. May mắn là hiện nay tại Việt Nam, bảo hiểm y tế có thể chi trả một phần chi phí phẫu thuật thay thủy tinh thể, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho bệnh nhân. Do đó, khi phát hiện bất kỳ biểu hiện bất thường nào ở mắt, bạn cần đi khám bác sĩ sớm để được tư vấn điều trị kịp thời, hiệu quả.