Mất cân bằng điện giải: Nguy cơ và cách điều trị

Chất điện giải đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong hàng loạt hoạt động cần thiết của cơ thể. Chúng tham gia vào các quá trình quan trọng như hoạt động của cơ bắp, duy trì lượng nước cần thiết cho cơ thể và điều chỉnh độ pH. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc cung cấp đủ chất điện giải thông qua chế độ ăn uống để duy trì hoạt động bình thường của cơ thể. Vậy hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu mất cân bằng điện giải sẽ như thế nào nhé!

Chất điện giải là gì?

Chất điện giải là các hợp chất hóa học trong cơ thể được tạo thành từ các ion âm và dương. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng pH của cơ thể, điều chỉnh chức năng thần kinh và cơ bắp, cũng như tái tạo các mô bị tổn thương. Đồng thời, chúng hỗ trợ di chuyển chất dinh dưỡng và chất thải ra khỏi tế bào.

Mất cân bằng điện giải có thể gây ra các hậu quả nghiêm trọng như suy nhược cơ thể, lú lẫn và mệt mỏi.

Chất điện giải có những lợi ích và chức năng quan trọng trong cơ thể bao gồm:

• Điều chỉnh cân bằng chất lỏng.
• Thúc đẩy hoạt động của hệ thần kinh và cơ bắp.
• Hỗ trợ sức khỏe tim mạch.
• Tăng cường sức mạnh của xương.
• Duy trì sức khỏe của não bộ.

Cơ thể có thể tiếp nhận chất điện giải thông qua thực phẩm và đồ uống. Chẳng hạn, dưa hấu, dưa chuột, chuối và chanh là những thực phẩm chứa nhiều chất điện giải.

Việc duy trì một chế độ ăn uống cân bằng có thể cung cấp đầy đủ chất điện giải cần thiết cho sức khỏe. Tuy nhiên, trong trường hợp đổ mồ hôi nhiều do lao động cường độ cao, tập thể dục, hay mất nước do tiêu chảy, nôn,... việc bổ sung chất lỏng và chất điện giải là cần thiết. Thức uống chứa các thành phần khoa học có thể giúp giảm nguy cơ mất nước từ nhẹ đến trung bình.

Một số ví dụ phổ biến về các chất điện giải quan trọng cho sức khỏe bao gồm: Magiê, phosphor, natri, kali, clorua, canxi, bicarbonat.

Các nguy cơ khi mất cân bằng điện giải

Chất điện giải không chỉ cần thiết mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe toàn diện của cơ thể. Khoáng chất như natri, kali, clo, magiê, canxi, phosphat và bicarbonate được gọi chung là chất điện giải vì khả năng của chúng hòa tan trong dung dịch cơ thể và tạo ra các ion mang điện tích. Đây là những thành phần quan trọng giúp duy trì sự cân bằng nước, điều hòa huyết áp và duy trì pH máu ổn định. Các ion tích điện này cũng tham gia vào các quá trình cần thiết cho chức năng thần kinh và cơ bắp.

Mất cân bằng chất điện giải có thể gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Chẳng hạn, mất nước không chỉ làm mất cân bằng chất điện giải mà còn dẫn đến tăng nồng độ natri trong cơ thể. Điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như khát nước, kích động, hoặc thậm chí là co giật và hôn mê trong trường hợp nghiêm trọng.

Tương tự, uống quá nhiều nước cũng có thể gây ra vấn đề thừa nước và mất cân bằng chất điện giải. Khi cơ thể có quá nhiều nước mà thiếu natri, điều này có thể dẫn đến các triệu chứng từ nhẹ như buồn nôn, đau đầu, đến nghiêm trọng như co giật và hôn mê.

Ngoài ra, thiếu magiê có thể gây mệt mỏi và làm suy yếu cơ bắp. Kali, một chất điện giải khác, cũng đóng vai trò quan trọng trong điều chỉnh nhịp tim và mất cân bằng kali có thể gây ra những vấn đề đáng chú ý như tim đập nhanh hoặc yếu cơ.

Thừa hoặc thiếu canxi cũng có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng. Canxi không chỉ liên quan đến việc hình thành xương mà còn ảnh hưởng đến hoạt động cơ bắp và nhịp tim. Sự thừa hoặc thiếu phosphate cũng có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, từ việc tạo ra năng lượng đến sự hoạt động của hệ thống tuần hoàn.

Để duy trì cân bằng chất điện giải, việc duy trì một chế độ ăn uống cân đối, uống đủ nước và tránh việc tiêu thụ quá mức các chất này là cực kỳ quan trọng.

Điều trị mất cân bằng điện giải

Cách điều trị mất cân bằng chất điện giải phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Khi có nghi ngờ về mất cân bằng, bác sĩ thường sẽ yêu cầu xét nghiệm máu để đánh giá mức điện giải.

Đối với trường hợp nhẹ, việc bổ sung chất điện giải qua thời gian có thể giúp điều chỉnh mức điện giải về mức bình thường. Tuy nhiên, đối với các trường hợp nghiêm trọng hơn, việc nhập viện và theo dõi chặt chẽ có thể là cần thiết.

Để bù nước cho cơ thể và loại bỏ chất dư thừa, các phương pháp như dịch truyền tĩnh mạch và sử dụng thuốc uống có thể được áp dụng. Những biện pháp này giúp cân bằng lại chất điện giải nhanh chóng.

Trong những trường hợp mất cân bằng chất điện giải liên quan đến các bệnh lý mãn tính như bệnh thận, suy tim hoặc rối loạn về tuyến giáp, việc điều trị thường được định hình bởi các chuyên gia. Những phương pháp điều trị cụ thể sẽ tập trung vào xử lý nguyên nhân gốc của vấn đề sức khỏe đó.

Thường thì, việc duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và cân đối sẽ đảm bảo lượng chất điện giải trong cơ thể ổn định. Tuy nhiên, trong một số tình huống như khi trải qua cảm giác buồn nôn hoặc tiêu chảy, việc sử dụng dung dịch bù nước chứa chất điện giải có thể cần thiết. Cần lưu ý rằng, trừ khi cơ thể thiếu chất điện giải do mất nhiều năng lượng trong quá trình tập luyện cường độ cao hoặc qua các tình trạng bệnh lý, việc bổ sung chất điện giải có thể gây ra mất cân bằng và thậm chí gây hại cho sức khỏe. Hy vọng bài viết của Nhà thuốc Long Châu đem đến những thông tin hữu ích cho bạn về tình trạng mất cân bằng điện giải.

Xem thêm:

• Rối loạn điện giải là gì? Có nguy hiểm không?
• Vì sao cơ thể cần chất điện giải và nước bù điện giải?