Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Mặc định
Lớn hơn
Tiểu đường là một căn bệnh mạn tính ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Ngoài các biến chứng nổi tiếng như bệnh tim mạch và tổn thương thận, tiểu đường còn gây ra nhiều vấn đề về xương khớp mà không phải ai cũng nhận thức được. Các biến chứng tiểu đường đến xương khớp có thể kể đến như đau đớn, giảm chất lượng cuộc sống và hạn chế khả năng vận động.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các biến chứng tiểu đường đến xương khớp, từ nguyên nhân hình thành, các dấu hiệu nhận biết và cách phòng ngừa. Hãy cùng nhau tìm hiểu để ngăn chặn các biến chứng xấu của bệnh tiểu đường nhé.
Biến chứng xương khớp ở người mắc bệnh tiểu đường là một vấn đề phức tạp và có nhiều nguyên nhân khác nhau. Hai nguyên nhân chính là tác động của đường huyết cao kéo dài và tình trạng viêm mạn tính.
Đường huyết cao kéo dài là một trong những nguyên nhân chính gây ra các biến chứng xương khớp. Khi mức đường huyết tăng cao, nó gây ra nhiều tác động tiêu cực đến cơ thể, bao gồm các tổn thương đến mạch máu và dây thần kinh. Điều này làm giảm cung cấp máu đến các mô xương khớp, khiến các mô này dễ bị tổn thương và thoái hóa. Khi không có đủ máu, các tế bào xương, sụn không nhận được đủ oxy và dưỡng chất, dẫn đến suy giảm khả năng tự phục hồi và duy trì sức khỏe.
Bên cạnh đó, tổn thương dây thần kinh có thể làm giảm cảm giác và khả năng phản hồi ở các khớp, khiến người bệnh không nhận ra sự bất thường hoặc đau đớn ở các khớp cho đến khi tình trạng trở nên nghiêm trọng.
Tình trạng viêm mạn tính là một yếu tố quan trọng khác gây ra các biến chứng tiểu đường đến xương khớp. Viêm mạn tính không chỉ làm tổn thương các mô xương khớp mà còn thúc đẩy quá trình thoái hóa khớp. Đồng thời, viêm mạn tính còn đi kèm với tăng tình trạng oxy hóa trong cơ thể, tức là sự mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa. Tình trạng oxy hóa cao gây tổn thương các tế bào sụn và xương, làm giảm khả năng phục hồi, tái tạo của các mô này, từ đó làm tăng nguy cơ thoái hóa và viêm khớp.
Tiểu đường ảnh hưởng đến nhiều hệ cơ quan trong cơ thể và xương khớp không phải là ngoại lệ. Những người mắc bệnh tiểu đường thường có nguy cơ cao gặp phải các vấn đề về xương khớp hơn so với người bình thường. Các biến chứng này bao gồm:
Loãng xương là tình trạng giảm mật độ xương, làm cho xương trở nên giòn và dễ gãy hơn. Đối với người mắc bệnh tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường loại 1, nguy cơ loãng xương tăng cao do sự tác động của đường huyết cao lên quá trình chuyển hóa xương. Khi lượng đường trong máu cao, cơ thể gặp khó khăn trong việc duy trì sự cân bằng của quá trình tạo xương và hủy xương. Điều này dẫn đến việc giảm mật độ xương theo thời gian, gây ra biến chứng tiểu đường đến xương khớp. Đặc biệt ở người cao tuổi, loãng xương có thể dẫn đến gãy xương, gây đau đớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống.
Thoái hóa khớp, còn được gọi là viêm khớp thoái hóa, là một dạng bệnh lý mà sụn khớp bị mòn dần theo thời gian. Những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao bị thoái hóa khớp do các yếu tố như tăng đường huyết và viêm mạn tính. Đường huyết cao làm tổn thương các tế bào sụn, gây ra viêm nhiễm tại các khớp, dẫn đến đau và cứng khớp.
Thoái hóa khớp thường gặp ở các khớp chịu tải trọng lớn như khớp gối, khớp háng và cột sống. Tình trạng này không chỉ làm giảm khả năng vận động mà còn gây ra đau đớn kéo dài, ảnh hưởng đến khả năng sinh hoạt hàng ngày của người bệnh.
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn, trong đó hệ miễn dịch của cơ thể tấn công các mô lành của khớp, gây ra viêm và tổn thương khớp. Mặc dù viêm khớp dạng thấp thường liên quan đến tiểu đường loại 1 nhiều hơn, những người mắc tiểu đường loại 2 cũng có nguy cơ mắc phải. Sự liên quan này có thể do tình trạng viêm mạn tính và hệ miễn dịch bị suy yếu ở người tiểu đường.
Viêm khớp dạng thấp không chỉ ảnh hưởng đến khớp mà còn có thể gây tổn thương các cơ quan khác như tim, phổi, mắt. Triệu chứng thường gặp bao gồm đau, sưng, cứng các khớp và mệt mỏi, khi có những dấu hiệu trên cần thăm khám về các biến chứng tiểu đường đến xương khớp.
Kiểm soát đường huyết là bước quan trọng nhất trong việc ngăn ngừa các biến chứng tiểu đường, bao gồm cả biến chứng xương khớp. Đường huyết ổn định không chỉ giúp ngăn ngừa các tổn thương mạch máu và dây thần kinh mà còn giảm nguy cơ viêm, cũng như các bệnh lý khác liên quan đến tiểu đường.
Người bệnh cần kiểm tra đường huyết đều đặn theo chỉ dẫn của bác sĩ để đảm bảo mức đường huyết luôn trong giới hạn an toàn. Có thể thực hiện theo dõi đường huyết thông qua các thiết bị đo cá nhân tại nhà hoặc các xét nghiệm định kỳ tại cơ sở y tế.
Bên cạnh đó, việc sử dụng thuốc kiểm soát đường huyết cần phải tuân thủ theo chỉ định. Việc sử dụng đúng loại thuốc, liều lượng do bác sĩ kê đơn là điều cần thiết. Insulin và các loại thuốc uống điều trị tiểu đường giúp kiểm soát mức đường huyết, ngăn ngừa tình trạng tăng đường huyết đột ngột hoặc kéo dài.
Chế độ ăn uống ảnh hưởng lớn đến mức đường huyết. Người bệnh nên hạn chế sử dụng các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết cao như bánh mì, gạo trắng, đồ ngọt. Thay vào đó nên dùng các thực phẩm giàu chất xơ, protein và các loại chất béo lành mạnh như rau xanh, hoa quả, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu. Bữa ăn nên được chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày để duy trì mức đường huyết ổn định.
Thêm vào đó nên bổ sung canxi và vitamin D, hai dưỡng chất thiết yếu cho sức khỏe của xương. Canxi giúp xây dựng và duy trì cấu trúc xương chắc khỏe, trong khi vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi hiệu quả hơn. Các thực phẩm giàu canxi bao gồm sữa, phô mai, sữa chua, cá hồi, cá mòi, các loại rau lá xanh. Vitamin D có thể được bổ sung thông qua ánh sáng mặt trời và các thực phẩm như cá béo, gan, lòng đỏ trứng, các sản phẩm tăng cường vitamin D.
Có thể thấy, việc duy trì một chế độ ăn khoa học có thể hạn chế tác động của biến chứng tiểu đường đến xương khớp.
Tập thể dục đều đặn không chỉ giúp kiểm soát đường huyết mà còn cải thiện sức khỏe xương khớp và giảm nguy cơ viêm. Hoạt động thể chất giúp tăng cường lưu thông máu, đưa nhiều oxy và dưỡng chất đến các mô xương và khớp. Điều này giúp duy trì sức khỏe xương khớp và giảm nguy cơ tổn thương.
Tập thể dục còn có tác dụng giảm viêm trong cơ thể. Các hoạt động như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe đều giúp giảm các dấu hiệu viêm và cải thiện chức năng miễn dịch. Đồng thời, tập thể dục giúp duy trì trọng lượng cơ thể ở mức lý tưởng, giảm áp lực lên các khớp và ngăn ngừa các biến chứng tiểu đường đến xương khớp. Thừa cân là một yếu tố nguy cơ quan trọng đối với các bệnh lý khớp và có thể làm tình trạng tiểu đường trở nên nghiêm trọng hơn.
Cuối cùng, người bệnh nên lựa chọn các bài tập phù hợp với tình trạng sức khỏe và mức độ thể lực của mình. Các bài tập nhẹ nhàng như yoga, pilates, bơi lội rất tốt cho xương khớp và có thể thực hiện hàng ngày.
Biến chứng tiểu đường đến xương khớp là một vấn đề nghiêm trọng nhưng có thể phòng ngừa, kiểm soát nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Kiểm soát đường huyết, duy trì lối sống lành mạnh và thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe xương khớp cho người mắc bệnh tiểu đường.
Xem thêm:
Dược sĩ Đại họcNguyễn Thị Hồng Nhung
Tốt nghiệp đại học Khoa Dược. Có kinh nghiệm hơn 10 năm trong lĩnh vực Dược phẩm, tư vấn thuốc và thực phẩm chức năng. Hiện đang là giảng viên cho Dược sĩ tại Nhà thuốc Long Châu.