Xước giác mạc: Nguyên nhân và cách xử trí

Khi giác mạc bị xước, có khả năng nhiễm khuẩn và gây ra loét giác mạc. Điều này có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn hoặc virus xâm nhập, gây ra các vấn đề sức khỏe mắt nặng nề. Cùng tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến trầy xước giác mạc và cách xử trí khi bị xước giác mạc nhé!

Xước giác mạc là gì?

Giác mạc, là lớp thủy dịch trong suốt nằm ở phía ngoài cùng của nhãn cầu, chơi vai trò như một "tấm chắn" bảo vệ mắt. Nó còn kết hợp với thủy tinh thể và đồng tử để tập trung ánh sáng từ hình ảnh vào võng mạc bên trong nhãn cầu.

Vết trầy xước hoặc tổn thương giác mạc do dị vật gây ra có thể ảnh hưởng đến sức khỏe mắt và gây sự suy giảm về thị lực. Khi những dạng dị vật như bụi, hạt cát, hoặc côn trùng nhỏ xâm nhập vào mắt và bám lại trên giác mạc, có thể gây ra vết trầy xước hay tổn thương. Nếu không được điều trị đúng cách, vấn đề này có thể dẫn đến loét giác mạc hoặc tổn thương giác mạc vĩnh viễn, làm suy giảm chất lượng thị lực của người bị ảnh hưởng.

Nguyên nhân làm xước giác mạc

Trầy xước giác mạc có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Dị vật bay vào mắt hoặc bám vào giác mạc được xem là nguyên nhân chính gây ra trầy xước giác mạc. Bụi, hạt cát dính lâu ở mí mắt có thể tạo ra vết trầy khi chớp mắt hoặc dụi mắt. Ngoài ra, việc tiếp xúc với khói thuốc lá, đeo kính sát tròng trong thời gian dài, chà xát mắt hoặc phơi mắt trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời cũng đều có thể làm tổn thương giác mạc.

Không phụ thuộc vào độ tuổi hay hoạt động hàng ngày, trầy xước giác mạc có thể xảy ra trong bất kỳ tình huống nào, từ khi vận động, đi lại đến việc sửa chữa hoặc thậm chí là do vô tình va chạm mạnh tay vào giác mạc.

Nguy cơ bị xước giác mạc hoặc bị dị vật bay vào mắt tăng lên đối với những người:

• Đeo kính áp tròng: Việc đeo kính áp tròng có thể làm tăng khả năng dị vật bám vào mắt hoặc gây trầy xước giác mạc.
• Làm việc trong môi trường nhiều khói bụi: Nếu bạn làm việc trong các môi trường như xưởng gỗ, xưởng dệt may mà không đeo kính bảo hộ, bạn có thể dễ bị dị vật bám vào mắt.
• Sống ở nơi nhiều cát hoặc bị ô nhiễm: Môi trường có nhiều cát hoặc bụi bẩn có thể tăng nguy cơ bị trầy xước giác mạc.
• Chơi các môn thể thao như bóng đá, bóng rổ: Trong các hoạt động thể thao này, tiếp xúc với vật thể, bóng có thể gây tổn thương cho mắt, đặc biệt là khi không đeo kính bảo hộ.

Dấu hiệu của trầy xước giác mạc

Khi mắt có xuất hiện dị vật, thường xuất hiện các biểu hiện như đỏ, đau, và tăng cảm giác nhạy cảm với ánh sáng. Thị lực có thể trở nên mờ tạm thời. Nếu dị vật gây ra vết trầy ở giác mạc, bạn có thể trải qua các cảm giác như nóng ấm, kích ứng, đau, mắt đỏ hoặc chảy nước mắt. Thêm vào đó, suy giảm thị lực và sự co rút của các cơ xung quanh mắt cũng là những dấu hiệu phổ biến.

Khi bị xước giác mạc có thể xuất hiện các triệu chứng khác, và nếu có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu của tình trạng mắt, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp.

Bị xước giác mạc có tự khỏi không?

Xước giác mạc có tự khỏi không? Thời gian hồi phục cho mắt sau bị xước giác mạc phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ nghiêm trọng của vết xước, vị trí vết rách, và nguyên nhân trầy xước giác mạc. Các loại chấn thương phổ biến bao gồm:

• Rách giác mạc: Là một trong những tổn thương nghiêm trọng nhất, yêu cầu quá trình khâu giác mạc và điều trị lâu dài. Thất bại trong quá trình này có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.
• Tổn thương viêm giác mạc: Nếu mắt vẫn đỏ sau khi vết rách giác mạc đã lành, có thể là do tổn thương viêm giác mạc chưa hoàn toàn hết.
• Chấn thương đụng dập: Bao gồm tổn thương xung quanh mắt như bầm mí mắt, hốc mắt, tụ máu, và tổn thương mắt như thể thủy tinh, thần kinh thị. Cần can thiệp sớm bằng cách sử dụng băng che mắt để cầm máu và sau đó đến cơ sở chuyên khoa mắt để nhận điều trị.
• Chấn thương xuyên thủng: Biểu hiện như rách giác mạc và chảy máu nhiều. Cần cầm máu ngay bằng kháng sinh nhỏ mắt, sau đó đến bệnh viện mắt để được điều trị vết thương kịp thời.

Việc can thiệp và điều trị sớm là quan trọng để giảm thiểu hậu quả và duy trì sức khỏe mắt.

Xử trí khi bị xước giác mạc

Khi bị dị vật bám vào mắt, việc quan trọng nhất là nên đến gặp bác sĩ để nhận được điều trị bằng những phương pháp sơ cứu xước giác mạc hiệu quả nhất.

Đối với trẻ em, nếu thấy thị lực suy giảm, mắt đau, hoặc mắt đỏ và chảy nước mắt, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay.

Đối với người lớn, nếu không thể tự lấy dị vật ra khỏi mắt hoặc sau khi lấy ra mắt vẫn cảm thấy cộm, thị lực giảm sút hoặc mờ, hoặc mắt bị chảy máu, bạn cũng nên đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được tư vấn và điều trị.

Trường hợp xước giác mạc nhẹ thường được điều trị bằng cách sử dụng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ, thường chứa steroid hoặc kháng viêm không steroid (NSAIDs). Điều này giúp giảm sưng, viêm, và ngăn chặn sự hình thành sẹo trên giác mạc. Đôi khi, bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc nhỏ mắt chống co thắt cơ để giảm đau và giảm kích ứng.

Tuy nhiên, nếu xước giác mạc nghiêm trọng hoặc có dị vật găm sâu trong mắt, phẫu thuật có thể là phương pháp điều trị cần thiết. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng cụ thể của mắt và quyết định liệu pháp phẫu thuật phù hợp để loại bỏ dị vật và tái tạo tổn thương mắt.

Biện pháp hạn chế bị xước giác mạc

Để bảo vệ mắt khỏi các tình trạng trợt giác mạc và tổn thương, bạn nên thực hiện những biện pháp sau:

• Đeo kính bảo hộ: Khi sử dụng máy cưa gỗ hoặc thực hiện công việc bình xịt cát nén, đặc biệt là khi có chất liệu dễ bay trong không khí, đeo kính bảo hộ giúp ngăn chặn dị vật va chạm trực tiếp vào mắt.
• Cắt ngắn móng tay: Giữ móng tay ngắn giúp giảm thiểu rủi ro trợt giác mạc và tổn thương mắt khi chạm vào khu vực mắt.
• Cắt tỉa nhánh cây ở tầm thấp: Đối với những người làm việc ngoài trời, việc cắt tỉa những nhánh cây ở tầm thấp giúp tránh được nguy cơ va chạm và tổn thương mắt.
• Vệ sinh kính áp tròng hàng ngày: Đối với người đeo kính áp tròng, việc vệ sinh chúng mỗi ngày và đeo vào mắt một cách cẩn thận giúp giảm nguy cơ nhiễm khuẩn và tổn thương giác mạc.
• Không đeo kính áp tròng khi ngủ qua đêm: Tránh đeo kính áp tròng khi đi ngủ qua đêm để giảm áp lực và tăng cơ hội cho mắt nghỉ ngơi.

Xước giác mạc có thể bị xước thông qua những hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Vì vậy, bạn cần chú ý hơn để tránh dị vật bay vào mắt làm xước giác mạc. Hy vọng qua bài viết trên bạn đọc đã có thêm thông tin về xước giác mạc.

Xem thêm:

• Bệnh viêm giác mạc bao lâu khỏi?
• Phân biệt tình trạng viêm kết mạc và viêm giác mạc
• Viêm giác mạc kiêng ăn gì nhanh hồi phục