Mô vú dày đặc có nguy hiểm hay không? Những điều cần lưu ý

Mô vú dày đặc là gì?

Vú của nữ giới được cấu tạo gồm:

• Mô liên kết: Giúp hỗ trợ, bảo vệ và cố định các cơ và mô trong vú đúng vị trí.
• Mô tuyến: Được tạo thành từ các tuyến sữa (chịu trách nhiệm tạo sữa) và ống dẫn (đưa sữa đến núm vú).
• Mô mỡ: Lấp đầy các khoảng trống giữa mô liên kết và mô tuyến.

Các mô liên kết và mô mỡ này sẽ tạo ra hình dạng ngực cho nữ giới. Vú của mọi người đều giống nhau trước khi bắt đầu dậy thì. Khi bạn bắt đầu thời kỳ dậy thì, mô vú của nữ giới sẽ bắt đầu phát triển về kích thước và số lượng.

Mô vú dày đặc là tình trạng số lượng mô liên kết và mô tuyến cao hơn so với mô mỡ. Đây là một chẩn đoán dựa vào X-quang tuyến vú. X-quang tuyến vú cũng sẽ giúp bạn xác định mô nào chiếm ưu thế.

Mô vú dày đặc khá phổ biến, khoảng 50% chụp X-quang tuyến vú cho thấy có tình trạng mô vú dày đặc. Tình trạng này thường thấy ở người còn chu kỳ kinh nguyệt vì sau mãn kinh các mô mỡ thường nhiều hơn các mô còn lại.

Những dấu hiệu và triệu chứng của mô vú dày đặc

Không có bất kỳ triệu chứng hay dấu hiệu nào báo cho bạn biết mình đang có tình trạng mô vú dày đặc. Nhìn bên ngoài, bạn sẽ thấy mình có một bộ ngực đầy đặn, và cũng không lớn hơn hay nhỏ hơn so với người khác. Do đó, để biết được chính xác mình có mô vú dày đặc, hãy đi chụp X-quang tuyến vú.

Tác động của mô vú dày đặc đối với sức khỏe

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, những người có mô vú dày đặc có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn gấp 4 đến 6 lần. Vì những người có mô vú dày thường có số lượng ống dẫn sữa và tuyến sữa nhiều hơn và ung thư thường phát sinh ở những nơi này. Tuy nhiên, khi bạn có mô vú dày đặc không có nghĩa là bạn sẽ mắc ung thư vú. Ngoài ra, mô vú dày đặc khiến việc phát hiện sớm ung thư vú gặp khó khăn trên phim chụp hơn, do đó những người có mô vú dày đặc thường mắc ung thư vú cao hơn những người không có tình trạng này.

Lưu ý một số tình trạng sau cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú nếu đi kèm với những người có mô vú dày đặc:

• Tiền sử gia đình có mẹ hoặc chị em gái mắc ung thư vú;
• Tuổi tác;
• Tiền sử mắc bệnh ung thư khác;
• Các khối u lành tính khác ở vú;
• Sử dụng rượu bia;
• Sinh con (nhất là con đầu lòng) sau 30 tuổi;
• Không có con (vô sinh);
• Điều trị liệu pháp hormone thay thế;
• Chỉ số BMI cao;
• Không hoạt động thể lực.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Mô vú dày đặc không gây ra triệu chứng và dấu hiệu nào, cũng như bạn không thể phát hiện khi sờ nắn vùng ngực. Do đó, hãy đi khám nếu bạn có bất cứ yếu tố nguy cơ nào kể trên để được chẩn đoán sớm.

Nguyên nhân dẫn đến mô vú dày đặc

Hiện tại vẫn chưa biết lý do tại sao mô vú ở một số nữ giới có tình trạng tăng số lượng mô liên kết và mô tuyến hơn mô mỡ. Một số yếu tố đã được ghi nhận thường xuất hiện trên những người có mô vú dày đặc:

Di truyền: Di truyền có thể đóng một vai trò trong việc quyết định mật độ vú. Các nhà nghiên cứu nhận ra rằng những người có mẹ hoặc chị gái có tình trạng mô vú dày đặc thì người đó khả năng cao cũng sẽ gặp tình trạng tương tự.

Nội tiết tố: Việc thay đổi nồng độ hormone hoặc sử dụng các thuốc có chứa hormone như estrogen hoặc progesterone có thể làm thay đổi tỷ lệ mô vú của nữ giới. Ví dụ, mô vú của bạn sẽ chứa nhiều mô mỡ hơn khi bạn bước vào giai đoạn mãn kinh, lúc này nồng độ estrogen giảm sút. 

Những ai có nguy cơ mắc phải mô vú dày đặc?

Những đối tượng có nguy cơ cao mắc phải mô vú dày đặc là:

• Tuổi trẻ: Mô vú thường ít dày đặc hơn theo tuổi tác.
• Chỉ số khối cơ thể (BMI): Phụ nữ có chỉ số BMI thấp thường có mô vú dày đặc nhiều hơn.
• Đang mang thai hoặc cho con bú.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải mô vú dày đặc

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải mô vú dày đặc là:

• Thuốc: Nữ giới dùng một số loại thuốc nội tiết tố có thể làm tăng nguy cơ mô vú dày đặc. Thường ở nữ giới sử dụng liệu pháp hormone thay thế để làm giảm các triệu chứng tiền mãn kinh và mãn kinh.
• Tình trạng mãn kinh: Phụ nữ giai đoạn trước mãn kinh có mô vú dày đặc hơn phụ nữ sau mãn kinh.
• Tiền sử gia đình: Mật độ vú dày có thể di truyền, do đó nếu mẹ hoặc chị gái bạn có tình trạng mật độ vú dày thì hãy đi kiểm tra xem mình có hay không.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán mô vú dày đặc

Dựa trên tiền sử gia đình và bản thân, tình trạng sức khỏe hiện tại và các xét nghiệm có sẵn, bác sĩ sẽ đề xuất thêm một số chỉ định cận lâm sàng hình ảnh học giúp chẩn đoán chính xác.

Nhũ ảnh

Khi nghi ngờ có bất thường tại vú, bác sĩ sẽ chỉ định chụp X-quang tuyến vú hay còn gọi là nhũ ảnh. Nhũ ảnh giúp phát hiện các bất thường như khối u. Nhũ ảnh là chỉ định tầm soát giúp phát hiện sớm ung thư vú. Tuy nhiên, khi bạn có mô vú dày đặc sẽ khiến bác sĩ khó phát hiện ung thư tiềm ẩn.

Tia X xuyên được qua mô mỡ nên nó có màu đen trên phim, còn mô liên kết và mô tuyến thì tia X không xuyên qua được nên sẽ tạo thành màu trắng trên phim. Nếu số lượng mô liên kết và mô tuyến nhiều sẽ thấy màu trắng nhiều hơn, đó là lý do vì sao được gọi là mô vú dày đặc.

Hiện nay, một hệ thống giúp phân loại được gọi là BI-RADS (hay Hệ thống dữ liệu và báo cáo hình ảnh vú) được sử dụng hiện nay giúp phân loại hình ảnh mô vú trên nhũ ảnh:

• BI-RADS A: Chủ yếu là mô mỡ, rất ít mô liên kết và mô tuyến. Ung thư có thể phát hiện trên phim.
• BI-RADS B: Chủ yếu là mô mỡ, rải rác vài ổ mô liên kết và mô tuyến. Ung thư có thể phát hiện trên phim.
• BI-RADS C: Mật độ dày không đồng nhất, mô mỡ, mô liên kết và mô tuyến lan tỏa khắp vú. Khó phát hiện các khối ung thư nhỏ.
• BI-RADS D: Số lượng mô liên kết và mô tuyến chiếm ưu thế, mô vú dày đặc. Khó phát hiện ung thư.

Khác

X-quang tuyến vú 3D (hay chụp nhũ ảnh 3D) có thể được chỉ định thay thế cho chụp nhũ ảnh thông thường trên những nữ giới có mô vú dày đặc. Ngoài ra, những người có mô vú dày đặc và kết quả nhũ ảnh không rõ ràng có thể được chỉ định thêm:

• Siêu âm vú: Được sử dụng rộng rãi hiện nay. Bạn không phải tiếp xúc với tia xạ, chi phí thấp; tuy nhiên đòi hỏi người siêu âm phải có kinh nghiệm.
• MRI vú: Là xét nghiệm có độ nhạy cao, thường được chỉ định ở những người có nguy cơ ung thư vú cao, tuy nhiên chi phí cho xét nghiệm khá cao.
• Siêu âm đàn hồi mô vú.
• Sinh thiết vú.

Phương pháp điều trị mô vú dày đặc hiệu quả

Mô vú dày đặc không gây hại cho bạn, do đó không cần điều trị. Điều quan trọng khi được chẩn đoán có mô vú dày đặc là hãy đi khám sức khỏe định kỳ và tầm soát ung thư vú. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa kỳ (American Cancer Society) khuyến cáo nên bắt đầu chụp nhũ ảnh tuyến vú mỗi năm để tầm soát ung thư vú bắt đầu từ năm 40 tuổi, nếu gia đình bạn có mẹ hoặc chị em gái mắc ung thư vú hoặc có nguy cơ cao mắc ung thư vú thì có thể chụp nhũ ảnh tầm soát từ năm 30 tuổi.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của mô vú dày đặc

Chế độ sinh hoạt:

Mô vú dày đặc là tình trạng phổ biến của nữ giới, các chế độ sinh hoạt hiện nay nhằm hạn chế xuất hiện các bệnh lý khác và ngăn ngừa xuất hiện ung thư:

• Tầm soát ung thư vú định kỳ (nếu cần);
• Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần;
• Tập thể dục thường xuyên;
• Ngưng hút thuốc lá;
• Hạn chế rượu bia.

Chế độ dinh dưỡng:

• Ăn đầy đủ chất dinh dưỡng;
• Chế độ ăn lành mạnh: Nhiều trái cây, rau quả, ngũ cốc; hạn chế dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn.

Phương pháp phòng ngừa mô vú dày đặc hiệu quả

Bạn không phòng ngừa được tình trạng mô vú dày đặc và nó không gây nguy hiểm cho bạn. Không phải ai có mô vú dày đặc cũng sẽ mắc ung thư vú, nhưng khi bạn biết mình có tình trạng mô vú dày đặc giúp bạn nhận thức được việc mình cần quan tâm đến sức khỏe của bản thân. Quan trọng là hãy phòng ngừa nguy cơ ung thư vú bằng cách:

• Tập thể dục hoặc chơi thể thao thường xuyên.
• Không hút thuốc lá.
• Hạn chế rượu bia.
• Chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng. Ưu tiên trái cây, rau quả, ngũ cốc; hạn chế dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn.
• Tầm soát định kỳ ung thư vú.