Thủng đại tràng là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị thủng đại tràng

Thủng đại tràng là gì?

Thủng ruột là một lỗ trên thành ruột non hoặc ruột già. Ruột non là cơ quan dài, hình ống ở bụng, nhận thức ăn được tiêu hóa một phần từ dạ dày và chuyển thức ăn đã tiêu hóa đến ruột già. Đại tràng là phần dài nhất của ruột già.

Thức ăn, dịch tiêu hóa, vi khuẩn hoặc chất thải (phân) có thể rò rỉ từ lỗ thủng. Điều này có thể gây ra tụ mủ (gọi là áp xe). Khi những thành phần trong lòng ruột rò rỉ vào khoang phúc mạc, nó có thể dẫn đến nhiễm trùng (gọi là viêm phúc mạc). Nhiễm trùng có thể xâm nhập vào máu và có thể gây sốc nhiễm trùng.

Thủng đại tràng là một tình trạng nghiêm trọng cần được điều trị ngay lập tức.

Những dấu hiệu và triệu chứng của thủng đại tràng

Các dấu hiệu và triệu chứng của thủng đại tràng có thể khác nhau. Chúng có thể diễn tiến chậm hoặc nhanh, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Các triệu chứng có thể bao gồm:

• Đau, thường dữ dội và lan khắp bụng;
• Đau quặn ở vùng bụng;
• Đầy hơi, hoặc căng cứng bụng;
• Buồn nôn và nôn;
• Thay đổi nhu động ruột;
• Chảy máu từ hậu môn;
• Sốt, thường ở giai đoạn nặng;
• Ớn lạnh;
• Mệt mỏi.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Vì thủng đại tràng có thể đe dọa tính mạng nên hãy đến ngay bệnh viện nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên. Đừng chờ xem triệu chứng có tự biến mất hay không.

Nguyên nhân dẫn đến thủng đại tràng

Thủng trong đại tràng có thể tự xảy ra. Loại thủng tự phát này thường là do tình trạng bệnh lý, chẳng hạn như bệnh viêm ruột (inflammatory bowel disease). Ruột bị thủng cũng có thể do thủ thuật y tế tại đường tiêu hoá hoặc gần đó. Chấn thương do tai nạn hoặc lực tác động cũng có thể gây thủng ruột. Điều này đặc biệt đúng với chấn thương ở vùng bụng, chẳng hạn như xảy ra do một cú đá trực tiếp hoặc một cú ngã.

Nguyên nhân liên quan đến y tế

Một số thủ thuật y tế có thể dẫn đến thủng ruột. Những nguyên nhân này có thể bao gồm:

• Thụt tháo: Hầu hết các dụng cụ thụt tháo đều sử dụng một ống đưa vào trực tràng. Nếu thao tác này được thực hiện với lực quá mạnh hoặc thực hiện sai cách, nó có thể làm rách hoặc đẩy qua lớp niêm mạc của đại tràng.
• Chuẩn bị ruột cho nội soi: Trường hợp này hiếm gặp nhưng việc làm sạch ruột trước khi nội soi có thể tạo ra một lỗ thủng. Điều này thường gặp hơn hơn ở những người có tiền căn táo bón.
• Nội soi đại tràng sigma: Máy nội soi là công cụ dùng để thực hiện nội soi đại tràng sigma. Nó thường khá an toàn, tuy nhiên nguy cơ gây thủng vẫn có thể xảy ra.
• Nội soi đại tràng: Đầu ống nội soi có thể xuyên qua lớp lót bên trong của đại tràng. Đây là một biến chứng hiếm gặp. Lỗ thủng do nội soi tạo ra sẽ phổ biến hơn khi thực hiện cắt bỏ polyp trong quá trình nội soi.
• Phẫu thuật vùng bụng hoặc vùng chậu: Phẫu thuật, đặc biệt đối với ung thư đại tràng, có thể có nguy cơ gây thủng.

Nguyên nhân tự phát

Các nguyên nhân khác gây thủng đại tràng không liên quan đến y tế, có thể bao gồm:

• Các bệnh viêm ruột như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng. Nguy cơ thủng ruột khi mắc bệnh Crohn là từ 1% đến 3%, đây là nguyên nhân rất phổ biến.
• Tắc ruột nghiêm trọng, đặc biệt là khi ruột già “suy yếu”. Điều này có thể là do bệnh túi thừa, ung thư hoặc tình trạng sức khỏe tiềm ẩn khác.
• Chấn thương hoặc tổn thương ruột.
• Bệnh ruột thiếu máu cục bộ, với một số loại can thiệp vào việc cung cấp máu cho đại tràng.
• Ung thư đại tràng.
• Dị vật, chẳng hạn như xương cá, mảnh vỡ hoặc vật dụng khác.
• Tắc ruột, đại tiện không ra ngoài được vì táo bón nặng.