Bệnh bò điên lây qua đường nào? Dấu hiệu mắc bệnh bò điên là gì?

Bệnh bò điên là một chứng rối loạn não hiếm gặp dẫn đến chứng mất trí nhớ, thuộc về một nhóm bệnh ở người và động vật được gọi là rối loạn prion. Các triệu chứng của bệnh bò điên có thể tương tự như bệnh Alzheimer nhưng bệnh thường trở nặng hơn và dẫn đến tử vong. Sau đây Nhà thuốc Long Châu sẽ thông tin cho bạn bệnh bò điên lây qua đường nào và dấu hiệu mắc bệnh nhé.

Vài nét về bệnh bò điên

Bệnh bò điên còn có tên gọi là bệnh Creutzfeldt-Jakob, được biết đến vào những năm 1990 tại Vương quốc Anh. Một số người đã mắc bệnh bò điên sau khi ăn thịt gia súc bị bệnh. Tuy nhiên, hầu hết các trường hợp mắc bệnh bò điên đều không liên quan đến việc ăn thịt bò.

Tất cả các thể của bệnh bò điên đều nghiêm trọng tuy nhiên rất hiếm người mắc căn bệnh này. Khoảng 1 đến 2 trường hợp mắc bệnh bò điên được chẩn đoán trên một triệu người trên thế giới mỗi năm. Bệnh thường ảnh hưởng đến người lớn tuổi.

Bệnh bò điên và một số tình trạng bệnh liên quan dường như là do sự thay đổi của một loại protein gọi là prion. Bình thường, những protein này được sản xuất trong cơ thể. Tuy nhiên khi gặp prion truyền nhiễm, chúng thay đổi cấu trúc và trở thành một hình dạng khác, lây lan và ảnh hưởng đến các quá trình sinh hóa trong cơ thể.

Bệnh bò điên gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến não và cơ thể, thường tiến triển một cách nhanh chóng. Theo thời gian, những người mắc bệnh bò điên sẽ tự tách khỏi bạn bè và gia đình. Họ cũng mất khả năng tự chăm sóc bản thân. Nhiều người mắc bệnh sẽ rơi vào trạng thái hôn mê. Hậu quả cuối cùng của bệnh bò điên luôn là tử vong. Do sự nặng nề của bệnh gây ra nên nhiều người lo ngại không rõ bệnh bò điên lây qua đường nào.

Triệu chứng và yếu tố nguy cơ của bệnh bò điên

Bệnh bò điên được nhận biết bằng những thay đổi các triệu chứng tinh thần. Các triệu chứng bệnh sẽ trở nên tồi tệ nhanh chóng, thường trong vòng vài tuần đến vài tháng. Triệu chứng ban đầu của bệnh bao gồm:

• Thay đổi tính cách;
• Mất trí nhớ;
• Khả năng tư duy suy yếu;
• Nhìn mờ hoặc mù lòa;
• Mất ngủ;
• Rối loạn trong sự phối hợp hoạt động;
• Khó nói;
• Khó nuốt;
• Chuyển động đột ngột, giật cục.

Bệnh nhân thường sẽ tử vong trong vòng một năm. Những người mắc bệnh bò điên thường chết vì các vấn đề y tế liên quan đến căn bệnh này, chẳng hạn như khó nuốt, té ngã, các vấn đề về tim, phổi, viêm phổi hoặc các bệnh nhiễm trùng khác.

Ở một số người mắc biến thể của bệnh bò điên, những thay đổi về khả năng tâm thần có thể rõ ràng hơn khi trong thời gian đầu mắc bệnh. Trong nhiều trường hợp, người bệnh có thể phát triển sa sút trí tuệ muộn hơn. Các triệu chứng của chứng sa sút trí tuệ bao gồm mất khả năng suy nghĩ, lý luận và ghi nhớ. Biến thể bệnh bò điên ảnh hưởng đến những người mắc bệnh ở độ tuổi trẻ hơn, ảnh hưởng bệnh kéo dài từ 12 đến 14 tháng.

Một dạng bệnh prion hiếm gặp khác được gọi là bệnh prion nhạy cảm với protease. Nó có thể có dấu hiệu tương tự các dạng bệnh mất trí nhớ khác. Nó gây ra những thay đổi về khả năng trí tuệ, các vấn đề về lời nói và suy nghĩ. Quá trình bệnh sẽ kéo dài trong khoảng 24 tháng, dài hơn so với các bệnh prion khác.

Hầu hết các trường hợp mắc bệnh bò điên đều xảy ra không rõ nguyên nhân. Do đó không thể xác định được yếu tố nguy cơ. Tuy nhiên một số yếu tố dường như có liên quan đến bệnh, chẳng hạn như:

• Tuổi: Bệnh bò điên đơn lẻ thường có xu hướng phát triển muộn vào độ tuổi 60. Bên cạnh đó, bệnh bò điên mang tính gia đình thường sẽ khởi phát sớm hơn một chút. Đối với biến thể của bệnh bò điên, bệnh ảnh hưởng đến người ở độ tuổi trẻ hơn nhiều, thường vào độ tuổi 20 tuổi.
• Di truyền: Những người mắc bệnh bò điên mang tính gia đình có thể có những biến đổi trong di truyền gây ra bệnh. Để phát triển dạng bệnh này, trẻ phải có một bản sao của gen gây ra bệnh bò điên. Gen này có thể được truyền từ bố hoặc mẹ. Nếu bạn có gen bệnh thì khả năng truyền lại cho con bạn là 50%.
• Tiếp xúc với mô bị ô nhiễm: Những người nhận hormone tăng trưởng ở người bị nhiễm bệnh có thể có nguy cơ mắc bệnh bò điên do điều trị. Việc cấy ghép màng cứng bao phủ mô não từ người mắc bệnh bò điên cũng có thể khiến người được cấy ghép có nguy cơ này.

Nguy cơ mắc bệnh bò điên do ăn thịt bò bị nhiễm bệnh là rất thấp. Ở những quốc gia đã thực hiện các biện pháp y tế công cộng hiệu quả, nguy cơ này hầu như không tồn tại.

Bệnh bò điên lây qua đường nào?

Nguy cơ để một người mắc bệnh bò điên là thấp. Bệnh không thể lây lan qua ho hoặc hắt hơi, cũng không thể lây lan qua việc tiếp xúc hay quan hệ tình dục. Do đó, bệnh bò điên lây qua đường nào được rất nhiều người quan tâm.

Bệnh bò điên có thể phát triển theo ba cách sau đây:

• Xuất hiện đơn lẻ: Hầu hết những người mắc bệnh bò điên đều phát bệnh mà không có lý do rõ ràng. Kiểu này chiếm hầu hết các trường hợp.
• Di truyền: Ít hơn 15% số người mắc bệnh bò điên có tiền sử gia đình. Họ có thể có xét nghiệm dương tính với những bất thường di truyền liên quan đến căn bệnh này. Những biến đổi ở gen PRNP tạo ra protein prion gây ra các dạng di truyền của bệnh. Các dạng di truyền hiếm gặp cũng bao gồm hội chứng Gerstmann-Straussler-Scheinker. Hội chứng này gây ra các vấn đề về vận động và nhận thức. Nó thường ảnh hưởng đến những người ở độ tuổi 40. Một dạng di truyền hiếm gặp khác bao gồm chứng mất ngủ có di truyền, gây ra tình trạng mất ngủ và thay đổi trí nhớ cũng như tư duy.
• Do ô nhiễm: Một số ít người đã phát triển bệnh bò điên do các thủ thuật y tế, bao gồm việc tiêm hormone tăng trưởng tuyến yên của người nhiễm bệnh, hay việc cấy ghép giác mạc và da từ những người mắc bệnh bò điên. Ngoài ra, một số người đã phát triển bệnh bò điên sau khi phẫu thuật não bằng dụng cụ bị ô nhiễm. Điều này xảy ra khi các phương pháp làm sạch tiêu chuẩn không tiêu diệt được prion gây bệnh. Ngày nay những dụng cụ có thể bị nhiễm bệnh bò điên đều được tiêu hủy.

Một số ít người đã mắc biến thể bệnh bò điên do ăn thịt bò bị ô nhiễm. Biến thể bệnh bò điên có liên quan đến việc ăn thịt bò nhiễm bệnh bò điên. Bệnh bò điên còn được gọi là bệnh não xốp ở bò.

Bài viết đã cung cấp cho bạn thông tin về bệnh bò điên lây qua đường nào và dấu hiệu bệnh. Nếu bạn có dấu hiệu về rối loạn tâm thần mà lo lắng mình mắc bệnh này, hãy đến cơ sở y tế để được chẩn đoán chính xác nhé.

Xem thêm:

• Vi khuẩn chết ở nhiệt độ nào?
• Bệnh Whitmore có lây không?