Gãy xương cẳng chân: Dấu hiệu, cách điều trị và phương pháp phòng ngừa

Gãy xương cẳng chân là một chấn thương phổ biến, có thể xảy ra do tai nạn, té ngã hoặc chơi thể thao. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu gãy xương cẳng chân là rất quan trọng để có thể điều trị kịp thời và hiệu quả, tránh các biến chứng nguy hiểm. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn thông tin về các dấu hiệu thường gặp của gãy xương cẳng chân.

Dấu hiệu nhận biết gãy xương cẳng chân

Gãy xương cẳng chân là một chấn thương phổ biến, thường do tai nạn té ngã, va đập hoặc chơi thể thao. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu gãy xương cẳng chân là rất quan trọng để có biện pháp xử lý kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.

Trong trường hợp gãy kín cẳng chân, có thể quan sát thấy một số dấu hiệu bất thường như biến dạng, lệch trục hay ngắn hơn chân lành. Tại điểm gãy xương cẳng chân xuất hiện phản ứng viêm của cơ thể sau khi bị tổn thương chính là tình trạng sưng nề, bầm tím. Các mảnh xương gãy di lệch và cọ xát vào nhau nên khi chạm vào sẽ cảm thấy gồ ghề, có tiếng lạo xạo. Khi cử động có cảm giác đau nhói làm hạn chế hoặc mất hoàn toàn khả năng di chuyển của bên chân bị gãy.

Gãy xương cẳng chân hở có thể dễ dàng nhận biết hơn so với gãy kín vì có thể nhìn thấy ổ gãy thông với bên ngoài, xương gãy có thể lộ qua da kèm theo chảy máu. Tuy nhiên, gãy xương hở tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng hơn gãy kín như nguy cơ nhiễm trùng cao vì vi khuẩn xâm nhập vào vết thương hở, chảy máu nhiều sẽ dẫn đến mất máu, đe dọa đến tính mạng nếu không được xử lý kịp thời, hoặc các xương gãy có thể làm tổn thương các mạch máu, dây thần kinh, gân cơ xung quanh. Do đó, việc sơ cứu gãy xương cẳng chân hở cần được thực hiện nhanh chóng và chính xác để hạn chế nguy cơ biến chứng.

Quá trình điều trị gãy xương cẳng chân

Gãy xương cẳng chân là một chấn thương phổ biến, có thể xảy ra do tai nạn té ngã, va đập hoặc chơi thể thao. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương, gãy xương cẳng chân có thể được điều trị bằng phương pháp bảo tồn (không phẫu thuật) hoặc phẫu thuật.

Sơ cứu gãy xương cẳng chân ban đầu: 

• Đối với gãy hở: Che phủ vết thương bằng gạc vô trùng, nâng cao cẳng chân bị thương đồng thời giữ ấm cho nạn nhân và gọi cấp cứu ngay lập tức. 
• Đối với gãy kín: Bất động cẳng chân bằng nẹp hoặc thanh gỗ, chườm đá lạnh để giảm sưng nề và đến bệnh viện để được chẩn đoán và hướng dẫn điều trị.

Chẩn đoán: Bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng và chỉ định chụp X-quang để xác định vị trí và mức độ gãy xương. Trong một số trường hợp, có thể cần chụp CT hoặc MRI để đánh giá chi tiết hơn về tổn thương.

Tùy theo mức độ bác sĩ sẽ chỉ định phương án điều trị thích hợp là phương pháp bảo tồn hay phẫu thuật

Phương pháp bảo tồn

Phương pháp bảo tồn là cách điều trị gãy xương cẳng chân không cần phẫu thuật, áp dụng cho các trường hợp gãy kín hoặc gãy hở nhẹ. Mục tiêu của phương pháp này là giúp xương gãy tự liền lại trong khi cố định cẳng chân để tránh di lệch và đảm bảo quá trình liền xương diễn ra đúng cách. Dưới đây là các bước chính trong phương pháp bảo tồn gãy xương cẳng chân:

• Nắn chỉnh xương (nếu cần thiết): Bác sĩ sẽ tiến hành nắn chỉnh xương gãy về vị trí giải phẫu bình thường. Việc nắn chỉnh có thể thực hiện bằng tay hoặc sử dụng dụng cụ chuyên dụng.
• Bất động cẳng chân: Cẳng chân bị gãy sẽ được cố định bằng nẹp hoặc bó bột. Nẹp thường được sử dụng trong giai đoạn đầu của điều trị, khi xương gãy chưa ổn định. Bó bột được sử dụng sau khi xương gãy đã ổn định hơn và có thể chịu lực.
• Sử dụng thuốc: Thuốc giảm đau và chống viêm sẽ được sử dụng để giảm đau và sưng nề. Sau khi xương gãy đã liền, bạn sẽ cần tham gia vật lý trị liệu để phục hồi chức năng vận động cho cẳng chân. Vật lý trị liệu bao gồm các bài tập để tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện phạm vi chuyển động và giảm đau.

Ưu điểm của phương pháp bảo tồn: Không cần phẫu thuật, ít xâm lấn, thời gian hồi phục nhanh hơn so với phẫu thuật, ít nguy cơ biến chứng hơn so với phẫu thuật.

Nhược điểm của phương pháp bảo tồn: Không phù hợp với các trường hợp gãy kín phức tạp hoặc gãy hở nặng. Cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của bác sĩ về việc bất động cẳng chân và tham gia vật lý trị liệu. Có thể có nguy cơ di lệch xương gãy nếu không được cố định đúng cách.

Điều trị phẫu thuật gãy xương cẳng chân

Phẫu thuật gãy xương cẳng chân là thủ thuật nhằm cố định các đầu xương gãy lại với nhau. Điều này có thể được thực hiện bằng cách sử dụng các tấm vít, đinh hoặc khung cố định bên ngoài. Phẫu thuật gãy xương cẳng chân thường được chỉ định trong các trường hợp sau: Gãy xương di lệch nhiều hoặc không thể nắn chỉnh bằng phương pháp bó bột, gãy xương hở (xương gãy lòi ra qua da), gãy xương kèm tổn thương mạch máu hoặc thần kinh, gãy xương có nguy cơ cao không liền.

Sau phẫu thuật gãy xương cẳng chân, bệnh nhân thường phải nằm viện trong vài ngày. Bệnh nhân sẽ được kê đơn thuốc giảm đau và thuốc chống nhiễm trùng. Bác sĩ cũng sẽ hướng dẫn bệnh nhân cách tập vật lý trị liệu để phục hồi chức năng cẳng chân. Hầu hết những người bị gãy xương cẳng chân đều hồi phục hoàn toàn sau phẫu thuật. Tuy nhiên, thời gian hồi phục có thể khác nhau tùy thuộc vào loại gãy và tuổi tác của bệnh nhân.

Phòng ngừa gãy xương cẳng chân

Gãy xương cẳng chân là một chấn thương phổ biến, có thể xảy ra do tai nạn, té ngã hoặc chơi thể thao. Để phòng ngừa gãy xương cẳng chân, bạn có thể thực hiện một số biện pháp sau:

• Bạn nên tăng cường sức khỏe xương khớp bằng cách bổ sung đầy đủ canxi và vitamin D. Canxi và vitamin D giúp xương chắc khỏe và dẻo dai. Bạn có thể bổ sung canxi và vitamin D qua chế độ ăn uống hoặc thực phẩm chức năng. Một số thực phẩm giàu canxi bao gồm sữa, sữa chua, phomai, rau lá xanh và cá. Vitamin D có thể được tìm thấy trong ánh nắng mặt trời, một số loại cá béo và trứng. Luyện tập thể dục giúp tăng mật độ xương và giảm nguy cơ loãng xương. Các bài tập tốt cho xương bao gồm đi bộ, chạy bộ, bơi lội và tập thể dục với tạ. Đồng thời bạn nên duy trì cân nặng hợp lý bằng cách ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.
• Tránh tai nạn và té ngã: Bạn nên mang giày dép vừa vặn và có độ bám tốt để tránh trơn trượt và té ngã. Khi đi lại trên đường trơn trượt hoặc không bằng phẳng, hãy đi chậm và cẩn thận. Tránh đi lại trong điều kiện ánh sáng yếu. Luôn sử dụng tay vịn cầu thang khi đi lên hoặc xuống cầu thang. Dọn dẹp nhà cửa gọn gàng, loại bỏ các vật dụng cản trở trên sàn nhà để tránh vấp ngã.
• Bảo vệ bản thân khi chơi thể thao bằng cách mang dụng cụ bảo hộ phù hợp, chẳng hạn như mũ bảo hiểm, đệm khuỷu tay và đầu gối. Khởi động kỹ trước khi tập luyện giúp làm nóng cơ bắp và giảm nguy cơ chấn thương, tránh tập luyện quá sức hoặc quá đột ngột. Lưu ý nên luyện tập ở nơi bằng phẳng, an toàn và tránh xa các vật cản trở.

Bên cạnh những biện pháp trên, bạn cũng nên đi khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các bệnh lý có thể ảnh hưởng đến sức khỏe xương khớp, chẳng hạn như loãng xương.

Gãy xương cẳng chân là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nhưng có thể điều trị được. Hãy chủ động phòng ngừa và đi khám bác sĩ kịp thời nếu nhận thấy những dấu hiệu bất thường để được điều trị hiệu quả, tránh những biến chứng nguy hiểm.

Xem thêm:

• Gãy xương hàm: Nguyên nhân và các phương pháp điều trị
• Gãy xương cẳng tay: Cách sơ cứu nhanh chóng cho bệnh nhân