Ghép tim sống được bao lâu? Nên làm thế nào để kéo dài tuổi thọ sau khi ghép tim?

Ghép tim là một kỳ tích y học, mang đến hy vọng sống mới cho những bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối khi các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả. Tuy nhiên, bên cạnh niềm vui được tiếp tục sống, nhiều người cũng băn khoăn về vấn đề "Ghép tim sống được bao lâu?" và "Làm thế nào để kéo dài tuổi thọ sau ghép tim?". Theo dõi bài viết dưới đây để có những thông tin hữu ích nhằm giải đáp những thắc mắc này nhé!

Người ghép tim sống được bao lâu?

Chất lượng cuộc sống sau khi ghép tim là một hành trình dài, không chỉ phụ thuộc vào kỹ thuật phẫu thuật thành công mà còn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Vậy ghép tim sống được bao lâu? Một số dữ liệu gần đây cho thấy rằng khoảng 75% trường hợp bệnh nhân ghép tim sống được ít nhất 5 năm sau khi trải qua cuộc phẫu thuật này. Tuy nhiên, con số này chỉ mang tính chất tham khảo, bởi thời gian sống sau ghép tim thực tế có thể thay đổi tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.

Tuổi tác đóng vai trò quan trọng, người trẻ tuổi thường có khả năng phục hồi và thích nghi tốt hơn, dẫn đến chất lượng cuộc sống cao hơn sau ghép tim. Bên cạnh đó, tình trạng sức khỏe tổng quát trước khi ghép cũng là yếu tố then chốt. Người bệnh có sức khỏe tốt, ít bệnh nền sẽ có khả năng đáp ứng với quá trình cấy ghép hiệu quả hơn, từ đó nâng cao cơ hội sống sót và cải thiện chất lượng cuộc sống sau phẫu thuật. Ngoài ra, phản ứng của cơ thể với quá trình cấy ghép cũng đóng vai trò quyết định. Hệ thống miễn dịch của người bệnh có thể chấp nhận tim mới hay không, nguy cơ xảy ra biến chứng như nhiễm trùng hay thải ghép.

Đối với những bệnh nhân may mắn được ghép tim thành công, cánh cửa cuộc sống lại được mở ra, hứa hẹn những điều tốt đẹp phía trước. Gần 85% trong số họ đã có thể quay trở lại công việc và tận hưởng những hoạt động yêu thích mà họ từng thực hiện trước khi mắc bệnh tim. Bơi lội, đạp xe, chạy bộ hay tham gia các môn thể thao khác không chỉ là những hoạt động thể chất đơn thuần mà còn là biểu tượng cho sự hồi phục và tinh thần lạc quan của họ. Sau bao ngày tháng chống chọi với căn bệnh tim quái ác, giờ đây họ đã có thể tận hưởng cuộc sống một cách trọn vẹn nhất.

Các rủi ro thường gặp ở bệnh nhân ghép tim

Rủi ro sau hậu phẫu là vấn đề thường được quan tâm. Dưới đây là 2 rủi ro chính, thường gặp sau hậu phẫu ghép tim. Nếu không được can thiệp kịp thời, bệnh nhân có nguy cơ sẽ tử vong.

Nhiễm trùng

Nhiễm trùng sau phẫu thuật tim là một biến chứng nguy hiểm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình hồi phục của bệnh nhân, thậm chí đe dọa tính mạng. Nguy cơ nhiễm trùng có thể xảy ra tại vết mổ hoặc lan rộng sang các vị trí khác trong cơ thể, đặc biệt là những khu vực mà bác sĩ đã thực hiện phẫu thuật.

Để nhận biết sớm và xử lý kịp thời tình trạng nhiễm trùng, bệnh nhân cần chú ý đến các triệu chứng sau:

Tại khu vực vết mổ:

• Sưng đỏ, nóng, đau: Đây là những dấu hiệu cơ bản của tình trạng viêm nhiễm.
• Có mủ chảy ra từ vết mổ: Dấu hiệu cho thấy tình trạng nhiễm trùng đã lan rộng và cần được điều trị y tế ngay lập tức.
• Vết mổ không lành: Vết mổ không liền sẹo hoặc có dấu hiệu chảy máu, bợt da có thể do nhiễm trùng.

Triệu chứng toàn thân:

• Sốt cao: Sốt trên 38°C (100.4°F) là dấu hiệu rõ ràng của nhiễm trùng.
• Phát ban da: Da nổi mẩn đỏ, ngứa rát có thể do phản ứng dị ứng với thuốc hoặc dấu hiệu của nhiễm trùng.
• Đổ mồ hôi hoặc ớn lạnh: Cơ thể run rẩy hoặc đổ mồ hôi bất thường có thể là do nhiễm trùng.
• Vết loét: Vết loét đỏ, nóng, chảy nước có thể xuất hiện ở miệng, lưỡi hoặc các vị trí khác trên cơ thể.
• Đau họng, ngứa rát họng: Khó chịu khi nuốt, đau rát họng có thể do nhiễm trùng đường hô hấp.
• Nghẹt mũi, đau đầu, hoặc đau xoang: Các triệu chứng này thường gặp trong nhiễm trùng xoang hoặc viêm mũi.
• Ho khan hoặc ho dai dẳng: Ho kéo dài hơn hai ngày có thể do nhiễm trùng đường hô hấp.
• Thay đổi trong khoang miệng: Vết loét trắng trong miệng hoặc trên lưỡi, nấm miệng có thể do nhiễm nấm.
• Rối loạn tiêu hóa: Buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy có thể do nhiễm trùng đường tiêu hóa.
• Triệu chứng giống cúm: Ớn lạnh, đau nhức, nhức đầu, mệt mỏi là những triệu chứng thường gặp của cúm nhưng cũng có thể do nhiễm trùng.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu: Khó tiểu, đau rát khi đi tiểu, tiểu tiện thường xuyên hoặc đi tiểu nhiều lần, nước tiểu có máu, đục hoặc có mùi hôi là những dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiết niệu.

Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào trong số những triệu chứng trên, hãy báo ngay cho bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm và đẩy nhanh quá trình hồi phục sau phẫu thuật tim.

Thải ghép

Hệ thống miễn dịch đóng vai trò như lá chắn bảo vệ cơ thể, luôn sẵn sàng chiến đấu chống lại các tác nhân gây hại như vi khuẩn, virus và tế bào ung thư. Tuy nhiên, sau khi cấy ghép tim, hệ thống miễn dịch lại coi trái tim mới như một "kẻ thù" nguy hiểm, khác biệt với phần còn lại của cơ thể. Lúc này, hệ thống miễn dịch sẽ kích hoạt phản ứng tấn công, huy động các tế bào miễn dịch tấn công vào trái tim mới, gây tổn thương và phá hủy chức năng của nó. Đây chính là hiện tượng thải ghép tim, một biến chứng nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Khi quá trình thải ghép diễn ra, cơ thể người ghép tim sẽ có thể gặp các triệu chứng sau: Sốt trên 38°C, thường xuyên hụt hơi, có các triệu chứng giống cảm cúm, đau ngực, tăng huyết áp.

Để ngăn chặn hệ thống miễn dịch tấn công và phá hủy trái tim mới sau khi cấy ghép, bệnh nhân sẽ được sử dụng các loại thuốc ức chế miễn dịch. Nhóm thuốc này đóng vai trò giúp hạn chế hoạt động quá mức và ngăn chặn các tế bào miễn dịch tấn công trái tim mới. Việc bị thải ghép có thể xảy ra bất cứ khi nào, chính vì vậy bệnh nhân thường sẽ được dùng thuốc ức chế miễn dịch trước 1 ngày khi thực hiện cấy ghép và sau khi phẫu thuật thì sẽ dùng suốt đời.

Bệnh nhân thực hiện ghép tim cần tuân thủ nghiêm ngặt chế độ dùng thuốc ức chế miễn dịch để ngăn ngừa xảy ra hiện tượng thải ghép. Những dấu hiệu của sự thải ghép sẽ được theo dõi chặt chẽ, bác sĩ sẽ điều chỉnh loại thuốc, liều lượng dựa trên những kết quả kiểm tra. Điều này giúp đảm bảo an toàn và sức khỏe của bệnh nhân.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ dẫn đến nhiễm trùng. Vì thế một số nhà nghiên cứu đang liên tục nghiên cứu một số loại thuốc ức chế miễn dịch an toàn hơn với người bệnh, có hiệu quả và dung nạp hơn.

Nên làm thế nào để kéo dài tuổi thọ cho người ghép tim?

Một vấn đề được nhiều bệnh nhân quan tâm bên cạnh câu hỏi ghép tim sống được bao lâu chính là nên làm thế nào để kéo dài tuổi thọ cho người ghép tim.

Ghép tim là một tiến bộ y học phi thường, mang đến hy vọng sống mới cho những bệnh nhân suy tim giai đoạn cuối. Tuy nhiên, để tận hưởng cuộc sống trọn vẹn sau khi cấy ghép, bệnh nhân cần có ý thức hợp tác và tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn của bác sĩ. Một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến tuổi thọ sau ghép tim chính là chế độ sinh hoạt của người bệnh. Dưới đây là 3 "chìa khóa vàng" giúp người bệnh ghép tim cải thiện chất lượng cuộc sống và kéo dài tuổi thọ:

Tuân thủ phác đồ điều trị

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Việc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa phản ứng thải ghép, bảo vệ tim mới và kéo dài tuổi thọ. Bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm ngặt lịch trình sử dụng thuốc, không tự ý ngưng hoặc điều chỉnh liều lượng mà chưa có sự đồng ý của bác sĩ.

Tham gia tái khám định kỳ: Việc tái khám giúp bác sĩ theo dõi tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, phát hiện sớm các biến chứng và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp. Bệnh nhân cần tuân thủ lịch tái khám theo hướng dẫn của bác sĩ.

Duy trì lối sống lành mạnh

Một lối sống lành mạnh giúp bệnh nhân kéo dài tuổi thọ sau ghép tim:

• Chế độ ăn uống cân bằng: Bệnh nhân sau ghép tim cần có chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ dưỡng chất, hạn chế thực phẩm giàu muối, cholesterol và chất béo bão hòa. Nên ưu tiên các thực phẩm giàu protein, trái cây, rau xanh và ngũ cốc nguyên hạt.
• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp cải thiện chức năng tim, tăng cường sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống. Bệnh nhân nên tập luyện nhẹ nhàng, phù hợp với thể trạng và điều kiện sức khỏe. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu bất kỳ chương trình tập luyện nào.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân hoặc béo phì có thể ảnh hưởng đến chức năng tim và tăng nguy cơ biến chứng sau ghép tim. Do vậy, bệnh nhân cần duy trì cân nặng hợp lý bằng cách kết hợp chế độ ăn uống khoa học và tập luyện thể dục thường xuyên.
• Bỏ hút thuốc lá và hạn chế sử dụng rượu bia: Hút thuốc lá và sử dụng rượu bia có thể gây hại cho tim và làm tăng nguy cơ biến chứng sau ghép tim. Do vậy, bệnh nhân cần tuyệt đối bỏ hút thuốc lá và hạn chế tối đa việc sử dụng rượu bia.
• Giảm stress: Stress có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tim mạch. Bệnh nhân nên áp dụng các biện pháp thư giãn như thiền, yoga, nghe nhạc để giảm stress và duy trì tinh thần thoải mái.

Theo dõi sức khỏe tại nhà

Theo dõi sức khỏe tại nhà đóng vai trò quan trọng đối với bệnh nhân sau ghép tim:

• Theo dõi cân nặng: Bệnh nhân nên theo dõi cân nặng thường xuyên và báo cáo cho bác sĩ nếu có bất kỳ thay đổi nào bất thường.
• Theo dõi huyết áp: Bệnh nhân cần đo huyết áp tại nhà ít nhất 1 - 2 lần mỗi ngày và ghi chép kết quả.
• Theo dõi nhịp tim: Bệnh nhân nên theo dõi nhịp tim khi tập thể dục hoặc có bất kỳ hoạt động nào khiến tim đập nhanh.
• Theo dõi các dấu hiệu nhiễm trùng: Bệnh nhân cần chú ý đến các dấu hiệu nhiễm trùng như sốt, ớn lạnh, ho, đau họng, sưng tấy,... và báo cáo cho bác sĩ kịp thời nếu có bất kỳ triệu chứng nào xuất hiện.

Tuân thủ theo 3 "chìa khóa vàng" này là cách tốt nhất để bệnh nhân ghép tim cải thiện chất lượng cuộc sống, kéo dài tuổi thọ và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn sau khi cấy ghép.

Hy vọng những thông tin trong bài viết đã giúp bạn có câu trả lời cho thắc mắc “Ghép tim sống được bao lâu?". Bên cạnh đó việc áp dụng những bí quyết được chia sẻ trong bài viết này như chế độ ăn uống khoa học, luyện tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng hợp lý, quản lý stress hiệu quả, theo dõi sức khỏe tại nhà,... sẽ giúp mỗi bệnh nhân sau ghép tim có thể nâng cao chất lượng cuộc sống, kéo dài tuổi thọ và tận hưởng từng khoảnh khắc quý giá bên gia đình, bạn bè và những người thân yêu.