Liệt cơ mở thanh quản là bệnh gì? Nguyên nhân gây liệt cơ mở thanh quản

Liệt cơ mở thanh quản là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng nói và thở của người bệnh. Hiểu rõ về bệnh lý này không chỉ giúp người bệnh nhận biết sớm triệu chứng mà còn giúp họ tìm được phương pháp điều trị phù hợp. Trong bài viết này, Long Châu sẽ khám phá sâu hơn về liệt cơ mở thanh quản, từ nguyên nhân gây bệnh đến các biện pháp chữa trị hiệu quả.

Nguyên nhân gây liệt cơ mở thanh quản

Liệt cơ mở thanh quản thường bắt nguồn từ các vấn đề liên quan đến hệ thần kinh, đặc biệt là do tổn thương dây thần kinh thanh quản. Dây thần kinh thanh quản điều khiển các cơ mở thanh quản, cho phép chúng hoạt động bình thường để thực hiện các chức năng như thở và phát âm. Khi dây thần kinh này bị tổn thương, nó sẽ không thể truyền tải các tín hiệu cần thiết từ não đến cơ mở thanh quản, dẫn đến tình trạng liệt cơ. 

Các nguyên nhân gây tổn thương thần kinh này có thể bao gồm tai biến mạch máu não, bệnh Parkinson, bệnh xơ cứng rải rác hoặc các khối u chèn ép lên dây thần kinh. Ngoài ra, các bệnh lý như viêm đa dây thần kinh và các rối loạn tự miễn cũng có thể làm suy yếu hoặc tổn thương dây thần kinh thanh quản, góp phần gây ra liệt cơ mở thanh quản.

Chấn thương và phẫu thuật vùng cổ cũng là những nguyên nhân chính gây liệt cơ mở thanh quản. Các chấn thương trực tiếp như tai nạn giao thông, ngã hoặc các chấn thương thể thao có thể gây tổn thương dây thần kinh và cơ mở thanh quản, dẫn đến tình trạng liệt cơ.

Đặc biệt, các phẫu thuật liên quan đến tuyến giáp, phẫu thuật cột sống cổ hoặc các phẫu thuật tim mạch có nguy cơ cao gây tổn thương dây thần kinh thanh quản. Trong quá trình phẫu thuật, dây thần kinh thanh quản có thể bị cắt hoặc bị chèn ép, dẫn tới hậu quả là liệt cơ mở thanh quản. Các biến chứng sau phẫu thuật, như viêm nhiễm hoặc hình thành mô sẹo, cũng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng của dây thần kinh thanh quản. Vì vậy, việc nhận diện, quản lý các nguy cơ này là rất quan trọng trong quá trình chẩn đoán và điều trị bệnh liệt cơ mở thanh quản.

Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết liệt cơ mở thanh quản

Liệt cơ mở thanh quản thường biểu hiện qua một loạt các triệu chứng liên quan đến chức năng hô hấp và phát âm. Một trong những triệu chứng phổ biến nhất là khản giọng hoặc mất giọng hoàn toàn. Bệnh nhân có thể cảm thấy khó khăn khi nói chuyện, giọng nói yếu, mệt mỏi khi nói hoặc không thể nói to. 

Ngoài ra, bệnh nhân còn gặp khó khăn khi thở, đặc biệt là khi thở vào, do thanh quản không mở đủ rộng để không khí đi qua dễ dàng. Điều này có thể gây ra cảm giác khó thở, thở gấp, thậm chí ngạt thở trong những trường hợp nghiêm trọng. 

Triệu chứng khác bao gồm ho khan, cảm giác nghẹn ở cổ và nuốt khó, do cơ mở thanh quản không hoạt động đúng cách, ảnh hưởng đến cả quá trình nuốt.

Phân biệt liệt cơ mở thanh quản với các bệnh lý thanh quản khác là một thách thức, nhưng có thể dựa vào một số đặc điểm lâm sàng để nhận biết. Các bệnh lý thanh quản khác như viêm thanh quản, u thanh quản hoặc dị ứng thường gây ra triệu chứng khản giọng và ho, nhưng ít khi gây khó thở nghiêm trọng như liệt cơ mở thanh quản. Viêm thanh quản thường đi kèm với các triệu chứng viêm nhiễm như sốt và đau họng, trong khi liệt cơ mở thanh quản không có các dấu hiệu viêm này. 

Một phương pháp chẩn đoán quan trọng là nội soi thanh quản, giúp bác sĩ quan sát trực tiếp hoạt động của cơ mở thanh quản. Trong trường hợp liệt cơ mở thanh quản, nội soi sẽ cho thấy cơ không hoạt động hoặc hoạt động kém, trong khi các bệnh lý khác có thể cho thấy hình ảnh viêm, sưng hoặc có khối u. 

Phương pháp chẩn đoán và điều trị liệt cơ mở thanh quản

Chẩn đoán liệt cơ mở thanh quản yêu cầu sử dụng các phương pháp hiện đại, chính xác để xác định tình trạng của dây thần kinh và cơ mở thanh quản. Một trong những phương pháp chẩn đoán quan trọng là nội soi thanh quản. Bằng cách sử dụng một ống nội soi nhỏ, bác sĩ có thể quan sát trực tiếp các hoạt động của thanh quản và xác định xem có dấu hiệu liệt cơ hay không. Nội soi thanh quản cho phép phát hiện các bất thường về cấu trúc và chức năng của cơ mở thanh quản. 

Ngoài ra, các phương pháp hình ảnh học như chụp CT hoặc MRI có thể được sử dụng để đánh giá tình trạng của dây thần kinh và xác định nguyên nhân gây tổn thương, chẳng hạn như khối u hoặc chấn thương, đồng thời chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý khác. 

Điện cơ (EMG) cũng là một phương pháp hữu ích trong việc đánh giá hoạt động điện của các cơ mở thanh quản và xác định mức độ tổn thương thần kinh.

Việc điều trị liệt cơ mở thanh quản đòi hỏi một phương pháp tiếp cận đa dạng, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Trong các trường hợp nhẹ, liệu pháp giọng nói, vật lý trị liệu có thể giúp cải thiện chức năng của thanh quản. Các bài tập giọng nói do chuyên gia về ngôn ngữ trị liệu hướng dẫn có thể giúp bệnh nhân tăng cường sức mạnh và khả năng kiểm soát của cơ mở thanh quản. 

Phương pháp y học cổ truyền, như châm cứu và thảo dược, cũng có thể hỗ trợ trong việc giảm các triệu chứng, cải thiện lưu thông máu đến khu vực bị ảnh hưởng.

Đối với những trường hợp nghiêm trọng hơn, can thiệp phẫu thuật có thể được xem xét. Phẫu thuật để cải thiện chức năng của thanh quản có thể bao gồm việc tái tạo hoặc thay thế dây thần kinh bị tổn thương. Một số trường hợp có thể cần đến phẫu thuật cấy ghép hoặc sử dụng các thiết bị trợ giúp như stent để giữ thanh quản mở. 

Ngoài ra, tiêm botulinum toxin (Botox) vào các cơ thanh quản có thể giúp giảm co thắt và cải thiện giọng nói trong một số trường hợp.

Liệt cơ mở thanh quản và những ảnh hưởng đến sức khỏe tổng quát

Liệt cơ mở thanh quản không chỉ ảnh hưởng đến chức năng hô hấp, giọng nói mà còn tác động sâu rộng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe tâm lý của người bệnh. Khó khăn trong việc nói chuyện và thở có thể làm giảm khả năng giao tiếp, tham gia vào các hoạt động xã hội, dẫn đến cảm giác cô đơn và cách biệt. 

Nhiều bệnh nhân mắc phải tình trạng này phải đối mặt với lo lắng, trầm cảm do không thể thực hiện các hoạt động hàng ngày một cách bình thường. Sự tự ti về giọng nói và sự ngại ngùng trong giao tiếp cũng có thể làm gia tăng áp lực tâm lý, gây ra các vấn đề về tâm thần như stress, mất ngủ. Những ảnh hưởng tiêu cực này khiến người bệnh cần sự hỗ trợ không chỉ về y tế mà còn về tâm lý để cải thiện chất lượng cuộc sống.

Chăm sóc y tế toàn diện là yếu tố then chốt trong việc giúp bệnh nhân liệt cơ mở thanh quản phục hồi và duy trì chất lượng cuộc sống tốt. Tuy nhiên, chăm sóc y tế không chỉ dừng lại ở việc điều trị triệu chứng mà còn bao gồm việc hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân. Tư vấn tâm lý và các chương trình hỗ trợ tinh thần có thể giúp bệnh nhân vượt qua những khó khăn tâm lý do bệnh gây ra, cải thiện sự tự tin và khả năng giao tiếp.

Trên đây là những thông tin trả lời cho câu hỏi "Liệt cơ mở thanh quản là bệnh gì?". Hy vọng bài viết đã đem đến cho bạn đọc những kiến thức bổ ích và hẹn gặp lại trong những bài viết tiếp theo.

Xem thêm: Liệt dây thanh quản có chữa được không?