Một số nguyên nhân bị suy thận mà bạn cần biết

Trong cơ thể người, thận đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Thận không chỉ giúp lọc ra chất thải, chất độc hại ra khỏi máu, mà còn có vai trò quyết định trong cân bằng điện giải, sản xuất hormone quan trọng, duy trì sự ổn định của nước và chất điện giải trong cơ thể. Vậy những nguyên nhân bị suy thận là gì?

Suy thận là gì?

Trước khi tìm hiểu nguyên nhân bị suy thận. Chúng ta cần phải biết suy thận là gì? Tất cả các chức năng của cơ thể đều phụ thuộc vào sự hoạt động và phối hợp hiệu quả của các bộ phận, thận cũng không ngoại lệ. Thận đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng nước và chất điện giải trong cơ thể bằng cách loại bỏ các chất thải và độc hại qua quá trình lọc máu. Khi các chức năng này của thận suy giảm, được gọi là suy thận.

Khi thận suy giảm chức năng, quá trình này bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến sự tích tụ của các chất thải và độc tố trong máu. Điều này không chỉ gây ra các vấn đề cụ thể cho thận mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể.

• Rối loạn cân bằng điện giải: Khi thận không thể loại bỏ các chất điện giải như natri, kali và axit uric một cách hiệu quả, điều này có thể gây ra rối loạn trong huyết áp và điện giải của cơ thể. Các biến chứng có thể bao gồm rối loạn nhịp tim, co giật, và trong các trường hợp nghiêm trọng, tử vong.
• Tăng huyết áp: Một trong những chức năng chính của thận là điều chỉnh huyết áp. Khi thận suy giảm chức năng, nồng độ nước và các chất điện giải trong cơ thể không được điều chỉnh một cách hiệu quả, dẫn đến tăng huyết áp.Tăng huyết áp liên tục có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như suy tim và đột quỵ.
• Thiếu máu: Thận sản xuất một hormone quan trọng gọi là erythropoietin, có vai trò kích thích sự sản xuất hồng cầu trong xương. Khi thận suy giảm chức năng, việc sản xuất erythropoietin bị giảm, dẫn đến thiếu máu và cảm giác mệt mỏi.
• Suy dinh dưỡng: Thận chịu trách nhiệm loại bỏ ure và creatinine, hai chất thải từ quá trình tiêu hóa protein. Khi thận không hoạt động đúng cách, sự tích tụ của các chất này có thể gây ra suy dinh dưỡng và làm suy yếu sức khỏe tổng thể.
• Yếu xương: Thận đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa vitamin D thành dạng hoạt động. Khi thận suy giảm chức năng, việc này bị giảm, dẫn đến thiếu hụt vitamin D và suy yếu xương.
• Suy giảm miễn dịch: Suy thận có thể làm suy giảm hệ thống miễn dịch của cơ thể, khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng và ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.

Nguyên nhân bị suy thận

Suy thận dựa theo tính chất thường được phân thành 2 tình trạng là suy thận cấp tính và suy thận mạn tính. Với mỗi dạng bệnh lý thì nguyên nhân sẽ khác nhau, cụ thể:

Suy thận cấp

Suy thận cấp thường do giảm đột ngột lưu lượng máu đến thận hoặc tắc nghẽn đường niệu. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Giảm lưu lượng máu: Mất máu, mất nước nặng, sốc, suy tim, suy gan, bỏng nặng.
• Tắc nghẽn đường niệu: Sỏi thận, u bướu, phì đại tuyến tiền liệt, chấn thương.
• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm trùng huyết.
• Thuốc: Sử dụng thuốc giảm đau (NSAIDs), thuốc kháng sinh quá liều, thuốc cản quang.
• Các bệnh lý khác: Viêm cầu thận, hội chứng tan máu tăng urê huyết (HUS), đa u tủy xương.

Suy thận mạn

Suy thận mạn là tình trạng suy giảm chức năng thận diễn ra từ từ theo thời gian. Các nguyên nhân bị suy thận mạn chính bao gồm:

• Bệnh tiểu đường: Lượng đường trong máu cao làm tổn thương các mạch máu nhỏ trong thận.
• Tăng huyết áp: Áp lực máu cao làm tổn thương các nephron, đơn vị chức năng của thận.
• Viêm cầu thận: Viêm các cầu thận, nơi lọc máu và chất thải.
• Bệnh thận đa nang: Hình thành nhiều nang trong thận, ảnh hưởng đến chức năng lọc.
• Tắc nghẽn đường niệu lâu dài: Do sỏi thận, phì đại tuyến tiền liệt.
• Chấn thương thận: Do tai nạn, va đập mạnh.

Ngoài ra, một số yếu tố nguy cơ khác cũng có thể làm tăng nguy cơ suy thận, bao gồm:

• Tuổi tác cao (trên 60 tuổi).
• Bệnh tim mạch.
• Mắc các bệnh tự miễn.
• Lạm dụng thuốc lá.
• Lạm dụng rượu bia.
• Chế độ ăn uống thiếu lành mạnh.
• Tiền sử gia đình mắc bệnh thận.

Phương pháp chẩn đoán và điều trị suy thận

Phát hiện sớm suy thận chính là chìa khóa giúp hiệu quả điều trị tốt hơn. Suy thận là bệnh lý nguy hiểm và có nhiều diễn tiến âm thầm, vì vậy có thể khi người bệnh có những triệu chứng rõ ràng thì bệnh đã trở nặng.

Chẩn đoán suy thận

Sau đây là một số phương pháp hiệu quả giúp phát hiện bệnh suy thận mà bác sĩ có thể chỉ định cho bạn thực hiện:

• Xét nghiệm máu và nước tiểu: Xét nghiệm máu và nước tiểu là phương pháp chẩn đoán suy thận. Các chỉ số như nồng độ creatinin và Blood Urea Nitrogen (BUN) trong máu, cùng với nồng độ albumin trong nước tiểu, thường được đánh giá. Sự tăng cao của các chỉ số này có thể là dấu hiệu của suy thận.
• Đo lượng độ lọc cầu thận (GFR): Đây là một chỉ số quan trọng để đánh giá chức năng thận. Mức độ giảm GFR càng cao, thì chức năng thận càng suy giảm.
• Hình ảnh chẩn đoán: Các phương pháp hình ảnh như siêu âm và chụp cắt lớp (CT scan) có thể được sử dụng để xem xét kích thước và cấu trúc của thận, cũng như phát hiện các vấn đề về cấu trúc.
• Sàng lọc thường xuyên: Đặc biệt là cho những người có yếu tố nguy cơ cao như bệnh tiểu đường, huyết áp cao, và tiền sử gia đình về bệnh thận, việc thực hiện sàng lọc suy thận thường xuyên là quan trọng để phát hiện sớm các vấn đề thận.

Điều trị suy thận thế nào?

Điều trị dứt điểm suy thận nói chung hay suy thận mạn nói riêng vẫn là thách thức đối với ngành y tế. Mặc dù vậy, các chuyên gia vẫn đưa ra những khuyến cáo giúp bệnh nhân sống khỏe hơn và hạnh phúc hơn trong giai đoạn mắc bệnh thận

• Điều chỉnh lối sống: Điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động, giảm cân nếu cần thiết, và hạn chế việc sử dụng các chất kích thích thận như caffeine và alcohol có thể giúp kiểm soát các triệu chứng và ngăn chặn sự tiến triển của suy thận.
• Điều trị dựa trên nguyên nhân: Nguyên nhân lớn nhất thường xuyên dẫn tới suy thận đó là tăng huyết áp và đái tháo đường. Việc tập trung chăm sóc và điều trị nhóm đối tượng bệnh nhân này là vô cùng quan trọng. Bên cạnh đó nếu suy thận được gây ra bởi các vấn đề cụ thể như viêm thận hoặc bệnh autoimmune, điều trị sẽ tập trung vào điều trị những nguyên nhân cụ thể này.
• Thuốc: Các loại thuốc như các inhibitor của enzym chuyển angiotensin (ACE) hoặc receptor angiotensin (ARB), nhóm ức chế thụ thể SGLT2, diuretics, và các loại thuốc giảm cholesterol có thể được sử dụng để kiểm soát huyết áp, kiểm soát đường huyết và các vấn đề liên quan đến suy thận.
• Điều trị thay thế: Đối với các trường hợp suy thận nặng, điều trị thay thế như điều trị thay thế thận (dialysis) hoặc phẫu thuật ghép thận có thể được xem xét.
• Theo dõi và quản lý: Việc theo dõi và quản lý chặt chẽ bởi các chuyên gia y tế là quan trọng để điều chỉnh liệu pháp và ngăn chặn sự tiến triển của suy thận.

Suy thận là một căn bệnh nguy hiểm nhưng có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Hãy nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe bản thân bằng cách tìm hiểu kỹ về nguyên nhân bị suy thận và thực hiện các biện pháp phòng ngừa phù hợp từ đó tự bảo vệ mình tốt hơn nhé

Xem thêm:

• Suy thận có chữa được không?
• Các dấu hiệu suy thận và cách phòng ngừa kịp thời