Bệnh do nhiễm Leishmania: Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp phòng và điều trị

Bệnh do nhiễm Leishmania là gì?

Bệnh do Leishmania là bệnh do ký sinh trùng đơn bào Leishmania gây ra và lây lan qua vết cắn của muỗi cát phlebotomus bị nhiễm bệnh, một loài côn trùng nhỏ dài 2 - 3mm, được tìm thấy ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới.

Vì nhiều người có thể bị nhiễm Leishmania mà không biểu hiện triệu chứng nên khó có thể biết mức độ phổ biến của bệnh Leishmania. Các chuyên gia ước tính có khoảng 1,5 triệu đến 2 triệu người trên toàn thế giới biểu hiện triệu chứng mỗi năm.

Bệnh Leishmania được chia thành ba loại chính: Da, niêm mạc và nội tạng.

• Bệnh Leishmania ở da: Là biểu hiện phổ biến nhất của bệnh. Sau khi bị muỗi cát cắn, xuất hiện các vết sưng không đau và biến thành vết loét lớn theo thời gian. Vết loét có thể cần một thời gian dài để tự lành.
• Bệnh Leishmania niêm mạc: Thường là một biến chứng của bệnh Leishmania ở da. Các vết loét thường ở niêm mạc mũi, niêm mạc miệng. Bệnh Leishmania niêm mạc hiếm khi tự khỏi và thường gây tử vong nếu không được điều trị. Nó có thể gây biến dạng khuôn mặt.
• Bệnh Leishmania nội tạng: Bệnh ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng và có khả năng gây tử vong.

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh do nhiễm Leishmania

Các triệu chứng của bệnh Leishmania phụ thuộc vào loại bạn mắc phải. Bệnh Leishmania ở da và niêm mạc gây ra các vết loét lớn và lâu lành. Bệnh Leishmania nội tạng gây ra các triệu chứng chung như sốt, sụt cân và bụng chướng.

Các triệu chứng của bệnh Leishmania ở da: Bệnh Leishmania ở da gây ra vết sưng trên da nơi bị muỗi cát cắn. Nó có thể có vảy bao phủ. Theo thời gian, nó chuyển thành vết loét, có viền cứng và phần trung tâm trũng xuống (giống như núi lửa).

Các triệu chứng của bệnh Leishmania ở niêm mạc: Bệnh Leishmania niêm mạc gây loét ở mũi, miệng hoặc hầu họng. Nếu không được điều trị kịp thời, nó có thể gây biến dạng khuôn mặt.

Các triệu chứng bệnh Leishmania nội tạng, bao gồm:

• Sốt, ớn lạnh, đổ mồ hôi;
• Sưng hạch bạch huyết;
• Gan to, lách to;
• Sụt cân;
• Mệt mỏi, người không có sức lực;
• Xuất hiện các mảng da sẫm màu.

Sau khi bị muỗi cát nhiễm bệnh cắn, một số người có thể có không có bất kỳ triệu chứng hoặc dấu hiệu nào. Các vết loét trên da của bệnh Leishmania ở da thường phát triển trong vòng vài tuần hoặc vài tháng sau khi bị muỗi cát cắn. Đối với những người mắc bệnh Leishmania nội tạng thường phát bệnh trong vòng vài tháng (đôi khi kéo dài hàng năm) kể từ khi bị muỗi cát cắn.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám khi bạn có các vấn đề sau:

• Nếu bạn sống hoặc đã đến khu vực thường mắc bệnh Leishmania (châu Á, châu Phi, Nam và Trung Mỹ, Nam Âu) và bạn có các triệu chứng của bệnh Leishmania.
• Nếu bạn có một vết thương lâu lành.
• Nếu bạn có hệ miễn dịch yếu, hãy gặp bác sĩ nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nhiễm trùng nào (sốt, ho, khó thở, tiêu chảy, buồn nôn,…).

Nguyên nhân dẫn đến bệnh do nhiễm Leishmania

Ký sinh trùng Leishmania gây bệnh Leishmania. Chúng sống ở người và động vật, bao gồm chó, mèo, loài gặm nhấm và cáo.

Bệnh Leishmania lây truyền qua vết cắn của muỗi cát Phlebotomus. Muỗi cát cắn người hoặc động vật bị nhiễm bệnh, sau đó cắn người khác, truyền ký sinh trùng Leishmania vào họ. Bạn có thể không nhận ra sự hiện diện của muỗi cát vì:

• Chúng không gây ra tiếng động nào.
• Chúng rất nhỏ: Trung bình chúng chỉ bằng khoảng 1/4 kích thước của muỗi hoặc thậm chí nhỏ hơn.
• Vết cắn của chúng nhỏ và không đau.

Muỗi cát thường hoạt động mạnh nhất vào lúc chạng vạng, chiều tối và ban đêm. Ngoài ra, ký sinh trùng Leishmania cũng có thể lây lan qua dùng chung kim tiêm, truyền máu hoặc lây truyền từ mẹ sang con khi đang mang thai.