Bướu giáp đa nhân: Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp điều trị

Bướu giáp đa nhân được định nghĩa là sự phì đại bất thường của tuyến giáp. Nó là sự hiện diện của nhiều nhân hoặc nốt trên tuyến giáp gây tuyến giáp to bất thường. Tỷ lệ mắc bệnh bướu giáp đa nhân thay đổi tùy theo vị trí và lượng i-ốt sử dụng trong dân số. Ở những vùng thiếu i-ốt, tỷ lệ mắc bướu giáp có thể rất cao. Bệnh bướu giáp đa nhân nói riêng và bệnh tuyến giáp nói chung phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới.

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết nhỏ hình con bướm, bình thường có cấu trúc khá đồng nhất nằm ở giữa cổ. Nó sản xuất hormone thyroxine (còn gọi là T4) và triiodothyronine (còn gọi là T3). Những hormone này đóng một vai trò trong một số chức năng cơ thể, bao gồm:

• Trao đổi chất;
• Điều hòa thân nhiệt;
• Tăng cường hệ thần kinh, não bộ;
• Kích thích co bóp cơ tim;
• Điều hòa hệ thống tiêu hóa.

Do đó, khi xuất hiện các bất thường ở tuyến giáp, theo thời gian sẽ ảnh hưởng đến một vài hoặc tất cả các chức năng của tuyến giáp. Ngoài ra, tuyến giáp còn là tuyến nội tiết quan trọng nên sẽ gây ra rối loạn chức năng cơ quan khác trong cơ thể.

Phân loại bướu giáp dựa trên nồng độ hormone tuyến giáp bao gồm:

• Bướu giáp độc: Bướu giáp này sản xuất quá nhiều hormone tuyến giáp và gây ra nhiều triệu chứng khó chịu cho bạn.
• Bướu giáp không độc: Nếu bạn có tuyến giáp to nhưng mức hormone tuyến giáp bình thường thì đó là bướu giáp không độc. Nói cách khác, bạn không bị cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức) hoặc suy giáp (tuyến giáp hoạt động kém).

Những dấu hiệu và triệu chứng của bướu giáp đa nhân

Hầu hết những người bị bướu giáp đa nhân không có dấu hiệu hoặc triệu chứng nào khác ngoài tình trạng sưng ở cổ. Trong nhiều trường hợp, bướu giáp nhỏ nên chỉ được phát hiện khi làm các xét nghiệm hình ảnh học hiện đại.

Các dấu hiệu hoặc triệu chứng khác phụ thuộc vào việc chức năng tuyến giáp có thay đổi hay không, bướu giáp phát triển nhanh như thế nào và liệu nó có cản trở hô hấp hay không.

Các triệu chứng thường gặp của bướu giáp đa nhân bao gồm:

• Một khối u ở phía trước cổ của bạn;
• Cảm giác căng cứng ở vùng cổ họng;
• Khàn giọng;
• Nếu bướu giáp to có thể chèn vào đường thở gây các triệu chứng: Khó nuốt, khó thở khi gắng sức, ho, ngáy.

Trong một số trường hợp, bướu giáp đa nhân có thể kèm theo bệnh lý suy giáp. Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh suy giáp bao gồm: Mệt mỏi, sợ lạnh, ngủ nhiều, da khô, táo bón, yếu cơ, giảm tập trung và trí nhớ.

Trong một số trường hợp, bướu giáp đa nhân có thể kèm theo bệnh lý cường giáp. Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh cường giáp bao gồm: Sút cân, tim đập nhanh, sợ nóng, đổ mồ hôi quá nhiều, kích động, bồn chồn, lo lắng, yếu cơ, tiêu chảy, khó ngủ, tăng huyết áp.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn có bất cứ dấu hiệu nào nghi ngờ mắc bướu giáp đa nhân như nổi một khối sưng to ở cổ, cảm giác căng tức ở cổ họng,… hoặc trong gia đình có người thân mắc bệnh lý tuyến giáp thì nên gặp ngay bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Bướu giáp đa nhân có thể do những nguyên nhân sau:

• Thiếu i-ốt: Là nguyên nhân phổ biến nhất. Tuyến giáp của bạn cần i-ốt để sản xuất hormone tuyến giáp. Nếu bạn không nhận đủ i-ốt trong chế độ ăn uống, tuyến giáp sẽ tạo ra nhiều tế bào (phì đại) để cố gắng tạo ra nhiều hormone tuyến giáp hơn.
• Di truyền: Khiếm khuyết di truyền dẫn đến rối loạn chức năng tuyến giáp.
• Bệnh tự miễn: Viêm tuyến giáp Hashimoto hoặc bệnh Grave.