Bệnh Cúm A/H1N1: Những triệu chứng cần biết và các biện pháp phòng ngừa

Bệnh cúm A/H1N1 lây truyền từ người sang người, diễn biến lâm sàng đa dạng, có nhiều trường hợp nặng, tiến triển nhanh, dễ dẫn tới tử vong. Virus cúm A được chia thành các phân nhóm chủ yếu dựa trên hai loại kháng nguyên bề mặt (protein ngoại lai) là hemagglutinin (H) và neuraminidase (N). Do đó, virus H1N1 đại diện cho một nhóm của cúm A. Loại này được phân biệt thành các chủng dựa trên các biến thể nhỏ trong chuỗi RNA.

Năm 2009, một dạng mới của virus cúm xuất hiện tại Mexico. Trong vòng vài tháng, dịch cúm đã lây nhiễm cho hàng trăm triệu người, với số ca tử vong toàn cầu hằng trăm nghìn người. Ngày 11-6-2009, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã công bố đại dịch cúm toàn cầu. Đây cũng là một trong 11 đại dịch làm thay đổi toàn thế giới. Theo số liệu giám sát của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hằng năm ở Việt Nam trung bình có khoảng 800,000 người mắc cúm, số ca mắc thường gia tăng vào các thời điểm giao mùa.

Các vi-rút cúm lan truyền chủ yếu từ người này sang người khác thông qua ho hoặc giọt bắn hắt hơi từ những người bị cúm. Cũng có trường hợp do chạm vào một bề mặt cứng có vi-rút cúm rồi sau đó chạm lại vào mắt, miệng hoặc mũi của họ.

Virus cúm A/H1N1 tồn tại lâu ngoài môi trường, thông thường từ 24 - 48 giờ tại các bề mặt hay tiếp xúc như mặt bàn, mặt ghế, tay vịn cầu thang, tay nắm cửa, mặt tủ...

Những dấu hiệu và triệu chứng của cúm H1N1

Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh cúm do vi-rút H1N1 gây ra tương tự như các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh cúm thông thường bao gồm:

• Sốt cao hơn 38°C;
• Ớn lạnh;
• Ho;
• Viêm họng;
• Chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi;
• Chảy nước, mắt đỏ;
• Nhức mỏi cơ thể;
• Đau đầu, mệt mỏi;
• Tiêu chảy;
• Buồn nôn và ói mửa.

Nhiều trường hợp có biểu hiện viêm phổi nặng, thậm chí có suy hô hấp cấp và suy đa tạng. Bệnh do virus SARS-CoV-2 (Covid-19), cúm A và cảm lạnh đều có biểu hiện chung của sốt và các dấu hiệu của viêm đường hô hấp như ho, sổ mũi. Do đó, dựa vào yếu tố dịch tễ và diễn tiến của bệnh để phân biệt ba bệnh này.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh cúm H1N1

Co giật, viêm tai giữa hay các biến cố tâm thần giống như mê sảng chủ yếu xảy ra ở đối tượng trẻ em và thanh thiếu niên.

Các biến chứng nghiêm trọng hơn bao gồm viêm phổi, viêm cơ tim, suy đa cơ quan (suy thận, suy hô hấp). Những biến chứng này đe dọa đến tình mạng và có thể gây tử vong, đặc biệt đối với những bệnh nhân đã có bệnh mạn tính như suy gan mạn tính, các bệnh tim mạch, đái tháo đường, hen suyễn, COPD.

Phụ nữ mang thai có tỷ lệ bị biến chứng cao hơn những người bình thường.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Virus cúm A/H1N1 được phát hiện đầu tiền trên lợn (trước đây gọi là cúm lợn), sau đó các nghiên cứu cho thấy virus có khả năng lây nhiễm từ người sang người và tấn công vào chủ yếu vào phổi gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Người mắc cúm có thể gặp các nguyên nhân sau:

Tiếp xúc trực tiếp với người nhiễm cúm H1N1.

Tiếp xúc gián tiếp qua các vật dụng cá nhân có chứa virus như khăn mặt, ly nước, bàn chải… sau đó đưa tay trên mắt, mũi, miệng. Virus sẽ từ đó mà xâm nhập vào cơ thể.

Tiếp xúc với dịch tiết của người nhiễm cúm khi họ sổ mũi, ho, hắt hơi.