Dịch hạch: Triệu chứng, nguyên nhân, cách điều trị và cách phòng ngừa

Dịch hạch là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm được gây ra bởi vi khuẩn Yersinia pestis, thuộc họ Enterobacteriaceae. Bệnh thường gặp ở động vật gặm nhấm như chuột, thỏ... dịch hạch lây lan qua con người và động vật khác thông qua vật trung gian là bọ chét bị nhiễm khuẩn.

Trên lâm sàng, dịch hạch có nhiều thể như thể hạch (chiếm 90%), thể phổi, thể nhiễm khuẩn huyết.

Khi thời tiết hanh khô tạo điều kiện thuận lợi để chuột và bọ chét phát triển làm cho dịch hạch bùng phát mạnh. Đây là một bệnh tiến triển nhanh, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới tử vong.

Những dấu hiệu và triệu chứng của dịch hạch

Những người bị mắc bệnh dịch hạch từ 2 tới 6 ngày sau khi nhiễm bệnh thường có triệu chứng như bị cúm thông thường. Tùy vào thể gây bệnh sẽ có những dấu hiệu nhận biết dịch hạch khác nhau.

Dịch hạch thể hạch (thể phổ biến nhất, chiếm hơn 90% các thể bệnh)

Thể hạch (thể phổ biến nhất, chiếm hơn 90% các thể bệnh)

Người bệnh sẽ bị nổi những hạch bạch huyết phồng to và mềm, nóng, đỏ, rất đau, có thể 1 hạch hay 1 cụm hạch, thường nằm ở bẹn, nách hoặc cổ và kích thước đôi khi to như quả trứng gà. Khi hạch hóa mủ, vỡ, chảy dịch, máu, chất hoại tử, tạo lỗ rò, thành sẹo. Hạch viêm xơ hóa tạo thành cục rắn chắc.

Những triệu chứng của dịch hạch thể hạch thường xuất hiện từ 2 tới 8 ngày kể từ ngày nhiễm bệnh, bao gồm:

• Sốt và ớn lạnh;
• Đau đầu;
• Đau cơ;
• Mệt mỏi hoặc khó chịu;
• Đau bụng, tiêu chảy.
• Biểu hiện nhiễm trùng nhiễm độc toàn thân.

Dịch hạch thể phổi

Dịch hạch thể phổi thường hiếm gặp nhưng lại nguy hiểm nhất, vì có thể lây từ người qua người thông qua đường hô hấp. Những triệu chứng dịch hạch thể phổi xuất hiện nhanh chỉ sau một ngày nhiễm bệnh. Các triệu chứng bao gồm:

• Khó thở;
• Đau ngực;
• Ho nhiều, ho ra máu;
• Sốt;
• Đau đầu;
• Cảm thấy mệt mỏi;
• Buồn nôn, nôn mửa;
• Đờm có máu;
• Suy hô hấp nặng;
• Biểu hiện nhiễm trùng nhiễm độc toàn thân.

Dịch hạch thể nhiễm khuẩn huyết

Dấu hiệu bệnh dịch hạch thể nhiễm khuẩn huyết thường bắt đầu sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh vài ngày, tuy nhiên trước khi xuất hiện các triệu chứng, bệnh có thể dẫn tới tử vong. Các triệu chứng dịch hạch thể nhiễm khuẩn huyết bao gồm:

• Đau bụng;
• Bệnh tiêu chảy;
• Buồn nôn và ói mửa;
• Sốt cao và ớn lạnh;
• Cơ thể cực kỳ yếu và mệt mỏi;
• Chảy máu từ mũi, miệng, hậu môn hay dưới da (máu có thể không đông được);
• Kích thích, lì bì, sốc;
• Xuất huyết dưới da;
• Tổn thương màng não.
• Có thể sốc, rối loạn đông máu nội mạc rải rác;
• Suy đa cơ quan;
• Hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh dịch hạch

Dịch hạch là một bệnh truyền nhiễm phổ biến, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ gặp phải một số biến chứng nguy hiểm sau:

• Viêm màng não;
• Hoại tử đầu chi;
• Tử vong.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Cơ địa và tình trạng bệnh lý có thể khác nhau ở nhiều người. Hãy luôn thảo luận với bác sĩ để được chỉ định phương pháp chẩn đoán, điều trị và xử lý tốt nhất dành cho bạn.

Nguyên nhân gây ra dịch hạch là do nhiễm vi khuẩn Yersinia pestis. Đây là một trực khuẩn Gram âm, thuộc họ Enterobacteriaceae, chúng có thể bị tiêu diệt trong nhiệt độ 550⁰C trong khoảng thời gian 30 phút, ở 10.000^oC trong vòng 1 phút ngoài ra những thuốc sát khuẩn thường dùng cũng có thể tiêu diệt chúng.

Người thường bị mắc bệnh dịch hạch qua vết cắn của bọ chét đã từng cắn qua những động vật bị nhiễm bệnh như chuột, thỏ, sóc,... Đôi khi, nó cũng có thể bị lây lan trực tiếp giữa người với người hoặc với động vật nhiễm bệnh. Ăn thịt động vật có mầm bệnh cũng có nguy cơ bị nhiễm bệnh.

Bệnh dịch hạch cũng có thể lây qua vết xước hoặc vết cắn của thú nuôi trong nhà bị nhiễm bệnh.