Liệt dây thần kinh hông khoeo ngoài là gì? Nguyên nhân, cách điều trị và phòng ngừa

Liệt dây thần kinh hông khoeo ngoài là gì?

Dây thần kinh hông khoeo ngoài hay còn được biết đến với tên gọi dây thần kinh mác chung, là một trong hai dây thần kinh chính chi phối cho phần chân của bạn. Thần kinh mác chung khi đến cẳng chân sẽ chia thành hai gồm thần kinh mác nông và thần kinh mác sâu, chi phối cho vận động cho cơ duỗi bàn chân và cảm giác của mặt ngoài cẳng chân và mu chân.

Các tổn thương gây liệt dây thần kinh mác chung thường là do chấn thương đột ngột hoặc chèn ép thần kinh lâu ngày hoặc biến chứng của bệnh đái tháo đường hay tình trạng sinh nở.

Bàn chân rủ là dấu hiệu thường gặp của bệnh, tuy nhiên tổn thương thần kinh L5 cũng có thể gây ra dấu hiệu này. Do đó bạn cần chú ý các triệu chứng khác để bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác từ đó đề ra hướng điều trị phù hợp.

Nếu tổn thương dây thần kinh trước đoạn phân chia sẽ gây liệt dây thần kinh mác chung. Nếu tổn thương dây thần kinh sau đoạn phân chia thì tùy thuộc vào thần kinh mác nông hay thần kinh mác sâu sẽ biểu hiện khác nhau. Bài viết này tập trung vào tổn thương dây thần kinh mác chung.

Những dấu hiệu và triệu chứng của liệt dây thần kinh hông khoeo ngoài

Tùy thuộc vào mức độ tổn thương của dây thần kinh mác chung mà biểu hiện lâm sàng của mỗi người bệnh sẽ khác nhau.

• Bàn chân rủ: Đây là triệu chứng thường gặp nhất, bạn không thể gấp bàn chân được về phía mu chân. Người bệnh thường phàn nàn thường xuyên bị vấp, khi đi lại bàn chân thường sẽ kéo lê do đó dáng đi thường sẽ nâng cao chân để tránh cho ngón chân kéo lê xuống đất.
• Giảm cảm giác ở mặt ngoài cẳng chân, mu bàn chân;
• Tê bì, châm chích, giảm hoặc mất cảm giác ở ngón chân hoặc mặt ngoài cẳng chân;
• Không duỗi được ngón chân;
• Teo cơ chân.

Tác động của liệt dây thần kinh hông khoeo ngoài đối với sức khỏe

Liệt dây thần kinh hông khoeo ngoài khiến bạn giảm khả năng đi lại, cảm giác tê chân gây khó chịu. Những điều này ảnh hưởng đến cuộc sống của người mắc bệnh. Bạn không thể đi làm, khó khăn khi ra ngoài và dễ nhạy cảm với những ánh nhìn xung quanh.

Nếu không điều trị tốt bạn có thể mất cảm giác vùng chân vĩnh viễn. Điều này có thể gây nguy hiểm cho bạn vì bạn không thể cảm giác được nhiệt độ hay phát hiện một vết thương mới trên chân bệnh, do đó có thể dẫn đến các bệnh khác gây nguy hiểm tính mạng của bạn.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Đây là bệnh lý không gây nguy hiểm đến tính mạng tuy nhiên nếu không được điều trị sớm và tích cực thì triệu chứng bệnh sẽ gây ảnh hưởng đến chất lượng sống của bạn. Do đó, nếu có bất kỳ dấu hiệu nào dưới đây hãy đến gặp bác sĩ:

• Rủ bàn chân;
• Mất cảm giác hoặc tê kéo dài bất thường vùng chân hoặc bàn chân;
• Cảm giác căng tê trong thời gian bạn bó bột hoặc nẹp vùng chân.

Nguyên nhân dẫn đến liệt dây thần kinh hông khoeo ngoài

Có nhiều nguyên nhân gây tổn thương dây thần kinh mác chung, trực tiếp hoặc gián tiếp.

• Chèn ép dây thần kinh: Là nguyên nhân thường gặp nhất của liệt dây thần kinh mác chung. Các nguyên nhân thường được nhắc đến gồm thường xuyên bắt chéo chân, nằm trên giường kéo dài (trên những người bệnh hôn mê hoặc đặt nội khí quản trong thời gian dài), sau cuộc phẫu thuật kéo dài, nẹp hoặc băng bó quá chặt vùng cẳng chân, khối u chèn ép thần kinh.
• Chấn thương hoặc tổn thương đầu gối: Trật khớp gối, chấn thương trực tiếp hoặc xuyên thấu.
• Gãy xương mác đặc biệt đầu trên xương mác, hội chứng chèn ép khoang, gãy xương với mảnh xương di chuyển.
• Tổn thương cấp tính của dây chằng gối như đứt dây chằng chéo trước.
• Phẫu thuật thay khớp gối toàn phần: Liệt dây thần kinh mác chung là biến chứng hiếm gặp của phẫu thuật này.
• Một số nguyên nhân khác như khối u, bệnh thần kinh đái tháo đường, viêm động mạch nút, bệnh thần kinh di truyền, Charcot-Marie-Tooth có thể gây mất bao myelin ở bất kỳ vị trí nào trên đường đi của dây thần kinh.