Cholesterol và triglycerid được chỉ định xét nghiệm khi nào?

Triglyceride và cholesterol là những loại lipid khác nhau lưu thông trong máu của bạn. Triglyceride lưu trữ lượng calo không sử dụng và cung cấp năng lượng cho cơ thể còn cholesterol được sử dụng để xây dựng tế bào và một số hormone. Để hiểu hơn về cholesterol và triglycerid bạn không thể bỏ qua bài viết này.

Sự khác biệt giữa chất béo cholesterol và triglycerid là gì?

Triglycerid và cholesterol thực hiện các chức năng khác nhau bên trong cơ thể. Cả hai loại hợp chất này đều đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe tổng thể của con người và cần được kiểm soát ở trong phạm vi được khuyến nghị.

Triglycerid

Triglycerid là một loại chất béo được tìm thấy trong máu của bạn.. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, triglycerid là loại chất béo phổ biến nhất có trong cơ thể và đó là nơi lưu trữ năng lượng dư thừa từ thức ăn mà bạn tiêu thụ.

Cholesterol

Cholesterol là một loại lipid thực hiện nhiều công việc thiết yếu trong cơ thể, bao gồm sản xuất hormone, hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn và tham gia vào việc tạo ra vitamin D.

Lượng cholesterol cung cấp vào cơ thể có thể đến từ thực phẩm mà bạn tiêu thụ hàng ngày. Bạn có thể nhận được cholesterol qua thức ăn hoặc uống các thực phẩm giàu cholesterol để bổ sung dưỡng chất cho cơ thể. Tuy nhiên, cơ thể cũng tự sản xuất đủ lượng cholesterol cần thiết và do đó, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) khuyến cáo giảm tiêu thụ cholesterol từ thực phẩm.

Cholesterol chia thành hai loại chính là lipoprotein mật độ thấp (LDL), còn được biết đến như cholesterol "xấu", và lipoprotein mật độ cao (HDL), được gọi là cholesterol "tốt".

Thực hiện xét nghiệm cholesterol và triglycerid khi nào?

Xét nghiệm cholesterol và triglycerid được thực hiện với mục đích:

• Khám sức khỏe định kỳ: Nhằm kiểm tra các rối loạn lipid máu trong quá trình kiểm tra sức khỏe định kỳ.
• Kiểm tra hiệu quả điều trị: Để đánh giá hiệu quả của các loại thuốc điều trị rối loạn lipid máu.
• Đánh giá nguy cơ bệnh tim: Hỗ trợ xác định khả năng mắc bệnh tim, đặc biệt là đối với những người có các yếu tố nguy cơ khác hoặc có triệu chứng báo hiệu về bệnh tim.
• Phát hiện bệnh di truyền: Trong trường hợp có các triệu chứng bất thường như lắng đọng chất béo màu vàng trong da (xanthomas), có thể là do một bệnh di truyền hiếm gây ra mức cholesterol rất cao.
• Kiểm soát trong tiểu đường: Đối với những người mắc tiểu đường, việc theo dõi lượng triglycerid là quan trọng, vì nó có thể tăng khi đường huyết không được kiểm soát tốt.

Tổ chức y tế khuyến cáo rằng mọi người trên 20 tuổi nên thực hiện xét nghiệm này 5 năm một lần trong quá trình kiểm tra sức khỏe tổng quát. Trẻ em cũng nên được xét nghiệm nếu có nguy cơ cao mắc bệnh tim mạch, đặc biệt là những trẻ có các yếu tố nguy cơ từ gia đình, tiểu đường, cao huyết áp hoặc tăng cân. Độ tuổi thích hợp cho xét nghiệm là từ 2 đến 10 tuổi, và trẻ em dưới 2 tuổi thường chưa đủ lớn để thực hiện xét nghiệm. Hãy thảo luận với bác sĩ về thời điểm thích hợp cho xét nghiệm của bạn.

Bạn nên biết những gì trước khi xét nghiệm?

Nếu bạn mắc tiểu đường và đường huyết không được kiểm soát, mức triglycerid trong máu có thể tăng lên mức cao.

Nồng độ lipid máu thường biến động mạnh sau bữa ăn, tăng từ 5 - 10 lần nhanh chóng so với trạng thái nhịn ăn. Nồng độ lipid khi đang nhịn ăn thường có sự thay đổi từ ngày này qua ngày khác. Do đó, kết quả xét nghiệm mỡ máu khi đói có thể khác nhau giữa các lần kiểm tra và được coi là điều bình thường.

Một số loại thuốc cụ thể như corticosteroid, chất ức chế protease dành cho bệnh HIV, các thuốc chẹn beta và estrogen có thể gây tăng nồng độ lipid trong máu.

Hiện tại, vẫn chưa có sự chắc chắn trong việc giải thích sự khác biệt giữa kết quả xét nghiệm cholesterol khi đói và khi no, và chưa có khuyến cáo cụ thể về việc nhịn ăn trước khi thực hiện xét nghiệm.

Trước khi tiến hành xét nghiệm, quan trọng là bạn hiểu rõ các cảnh báo và lưu ý. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy thảo luận với bác sĩ để được tư vấn và thông tin chi tiết.

Rủi ro khi lấy mẫu xét nghiệm

Có rủi ro ít xảy ra khi thực hiện việc lấy mẫu máu từ tĩnh mạch.

• Có thể xuất hiện một vết bầm nhỏ tại điểm lấy máu, và để giảm nguy cơ bầm tím, bạn nên áp lực lên vết thương trong vài phút.
• Trong trường hợp hiếm hoi, tĩnh mạch có thể sưng lên sau khi lấy mẫu máu, được gọi là viêm tĩnh mạch. Việc sử dụng một miếng gạc ấm nhiều lần trong ngày có thể giúp điều trị tình trạng này.
• Chảy máu liên tục có thể là một vấn đề đối với những người có rối loạn chảy máu. Các loại thuốc như aspirin, warfarin và các loại thuốc làm loãng máu khác có thể tăng nguy cơ chảy máu. Nếu bạn có vấn đề về chảy máu hoặc đông máu, hoặc nếu bạn đang sử dụng thuốc làm loãng máu, hãy thảo luận với chuyên gia y tế của bạn trước khi thực hiện việc lấy mẫu máu.

Tóm lại, cholesterol và triglycerid là hai dạng chất béo đóng vai trò quan trọng trong nhiều hoạt động của cơ thể. Mặc dù chúng khác nhau về cấu trúc và chức năng đối với cơ thể con người, nhưng cả hai hợp chất này thường có một sự liên kết chặt chẽ với nhau.

Xem thêm:

• Góc thắc mắc: Tăng triglyceride máu đơn thuần là gì? 
• Lipoprotein: "Chìa khóa vàng" cho sức khỏe tim mạch  
• Người có chỉ số triglyceride cao nên ăn gì và kiêng gì