Có nên lạm dụng thuốc thụt hậu môn khi bị táo bón?

Khi đối mặt với tình trạng táo bón kéo dài và khó chịu, việc tìm kiếm phương pháp điều trị hiệu quả là điều cần thiết. Trong số các giải pháp có sẵn, thuốc thụt hậu môn nổi bật như một lựa chọn nhanh chóng giúp làm giảm cơn đau và khó khăn khi đại tiện. Đây là một công cụ hữu ích trong việc xử lý tình trạng táo bón nghiêm trọng, đặc biệt khi phân quá cứng gây ra đau rát và cản trở quá trình đại tiện. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu cách thuốc thụt hậu môn hoạt động và khi nào nên sử dụng chúng để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho sức khỏe tiêu hóa của bạn.

Thuốc thụt hậu môn là gì?

Thuốc thụt hậu môn, hay còn gọi là thuốc thụt, là loại thuốc được sử dụng để kích thích sự di chuyển của ruột và giúp làm sạch ruột, thường là để chuẩn bị cho các xét nghiệm hoặc phẫu thuật, hoặc để điều trị táo bón. Thuốc này thường được đưa vào trực tiếp qua hậu môn và nó hoạt động bằng cách làm tăng lượng nước hoặc các chất khác trong ruột, giúp làm mềm phân và kích thích cơ ruột.

Có nhiều loại thuốc thụt khác nhau, bao gồm:

• Thuốc thụt bằng nước: Thường chứa nước và có thể có thêm các chất hòa tan để giúp làm sạch ruột.
• Thuốc thụt bằng dầu: Giúp làm mềm phân và dễ dàng thải ra ngoài.
• Thuốc thụt bằng thuốc tẩy: Chứa các chất hóa học có tác dụng làm sạch ruột nhanh chóng.

Việc sử dụng thuốc thụt nên được thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc theo chỉ dẫn của sản phẩm để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Công dụng của thuốc thụt hậu môn

Thuốc thụt hậu môn là một giải pháp hiệu quả giúp xử lý nhanh chóng tình trạng táo bón kéo dài và nghiêm trọng. Thuốc này được bào chế dưới dạng gel hoặc dung dịch giúp làm mềm phân và tạo điều kiện cho quá trình đào thải dễ dàng hơn.

Công dụng chính của thuốc thụt hậu môn là làm sạch đường tiêu hóa dưới. Khi thuốc được đưa vào hậu môn, các thành phần dược tính trong thuốc sẽ làm mềm phân, khiến cơ hậu môn giãn ra để việc đại tiện trở nên dễ dàng hơn. Ngoài ra, thuốc cũng giúp làm dịu niêm mạc hậu môn, giảm đau rát và chảy máu hậu môn trong quá trình đại tiện.

Ngoài việc điều trị táo bón, thuốc thụt hậu môn còn được sử dụng trong các mục đích y khoa khác như chụp X-quang phản quang, nội soi đại tràng và làm sạch ống tiêu hóa trước phẫu thuật.

Cơ chế hoạt động của thuốc thụt hậu môn là truyền thuốc từ bên ngoài qua hậu môn vào trực tràng, kích thích nhu động ruột và tạo cảm giác cần phải đi đại tiện ngay lập tức.

Có nên lạm dụng thuốc thụt hậu môn khi bị táo bón không?

Thuốc thụt hậu môn là giải pháp tạm thời và nhanh chóng để khắc phục tình trạng táo bón, nhưng không nên lạm dụng. Thuốc nên được sử dụng chỉ khi việc đại tiện trở nên khó khăn do phân quá cứng, gây đau rát hậu môn.

Việc sử dụng thuốc thụt hậu môn nhiều có thể dẫn đến một số tác dụng phụ, bao gồm:

• Dị ứng da, nổi mẩn đỏ hoặc các phản ứng bất thường khác trên da.
• Buồn nôn, nôn, chóng mặt, hoa mắt, choáng váng và cảm giác khát nước liên tục.
• Tiêu chảy, đi ngoài nhiều lần nhưng mỗi lần chỉ có ít phân.
• Kích thích ruột dưới, gây cảm giác nôn nao và khó chịu.
• Đau bụng bất thường, cảm giác nhói liên tục hoặc đau âm ỉ ở bụng.
• Mất trương lực ruột, giảm nồng độ kali và mất phản xạ tự nhiên khi đại tiện.
• Cảm giác châm chích khó chịu hoặc đau rát nhẹ ở hậu môn hoặc ngứa ngáy.

Ngoài ra, thuốc thụt hậu môn cũng có thể gây ra các triệu chứng như tim đập nhanh, rối loạn nhịp tim, hồi hộp và tăng đường huyết. Việc sử dụng thuốc thụt thường xuyên có thể dẫn đến viêm nhiễm hoặc nứt hậu môn. Do đó, thuốc thụt nên chỉ được sử dụng trong trường hợp táo bón nặng và không nên lạm dụng.

Khi sử dụng thuốc thụt hậu môn cần lưu ý

Thuốc thụt hậu môn có thể giúp cải thiện táo bón, hỗ trợ việc đại tiện dễ hơn và giảm đau rát hậu môn do táo bón. Tuy nhiên, thuốc cũng có thể gây ra tác dụng phụ và không nên lạm dụng. Do đó, khi sử dụng thuốc, bạn cần lưu ý:

• Cẩn trọng với các tình trạng sức khỏe hiện tại: Người bị đau bụng, nôn mửa, buồn nôn, mất nước nặng, xuất huyết trực tràng không rõ nguyên nhân hoặc liệt ruột cần thận trọng khi sử dụng thuốc. Những người cao tuổi, bệnh nhân mắc bệnh tim, thận, gan, tiểu đường, hoặc đã từng bị rối loạn điện giải, lú lẫn, hoặc đang dùng hậu môn giả cần cân nhắc kỹ lưỡng khi sử dụng thuốc thụt hậu môn.
• Thời gian sử dụng: Dùng thuốc thụt trong thời gian dài có thể gây tăng natri và phosphate, nhiễm toan máu hoặc giảm canxi huyết. Bạn chỉ nên sử dụng thuốc tối đa trong 7 ngày.
• Không kết hợp với thuốc khác: Tránh dùng thuốc thụt cùng với các loại thuốc ảnh hưởng đến nồng độ điện giải hoặc thuốc lợi tiểu.
• Không dùng cho trẻ dưới 2 tuổi: Trừ khi có chỉ định của bác sĩ, không sử dụng thuốc cho trẻ dưới 2 tuổi.
• Không dùng khi có triệu chứng chảy máu trực tràng hoặc bệnh trĩ: Người bị chảy máu trực tràng, bệnh trĩ hoặc đang mất nước tiến triển không nên dùng thuốc.
• Đối với phụ nữ mang thai và cho con bú: Thai phụ hoặc phụ nữ đang cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.

Nói chung, thuốc thụt hậu môn là giải pháp tạm thời và nhanh chóng cho tình trạng táo bón nặng và nên được sử dụng cẩn thận, không lạm dụng.

Các biện pháp giảm táo bón thay thế thuốc thụt hậu môn

Có nhiều biện pháp thay thế thuốc thụt hậu môn để điều trị táo bón và nhiều trong số đó có thể giúp cải thiện tình trạng của bạn mà không cần phải dùng đến thuốc thụt. Dưới đây là một số phương pháp phổ biến:

• Thay đổi chế độ ăn uống: Ăn nhiều trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt để giúp làm mềm phân và tăng cường hoạt động của ruột. Đảm bảo bạn uống đủ nước hàng ngày để giúp phân mềm hơn và dễ dàng di chuyển qua ruột.
• Tập thể dục thường xuyên: Vận động cơ thể thường xuyên, chẳng hạn như đi bộ, chạy bộ hoặc tập yoga, có thể giúp kích thích hoạt động của ruột.
• Thay đổi thói quen đi tiêu: Cố gắng đi tiêu vào cùng một giờ mỗi ngày để giúp cơ thể hình thành thói quen. Khi đi tiêu, ngồi trên bồn cầu với tư thế thoải mái, có thể giúp làm giảm áp lực lên ruột.
• Sử dụng thực phẩm nhuận tràng tự nhiên như hạt chia, đu đủ, chuối, mùi tây hoặc tỏi. Chúng chứa chất xơ hòa tan và có thể giúp làm mềm phân. Đồng thời, những loại thực phẩm này có thể hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện nhu động ruột. Ngoài ra, uống nước ấm với một ít nước chanh có thể kích thích tiêu hóa.
• Sử dụng probiotic: Probiotic là các vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa. Thực phẩm chứa probiotic như sữa chua có thể giúp cải thiện chức năng của ruột.
• Sử dụng các loại thuốc trị táo bón đường uống, chẳng hạn như thuốc làm mềm phân, thuốc bôi trơn, thuốc nhuận tràng hoặc thuốc thẩm thấu.

Thuốc thụt hậu môn là một công cụ hữu ích trong việc xử lý tình trạng táo bón nghiêm trọng, giúp làm mềm phân và hỗ trợ quá trình đại tiện. Mặc dù nó có thể mang lại sự giảm nhẹ nhanh chóng, việc sử dụng thuốc thụt cần được thực hiện cẩn thận và không lạm dụng để tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Để đạt được hiệu quả tối ưu và bảo vệ sức khỏe tiêu hóa, hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ và kết hợp với các biện pháp phòng ngừa khác như thay đổi chế độ ăn uống và lối sống. 

Xem thêm: Các đường đưa thuốc vào cơ thể: Đặc điểm của các đường đưa thuốc