Đau thắt lưng cấp tính: Nguyên nhân, chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa

Đau thắt lưng cấp tính là một tình trạng phổ biến mà nhiều người gặp phải, đặc trưng bởi cơn đau đột ngột ở phần dưới lưng, có thể kéo dài hoặc ngắt quãng, đau dữ dội hoặc âm ỉ. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn tiềm ẩn nguy cơ biến chứng nếu không được điều trị kịp thời. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và các biện pháp hiệu quả để ngăn chặn những biến chứng nguy hiểm này trong bài viết bên dưới.

Triệu chứng của đau thắt lưng cấp tính

Đau thắt lưng cấp tính thường xuất hiện đột ngột và có thể rất dữ dội. Các dấu hiệu thường gặp bao gồm cơn đau bất ngờ sau khi thực hiện hoạt động nặng hoặc bị chấn thương. Cụ thể như sau:

• Đau đột ngột và dữ dội có thể xuất hiện bất ngờ, thường là sau một hoạt động nặng hoặc một chấn thương.
• Cơ lưng có thể bị co thắt, cứng và khó di chuyển.
• Đau tăng lên khi di chuyển, chẳng hạn như khi đứng dậy, ngồi xuống, cúi người hoặc xoay người.
• Trong một số trường hợp, đau có thể lan xuống chân, đặc biệt là khi dây thần kinh bị chèn ép. Đây là triệu chứng của đau thần kinh tọa.
• Đau có thể tập trung ở một khu vực cụ thể của lưng dưới, hoặc lan rộng ra khắp vùng lưng dưới.
• Người bệnh có thể cảm thấy khó khăn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày do sự giảm sút khả năng vận động và linh hoạt.

Nguyên nhân dẫn đến đau thắt lưng cấp tính

Đau thắt lưng cấp tính có nhiều nguyên nhân khác nhau, phổ biến nhất thường liên quan đến các vấn đề cơ xương và mô mềm. 

Nguyên nhân từ vấn đề cơ xương

Vấn đề căng cơ hoặc dây chằng do nâng vật nặng không đúng cách, chuyển động đột ngột hoặc thực hiện các hoạt động quá sức có thể gây đau thắt lưng. Ngoài ra, đĩa đệm giữa các đốt sống có thể bị thoát vị, gây chèn ép dây thần kinh và dẫn đến đau lưng cấp tính. Chấn thương do tai nạn, ngã hoặc va đập có thể gây tổn thương đến các cấu trúc ở lưng như cơ, dây chằng, hoặc xương cũng là nguyên nhân gây ra bệnh.

Nguyên nhân từ vấn đề mô mềm

Các khớp nhỏ ở cột sống có thể bị viêm hoặc tổn thương, gây ra đau lưng cấp tính. Ngoài ra, xương ống cột sống quá hẹp có thể chèn ép các dây thần kinh, gây đau lưng và đau lan xuống chân. Thoái hóa cột sống hoặc thoái hóa đĩa đệm theo thời gian có thể gây ra đau thắt lưng cấp tính khi các cấu trúc này bị tổn thương hoặc mất chức năng. 

Các dạng viêm khớp như viêm xương khớp hoặc viêm cột sống dính khớp có thể gây đau lưng cấp tính. Tư thế không đúng khi ngồi, đứng hoặc nằm có thể gây căng thẳng lên cột sống và dẫn đến đau lưng cấp tính.

Cách chẩn đoán đau thắt lưng cấp tính

Chẩn đoán đúng nguyên nhân của đau thắt lưng cấp tính là rất quan trọng để có phương pháp điều trị hiệu quả. Dưới đây là một số bước thường được sử dụng trong quá trình chẩn đoán:

Khám lâm sàng

Bác sĩ sẽ thảo luận về các triệu chứng, thời điểm xuất hiện cơn đau, hoạt động gần đây, tiền sử chấn thương và các bệnh lý liên quan. Đồng thời, bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra cột sống, đánh giá khả năng vận động, cảm giác, phản xạ và sức mạnh cơ bắp, xác định các điểm đau cụ thể và khả năng di chuyển của cột sống.

Chẩn đoán hình ảnh

Chụp X-quang có thể giúp phát hiện các vấn đề liên quan đến xương như gãy xương, thoái hóa cột sống hoặc lệch đốt sống. Chẩn đoán thông qua MRI giúp hiển thị chi tiết hơn về mô mềm, đĩa đệm, dây thần kinh và tủy sống. Thường được sử dụng khi nghi ngờ thoát vị đĩa đệm hoặc tổn thương mô mềm. Ngoài ra, thực hiện CT scan có thể cung cấp hình ảnh chi tiết về cấu trúc xương và mô mềm, hữu ích trong việc phát hiện các vấn đề phức tạp hơn.

Phương pháp điều trị đau thắt lưng

Điều trị đau thắt lưng cấp tính thường tập trung vào việc giảm đau và cải thiện chức năng. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến:

Nghỉ ngơi và thay đổi hoạt động

Giảm bớt các hoạt động gắng sức trong vài ngày đầu để giảm đau. Tránh nghỉ ngơi quá lâu vì có thể làm yếu cơ và kéo dài quá trình hồi phục, hạn chế các hoạt động gây đau và thay thế bằng các hoạt động nhẹ nhàng, chẳng hạn như đi bộ ngắn.

Vật lý trị liệu

Thực hiện vật lý trị liệu tập trung vào việc tăng cường cơ lưng, cơ bụng và cơ hông. Các bài tập kéo giãn để cải thiện sự linh hoạt của cột sống. Sử dụng các kỹ thuật như siêu âm hoặc kích thích điện để giảm đau và viêm.

Điều trị đau thắt lưng cấp tính cần được cá nhân hóa dựa trên nguyên nhân cụ thể và tình trạng sức khỏe của từng người. Việc tìm kiếm tư vấn từ bác sĩ hoặc chuyên gia y tế là rất quan trọng để xác định phương pháp điều trị phù hợp.

Bí quyết phòng ngừa đau thắt lưng cấp tính hiệu quả

Phòng ngừa đau thắt lưng là việc rất quan trọng để duy trì sức khỏe cột sống và tránh các cơn đau khó chịu. Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa hiệu quả:

Duy trì tư thế đúng

Ngồi thẳng lưng, đặt chân bằng phẳng trên sàn, sử dụng ghế có hỗ trợ lưng tốt. Tránh ngồi quá lâu, thỉnh thoảng đứng dậy và di chuyển. Đứng thẳng, trọng lượng phân đều trên cả hai chân, tránh đứng quá lâu một chỗ. Khi nằm thì sử dụng nệm cứng vừa phải và gối có độ cao phù hợp để duy trì đường cong tự nhiên của cột sống.

Tập luyện thể dục thường xuyên

Tăng cường cơ lưng và cơ bụng qua các bài tập như plank, crunches và các bài tập lưng để tăng cường sức mạnh cơ. Thực hiện các bài tập kéo giãn để duy trì sự linh hoạt của cột sống. Các hoạt động như đi bộ, bơi lội và đạp xe giúp cải thiện tuần hoàn máu và sức khỏe tổng thể. Trọng lượng cơ thể dư thừa có thể tăng áp lực lên cột sống. Duy trì cân nặng lý tưởng để giảm nguy cơ đau lưng.

Tránh các thói quen xấu

Bạn cần loại bỏ các thói quen xấu và thực hành lối sống khoa học để phòng ngừa đau thắt lưng:

• Hút thuốc có thể làm giảm lưu lượng máu đến cột sống và tăng nguy cơ thoát vị đĩa đệm.
• Thực hiện chế độ ăn giàu dưỡng chất, ít chất béo và đường giúp duy trì sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ đau lưng.
• Thiền, yoga và các kỹ thuật thở sâu có thể giúp giảm căng thẳng và giảm nguy cơ đau lưng.
• Sử dụng giày có đệm và hỗ trợ vòm chân tốt để giảm áp lực lên lưng.
• Áp dụng những biện pháp này vào cuộc sống hàng ngày sẽ giúp bạn giảm nguy cơ đau thắt lưng và duy trì một cột sống khỏe mạnh.

Đau thắt lưng cấp tính là một vấn đề sức khỏe phổ biến, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Nếu bạn gặp phải tình trạng bệnh, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế để nhận được sự chăm sóc và điều trị phù hợp, đảm bảo được chất lượng cuộc sống.