Khô rát cổ họng – Nguyên nhân và cách khắc phục

Cổ họng khô rát không chỉ gây cảm giác không thoải mái và ảnh hưởng đến việc ăn uống hàng ngày, mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo về một số bệnh lý quan trọng. Vậy nguyên nhân của tình trạng này là gì và cách xử lý như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những vấn đề này.

Nguyên nhân gây khô rát cổ họng

Cơ thể thiếu nước

Khi cổ họng khô rát và cảm giác khát nước thường xuyên, đây có thể là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang thiếu nước. Trong trường hợp này, nếu không bổ sung đủ nước, cơ thể sẽ giảm bài tiết nước bọt, làm cho cổ họng và miệng trở nên khô hơn.

Hơn nữa, khi thiếu nước, dịch tiết trong mũi xoang và niêm mạc họng sẽ giảm, gây ra hiện tượng cổ họng khô rát. Điều này có thể đi kèm với hiện tượng đi tiểu ít và nước tiểu màu sẫm, cảm giác mệt mỏi, khát nước và hoa mắt.

Để giải quyết tình trạng này, quan trọng nhất là bổ sung đủ nước cho cơ thể. Hãy đảm bảo uống đủ lượng nước hàng ngày và tránh những yếu tố gây mất nước như hoạt động mệt mỏi, tiết trời nóng và thức uống có chứa cafein và cồn. Nếu tình trạng khô rát cổ họng và khát nước kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng khác, nên đi khám bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn thêm.

Thở bằng miệng khi ngủ

Khi bạn tỉnh dậy và cảm thấy cổ họng khô rát sau giấc ngủ, có thể do bạn đã thở qua miệng trong khi ngủ. Thói quen này khiến không khí đi qua họng trực tiếp, gây mất đi độ ẩm của niêm mạc họng và làm khô nước bọt.

Thở qua miệng thường xảy ra khi niêm mạc mũi bị sưng tạm thời do cảm lạnh, cảm cúm, viêm mũi dị ứng và các tình trạng tương tự. Nếu thói quen này kéo dài, nó có thể gây ra nhiều vấn đề tiêu cực cho sức khỏe.

Viêm mũi dị ứng

Khi hệ miễn dịch phản ứng quá mức với các tác nhân từ môi trường như bụi, phấn hoa, nấm mốc, lông động vật, có thể gây ra các phản ứng dị ứng như hắt hơi, ngứa da, ngứa miệng, khó thở qua mũi, sổ mũi và cổ họng khô rát do phải thở qua miệng.

Cảm lạnh

Cảm lạnh là một bệnh lý phổ biến do nhiều loại virus gây ra. Người bệnh cảm lạnh thường có triệu chứng như cổ họng khô rát, sốt nhẹ, hắt hơi, ho, sổ mũi, đau nhức toàn thân và các triệu chứng tương tự.

Bệnh cảm lạnh thường có tính chất nhẹ nhàng, nhưng nó làm cho người bệnh cảm thấy mệt mỏi. Bệnh thường tự khỏi sau khoảng 7 - 10 ngày khi hệ miễn dịch đã cải thiện.

Trào ngược dạ dày thực quản

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng khi axit từ dạ dày trào ngược lên họng và thực quản. Dịch axit dạ dày trong họng có thể gây ra cảm giác đau rát vì nó gây tổn thương cho niêm mạc họng và thực quản. Ngoài ra, những người bị trào ngược dạ dày thực quản cũng có thể có các triệu chứng như ho khan, khó nuốt, cảm giác ợ chua và khàn giọng.

Viêm họng do liên cầu khuẩn

Viêm họng do liên cầu khuẩn Streptococcus gây ra. Người mắc bệnh thường có triệu chứng như cổ họng khô, đau rát và các triệu chứng khác như buồn nôn, nôn, sốt cao, viêm amidan, phát ban, đau khi nuốt, đau cơ và sưng hạch bạch huyết ở vùng cổ.

Cách khắc phục khô rát cổ họng

Cổ họng khô rát có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Để giải quyết vấn đề này một cách triệt để, trước hết chúng ta cần xác định nguyên nhân đằng sau và dựa vào đó để áp dụng các biện pháp khắc phục phù hợp. Một số nguyên nhân gây khô rát cổ họng có thể tự điều trị tại nhà, trong khi những nguyên nhân khác cần sự thăm khám và điều trị từ bác sĩ để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Khắc phục do cơ thể thiếu nước

Để khắc phục tình trạng cổ họng khô rát trong trường hợp này, cách đơn giản nhất là tăng cường việc bổ sung nước cho cơ thể. Mỗi người cần khoảng 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày để duy trì cân bằng nước cho các hoạt động sinh hoạt.

Khi gặp cổ họng khô rát và cảm giác khát nước do thiếu nước, tốt nhất là uống nước lọc và bổ sung nước thông qua chế độ ăn uống bao gồm thực phẩm giàu nước và uống nước từ trái cây. Tránh bù nước bằng cà phê hoặc nước ngọt vì chúng có thể làm tăng mất nước và không có lợi cho cơ thể.

Khắc phục do thở bằng miệng khi ngủ

Có nhiều nguyên nhân khiến cho người ta phải thở bằng miệng khi ngủ, trong đó bệnh lý mũi xoang là một nguyên nhân phổ biến nhất. Để tạm thời giảm thiểu tình trạng này tại nhà, bạn có thể sử dụng miếng dán ngoài mũi để cảm thấy thoải mái hơn khi thở trong khi ngủ. Tuy nhiên, để chấm dứt hoàn toàn vấn đề khô rát cổ họng, cần điều trị và khỏi bệnh lý mũi xoang gây tắc nghẽn mũi và buộc phải thở bằng miệng trong thời gian dài.

Khắc phục do viêm mũi dị ứng

Người mắc viêm mũi dị ứng cần tránh tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh để tránh tái phát. Đồng thời, họ cũng nên đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà và duy trì môi trường sống sạch sẽ để hạn chế tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng.

Trong tương lai, việc thăm khám và điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa là cần thiết để giảm triệu chứng viêm mũi dị ứng và từ đó làm giảm tình trạng cổ họng khô rát. Bác sĩ thường sẽ sử dụng các loại thuốc kháng Histamin, Corticoid hoặc phương pháp điều trị miễn dịch giải mẫn cảm để điều trị bệnh lý này.

Khắc phục do cảm lạnh

Sức đề kháng được tăng cường sẽ giúp cơ thể tự phục hồi khỏi cảm lạnh. Để giảm khô rát cổ họng do cảm lạnh, có thể áp dụng các biện pháp sau: Uống trà gừng ấm, sử dụng máy tạo ẩm để cung cấp độ ẩm cho không khí trong lúc ngủ, sử dụng nước muối sinh lý để súc họng, sử dụng viên ngậm trị ho để làm dịu cổ họng và uống thuốc hạ sốt Paracetamol nếu cần thiết.

Khắc phục do trào ngược dạ dày thực quản

Người mắc trào ngược dạ dày thực quản cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa để nhận được phác đồ điều trị phù hợp nhằm giảm các triệu chứng của bệnh. Thông thường, phương pháp điều trị bao gồm việc sử dụng chất ức chế H2, thuốc kháng axit, thuốc ức chế bơm Proton và thuốc điều hòa vận động thực quản.

Ngoài ra, khi nằm, người bệnh cần nâng đầu lên một chút để đảm bảo rằng phần trên của cơ thể nằm cao hơn. Tư thế này giúp dạ dày nằm thấp hơn so với cổ họng, giảm khả năng dịch vị bị trào ngược lên trên.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Không nên xem thường tình trạng cổ họng khô rát kéo dài. Đôi khi, đó có thể là dấu hiệu đầu tiên của một bệnh lý nghiêm trọng hơn như viêm họng do liên cầu khuẩn.

Khi gặp tình trạng cổ họng khô, nên kiểm tra bằng cách sử dụng gương và đèn sáng để soi miệng. Nếu nhìn thấy các mảng trắng, cổ họng đỏ và sưng, có thể đó là tín hiệu của viêm họng do liên cầu khuẩn. Trong trường hợp này, cần sử dụng kháng sinh kịp thời để hạn chế tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, nếu tình trạng cổ họng khô kéo dài và không có sự cải thiện sau khi thực hiện các biện pháp chăm sóc tạm thời, nên đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị khi cần thiết.

Tóm lại, khô rát cổ họng có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân, như viêm mũi dị ứng, trào ngược dạ dày thực quản hay viêm họng do liên cầu khuẩn. Hơn nữa, việc thăm khám bác sĩ chuyên khoa và tuân thủ phác đồ điều trị được chỉ định là quan trọng để tìm ra nguyên nhân cụ thể và nhận được điều trị phù hợp. Bằng cách chú ý đến sức khỏe và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, chúng ta có thể giảm bớt cảm giác khó chịu và có được sức khoẻ như ý muốn.