Phẫu thuật giảm áp trong đột quỵ xuất huyết não được chỉ định trong trường hợp nào?

Đột quỵ xuất huyết não là một bệnh lý nguy hiểm với tỷ lệ gặp phải biến chứng và tử vong rất cao. Do đó, để bệnh nhân có thể phục hồi một cách nhanh chóng và phòng ngừa bệnh tái phát lại thì cần có phương pháp điều trị hiệu quả kết hợp với sự chăm sóc đặc biệt từ người thân. Trong bài viết hôm nay, Nhà thuốc Long Châu sẽ chia sẻ với bạn đọc về phương pháp phẫu thuật giảm áp trong đột quỵ xuất huyết não như thế nào nhé!

Đột quỵ xuất huyết não là gì?

Đột quỵ xuất huyết não là một tình trạng sức khoẻ nguy hiểm được gây ra bởi khối máu tụ do vỡ mạch máu trong khối sọ não. Đột quỵ xuất huyết não gây ra tình trạng không cung cấp đủ máu hoặc giảm cung lượng máu đến một vùng não hoặc nhiều vùng não do hiện tượng hẹp hoặc tắc nghẽn hoàn toàn các động mạch trong sọ não.

Tuỳ thuộc vào vị trí chảy máu mà đột quỵ xuất huyết não được chia thành 2 loại, bao gồm:

• Xuất huyết nội: Tình trạng này diễn ra khi mạch máu trong não bộ bị vỡ. Một số yếu tố nguy cơ gây ra dẫn đến loại xuất huyết này như cao huyết áp, sử dụng rượu bia và các chất kích thích. Ngoài ra, xuất huyết nội có thể xảy ra do dị tật động mạch bị rò rỉ.
• Xuất huyết dưới nhện: Tình trạng này xảy ra khi một hay nhiều mạch máu trên bề mặt não bị vỡ ra. Lượng máu chảy ra sẽ lấp đầy một phần trong không gian giữ hộp sọ và não, có trộn lẫn với dịch não tuỷ. Khi máu trộn vào dịch não tuỷ sẽ làm tăng áp lực nội sọ và gây ra cơn đau đầu dữ dội.

Nguyên nhân dẫn đến đột quỵ xuất huyết não

Dưới đây là những nguyên nhân và yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ xuất huyết não, cụ thể như sau:

Nguyên nhân gây ra đột quỵ xuất huyết não

Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra đột quỵ xuất huyết não là tăng huyết áp (huyết áp cao), đặc biệt là ở những người có huyết áp rất cao, chỉ số huyết áp duy trì ở mức cao trong thời gian dài hoặc cả hai. Bên cạnh đó, một số nguyên nhân khác của bệnh đột quỵ xuất huyết não, bao gồm:

• Phình động mạch não: Thành mạch máu phồng lên bất thường.
• Khối u não: Bao gồm ung thư di căn và các khối u não nguyên phát.
• Các tình trạng khác có liên quan đến sự yếu mạch máu trong não bộ, ví dụ như bệnh mạch máu não tích tụ amyloid (CAA) hoặc bệnh moyamoya.
• Những loại thuốc làm loãng máu: Có thể gây ra tình trạng chảy máu trong não hoặc khiến cho bệnh trở nên nặng hơn.
• Chấn thương vùng đầu.
• Đột quỵ do tình trạng thiếu máu cục bộ kèm theo xuất huyết thứ phát.
• Dị dạng mạch máu: Bất thường trong cấu trúc của mạch máu não.

Yếu tố nguy cơ

Các yếu tố nguy cơ có thể góp phần làm tăng nguy cơ cao huyết áp hoặc đột quỵ nói chung, bao gồm:

• Lạm dụng bia rượu và chất kích thích.
• Tăng huyết áp.
• Tăng lipid máu (nồng độ cholesterol trong máu tăng cao).
• Lạm dụng thuốc kê toa.
• Hút thuốc lá và các hình thức sử dụng thuốc lá như thuốc lá không khói hoặc thuốc lá điện tử.
• Bệnh tiểu đường type 2.

Điều trị đột quỵ xuất huyết não như thế nào?

Người bệnh bị đột quỵ xuất huyết não cần được sơ cứu đúng cách và đưa người bệnh đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được cấp cứu kịp thời. Bác sĩ sẽ dựa vào tình trạng bệnh của từng bệnh nhân để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị đột quỵ xuất huyết não bao gồm:

• Phẫu thuật: Phương pháp này sẽ giúp cầm máu bằng cách dùng dụng cụ chuyên biệt để kẹp phần động mạch bị vỡ. Bác sĩ sẽ lấy đi các khối máu tụ nhằm giải áp vùng mô não bị tổn thương do chảy máu. Đồng thời, bác sĩ cũng tiến hành giải quyết nguyên nhân dẫn đến vỡ mạch máu.
• Coiling: Phương pháp này còn được gọi là thuyên tắc nội mạch. Đối với trường hợp bị đột quỵ xuất huyết não, bác sĩ có thể tiến hành thực hiện thuyên tắc nội mạch cho bệnh nhân bằng cách đưa các vi ống thông có kích thước siêu nhỏ vào túi phình mạch máu não bị vỡ. Tiếp đó, các vòng xoắn kim loại sẽ được đưa vào với mục đích bít lại túi phình này.
• Xạ phẫu lập thể: Phương pháp này sẽ can thiệp vào các mạch máu nằm sâu bên trong mô não hoặc nằm ở vùng não có chức năng quan trọng. Phương pháp xạ phẫu lập thể sẽ sử dụng dòng tia xạ năng lượng cao đưa vào trong não để sửa chữa các mạch máu dị dạng.

Như vậy, điều trị xuất huyết não có nhiều phương pháp được áp dụng và có hiệu quả nhất định. Tiếp sau đây, Nhà thuốc Long Châu sẽ chia sẻ thêm với bạn đọc những thông tin hữu ích về phương pháp phẫu thuật giảm áp trong đột quỵ được áp dụng điều trị trong trường hợp nào?

Phẫu thuật giảm áp trong đột quỵ xuất huyết não được chỉ định trong trường hợp nào?

Hầu hết những ca bệnh đột quỵ có kèm theo tình trạng xuất huyết não thường được điều trị nội khoa, chiếm đến 90% và số ít còn lại cần được can thiệp ngoại khoa. Trong đó, phẫu thuật giảm áp trong đột quỵ xuất huyết não là phương pháp rất hữu hiệu và cũng là biện pháp cứu sống người bệnh có tăng áp lực trong nội sọ. Điều trị ngoại khoa nhồi máu não và xuất huyết não được chỉ định trong những bệnh lý sau:

Chảy máu nhân bèo

Điều trị ngoại khoa được chỉ định khi người bệnh có các tiêu chuẩn sau:

• Thang điểm tri giác glasgow dưới 9 điểm và giảm dần;
• Khối lượng máu tụ trên 30 gram;
• Phù não quanh khối máu tụ có dấu hiệu lan rộng;
• Trên MRI hoặc CT scan đường giữa lệch hơn 1cm.

Ngoài ra, các tiêu chuẩn để loại trừ khi chỉ định điều trị ngoại khoa:

• Thở máy hoặc huyết áp đang duy trì vận mạch;
• Điều trị ngoại khoa có kết quả tốt;
• Thang điểm tri giác glasgow từ 13 - 15 điểm;
• Hôn mê sâu, glasgow dưới 6 điểm;
• Đồng tử mắt giãn to và mất phản xạ ánh sáng.

Chảy máu đồi thị

Chảy máu đồi thị có chỉ định ngoại khoa cũng dựa vào các tiêu chuẩn như chảy máu nhân bèo.

Chảy máu thùy não

Điều trị ngoại khoa đối với trường hợp chảy máu thuỳ não có các tiêu chuẩn sau:

• Thang điểm glasgow dưới 9 điểm;
• Thể tích khối máu tụ trên 30ml;
• Phù não lan rộng;
• Hình ảnh CT hoặc MRI scan có đường giữa di lệch trên 5mm;
• Chức năng vận động và ngôn ngữ ngày càng nghiêm trọng thêm.

Chảy máu cầu não

Đối với trường hợp chảy máu cầu não thường có chỉ định điều trị nội khoa.

Chảy máu trong não thất

Chảy máu trong não thất có thể được chỉ định dẫn lưu não thất để giảm áp lực trong sọ não.

Chảy máu tiểu não

Đối với bệnh nhân đột quỵ xuất huyết tiểu não cần được can thiệp ngoại khoa sớm nhất có thể nhằm phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng như tụt hạnh nhân tiểu não hoặc giãn não thất làm tăng áp lực trong sọ. Tiêu chuẩn chỉ định điều trị ngoại khoa gồm có:

• Thang điểm tri giác glasgow dưới 10 điểm và giảm dần;
• Đầu đau dữ dội và kích động;
• Khối lượng máu tự trên 20 gram;
• Hình ảnh CT hoặc MRI scan thấy lệch não thất IV kèm theo giãn não thất bên và não thất III.

Với những bệnh nhân có máu tụ hố sâu thường sẽ trở lại cuộc sống như bình thường sau khi được can thiệp phẫu thuật giảm áp trong đột quỵ xuất huyết não.

Nhồi máu não

Tiêu chuẩn chỉ định điều trị ngoại khoa trong nhồi máu não, bao gồm:

• Thang điểm tri giác dưới 9 điểm và giảm dần;
• Vùng nhồi máu não nặng chiếm gần nửa bán cầu đại não;
• Trên CT và MRI Scan thấy đường giữa lệch trên 1cm.

Tóm lại, phẫu thuật giảm áp trong đột quỵ xuất huyết não là một phương pháp điều trị ngoại khoa được áp dụng phổ biến hiện nay. Bệnh đột quỵ có nguy cơ tử vong rất cao nếu không được phát hiện sớm và xử trí kịp thời, đúng cách. Do vậy, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện để được thăm khám và được can thiệp kịp thời nếu thấy những dấu hiệu bất thường như méo miệng, yếu chân tay, liệt nửa người…

Xem thêm: 

• Đột quỵ nuốt lưỡi: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách sơ cứu
• Nhận biết triệu chứng đột quỵ nhẹ và cách phòng ngừa