Van niệu đạo sau: Nguyên nhân và cách điều trị

Van niệu đạo sau là một dị tật bẩm sinh hiếm gặp ở trẻ sơ sinh nam. Dị tật này gây ra tắc nghẽn đường tiểu, khiến nước tiểu không thể chảy ra khỏi bàng quang. Tần suất xảy ra bệnh lý ở bé trai khoảng 1/5000 đến 1/25.000.

Van niệu đạo sau là gì?

Van niệu đạo sau là một dị tật bẩm sinh hiếm gặp, chỉ xảy ra ở trẻ sơ sinh nam. Trẻ sơ sinh mắc bệnh này có một nếp gấp mô ở niệu đạo, ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài cơ thể. Nếp gấp mô này ngăn nước tiểu chảy ra ngoài, dẫn đến tình trạng ứ đọng nước tiểu trong bàng quang.

Nước tiểu ứ đọng trong bàng quang có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

• Bàng quang to bất thường;
• Suy thận;
• Nhiễm trùng đường tiết niệu;
• Gãy xương.

Trẻ sơ sinh mắc van niệu đạo sau thường có các biểu hiện sau:

• Thiểu niệu hoặc vô tiểu;
• Tiểu rắt, tiểu khó;
• Tiểu ra máu;
• Buồn nôn và nôn.

Van niệu đạo sau thường được chẩn đoán bằng siêu âm hoặc chụp X-quang. Phương pháp điều trị thường là phẫu thuật để cắt bỏ nếp gấp mô ở niệu đạo. Phẫu thuật thường được thực hiện trong vòng 24 giờ đầu sau khi sinh.

Van niệu đạo sau nguy hiểm như thế nào?

Sự cản trở lưu thông nước tiểu có thể dẫn đến sự tắc nghẽn của nước tiểu, gây nên sự giãn nở của bàng quang và đoạn đầu của niệu đạo sau. Hậu quả của việc giữ nước tiểu lại có thể gây nhiễm trùng, làm cho bàng quang và cả hai ống niệu quản biến dạng sau quá trình viêm nhiễm kéo dài.

Áp lực tăng trong bàng quang do sự cản trở lưu thông dòng nước tiểu có thể dẫn đến hiện tượng trào ngược nước tiểu qua cả hai lỗ niệu quản. Thậm chí, sau khi loại bỏ van niệu đạo, hiện tượng trào ngược vẫn có thể tiếp tục xuất hiện do dạng biến dạng của khu vực tam giác của bàng quang. Van niệu đạo sau còn đứng đầu trong số nguyên nhân tắc nghẽn, có thể dẫn đến suy thận.

Nếu trào ngược từ bàng quang đến niệu đạo kéo dài, nó có thể dẫn đến giãn niệu quản, mở rộng thêm vùng thận và các vấn đề khó khắc phục ngay cả sau khi loại bỏ van niệu đạo. Vì lý do này, quan trọng để đưa trẻ bị van niệu đạo sau đi kiểm tra và phẫu thuật loại bỏ càng sớm càng tốt, trước khi xuất hiện các vấn đề sức khỏe nặng nề.

Xem thêm: Sỏi niệu quản: Các hạt rắn trong hệ tiết niệu

Các triệu chứng của van niệu đạo sau

Van niệu đạo sau có thể gây ra một loạt các triệu chứng, từ nhẹ đến nặng. Triệu chứng phổ biến nhất là nhiễm trùng đường tiết niệu.

Dưới đây là một số triệu chứng phổ biến của van niệu đạo sau:

• Nhiễm trùng đường tiết niệu: Nhiễm trùng đường tiết niệu là một tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh, nhưng nó có thể nghiêm trọng hơn ở trẻ sơ sinh mắc van niệu đạo sau.
• Trẻ sơ sinh tăng cân kém: Trẻ sơ sinh mắc van niệu đạo sau có thể gặp khó khăn trong việc bú và tăng cân.
• Đi tiểu đau: Trẻ sơ sinh mắc van niệu đạo sau có thể cảm thấy đau khi đi tiểu.
• Khó tiểu: Trẻ sơ sinh mắc van niệu đạo sau có thể gặp khó khăn trong việc đi tiểu.
• Suy thận: Nếu không được điều trị, van niệu đạo sau có thể dẫn đến suy thận.

Nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong số này ở trẻ sơ sinh của mình, hãy đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt. Điều trị sớm có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

Chẩn đoán van niệu đạo sau

Thông thường, van niệu đạo sau được chẩn đoán sau khi trẻ sinh ra. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, van niệu đạo sau có thể được chẩn đoán trước khi sinh bằng siêu âm.

Sau khi sinh, bác sĩ sẽ sử dụng siêu âm để theo dõi tình trạng của trẻ. Nếu bác sĩ nghi ngờ trẻ có thể mắc van niệu đạo sau, trẻ sẽ được thực hiện một số xét nghiệm, bao gồm:

• Siêu âm thận: Siêu âm thận và đường tiết niệu có thể giúp phát hiện khối u hoặc tắc nghẽn.
• Chụp bàng quang niệu đạo đi tiểu: Xét nghiệm này sử dụng một ống thông được đặt vào bàng quang và tiêm thuốc cản quang. Sau đó, chụp X-quang đường tiết niệu sẽ cho phép bác sĩ nhìn thấy hình ảnh trực tiếp của bàng quang và niệu quản.
• Nội soi bàng quang: Xét nghiệm này sử dụng một ống nhỏ, linh hoạt có đèn và ống kính camera ở đầu để nhìn vào bên trong đường tiết niệu.
• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu có thể giúp xác định xem thận của trẻ có hoạt động tốt hay không.

Nếu bác sĩ chẩn đoán trẻ mắc van niệu đạo sau, bác sĩ sẽ làm việc với gia đình để xây dựng kế hoạch điều trị phù hợp nhất cho trẻ.

Điều trị van niệu đạo sau

Điều trị van niệu đạo sau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của mức độ tổn thương. Mức độ tổn thương có thể xảy ra với đường tiết niệu của trẻ phụ thuộc vào mức độ tắc nghẽn niệu đạo và thời gian chẩn đoán tình trạng.

Trong một số trường hợp rất hiếm hoi, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật khi trẻ còn trong bụng mẹ, đặc biệt nếu siêu âm cho thấy trẻ bị thiểu ối. Tình trạng này xảy ra khi lượng nước ối trong tử cung thấp. Nước ối cần thiết cho sự phát triển bình thường của thai nhi, bao gồm cả sự phát triển của phổi.

Phương pháp điều trị phổ biến nhất cho van niệu đạo sau là phẫu thuật nội soi để loại bỏ van tắc nghẽn. Bác sĩ sẽ sử dụng một ống soi mềm có gắn camera và đưa ống này vào niệu đạo của trẻ. Sau đó, bác sĩ sẽ loại bỏ van.

Trẻ em bị van niệu đạo sau nặng hơn đôi khi cũng cần phải sử dụng ống thông để làm rỗng bàng quang. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật cắt bàng quang, một thủ thuật phẫu thuật tạo một lỗ nhỏ trong bàng quang qua bụng, giúp nước tiểu chảy ra.

Ở một số trẻ bị van niệu đạo sau nặng, nước tiểu có thể trào ngược vào thận, gây tổn thương thận dần dần và dẫn đến suy thận. Trẻ cần được xét nghiệm huyết động học để đánh giá bàng quang và theo dõi xem có trào ngược không.

Bác sĩ cũng có thể kê đơn thuốc để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc làm giãn cơ bàng quang.

Biến chứng van niệu đạo sau

Van niệu đạo sau nếu không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng sau:

• Trào ngược bàng quang niệu quản, nghĩa là nước tiểu chảy ngược vào cơ thể;
• Bàng quang không rỗng hoàn toàn, còn được gọi là bí tiểu;
• Thận ứ nước;
• Suy thận.

Van niệu đạo sau là một dị tật bẩm sinh hiếm gặp nhưng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị. Chẩn đoán và điều trị sớm là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng này. Nhà thuốc Long Châu hi vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng bẩm sinh này để có cách chủ động kiểm tra và can thiệp sớm.

Xem thêm: Biến chứng sau mổ sỏi niệu quản và những lưu ý cần biết