Bướu giáp nhân là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Tuyến giáp là một tuyến nội tiết có hình bướm, nằm ở giữa cổ, bên dưới thanh quản và phía trên xương đòn. Tuyến giáp có chức năng giúp sản xuất các hormone giáp (T3, T4), những hormone này có một số chức năng trong cơ thể như:

• Trao đổi chất;
• Thân nhiệt;
• Tâm trạng và sự dễ kích động;
• Mạch và nhịp tim;
• Hệ tiêu hoá.

Bướu giáp nhân (thyroid nodules) là các nhân hình tròn hoặc bầu dục nằm bên trong tuyến giáp. Các nhân giáp có thể đơn độc (một nhân), đa nhân (nhiều nhân), dạng nang hoặc rắn.

Bướu giáp nhân khá phổ biến, được phát hiện ở khoảng 5% đến 7% dân số trưởng thành thông qua khám thực thể. Và hơn 90% các bướu giáp nhân được phát hiện là các tổn thương lành tính, không đáng kể về mặt lâm sàng. Các nhân giáp cũng có thể là ung thư tuyến giáp, trong khoảng 4% đến 6,5% các trường hợp bướu giáp nhân.

Mặc dù hầu hết các bướu giáp nhân không phải là ung thư, nhưng đôi khi chúng có thể gây ra các rối loạn hoặc bệnh lý của tuyến giáp.

Những dấu hiệu và triệu chứng của bướu giáp nhân

Hầu hết trường hợp bướu giáp nhân không gây ra triệu chứng. Trong trường hợp các bướu giáp nhân lớn hoặc nhiều, có thể gây ra các triệu chứng do chèn ép như:

• Khó nuốt hoặc khó thở;
• Khàn tiếng hoặc thay đổi giọng nói;
• Nhìn thấy bướu ở phần cổ;
• Đau ở phía trước cổ.

Đối với trường hợp các bướu giáp nhân ảnh hưởng đến sản xuất quá mức hormone giáp, còn được gọi là cường giáp, các triệu chứng có thể có bao gồm:

• Nhịp tim nhanh (hồi hộp đánh trống ngực);
• Run hoặc lo lắng;
• Sụt cân;
• Tiêu chảy và đi cầu thường xuyên hơn;
• Khó ngủ;
• Mất kinh nguyệt hoặc kinh nguyệt ít;
• Bướu cổ.

Các bướu giáp nhân cũng có thể liên quan đến tình trạng nồng độ hormone tuyến giáp thấp, còn gọi là suy giáp, các triệu chứng của suy giáp có thể bao gồm:

• Mệt mỏi;
• Tăng cân;
• Tê và ngứa ran ở tay;
• Da và tóc thô;
• Táo bón;
• Trầm cảm;
• Kinh nguyệt nhiều.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh bướu giáp nhân

Đối với trường hợp bướu giáp nhân không phải là ung thư, hầu như chúng không có triệu chứng hay biến chứng đáng kể nào. Trong trường hợp các bướu giáp nhân tăng cường sản xuất hormone giáp, tình trạng cường giáp là một biến chứng của bướu giáp nhân. Ở một số ít người bệnh, đặc biệt là người có tổn thương nang tuyến giáp, có thể có biểu hiện đau tuyến giáp, dấu hiệu của đột ngột xuất huyết.

Trong trường hợp bướu giáp là ung thư, biến chứng và tiên lượng bệnh tuỳ thuộc vào loại ung thư, tuổi lúc chẩn đoán, mức độ di căn của ung thư.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi bạn nhận thấy một khối ở tuyến giáp (vùng cổ), điều quan trọng là bạn cần gặp bác sĩ để được chẩn đoán tình trạng của mình. Mặc dù phần lớn các trường hợp bướu giáp nhân là lành tính và không gây ra các triệu chứng khác, tuy nhiên, việc được kiểm tra, đánh giá các yếu tố nguy cơ cũng như loại trừ ung thư tuyến giáp là cần thiết.

Nguyên nhân dẫn đến bướu giáp nhân hầu hết chưa được biết rõ, các bướu giáp nhân có thể hình thành do nhiều nguyên nhân và có nhiều loại khác nhau bao gồm:

• Bướu giáp keo: Đây là sự phát triển quá mức của mô giáp bình thường, tình trạng tăng trưởng này là lành tính. Đây là loại u giáp phổ biến nhất, có thể phát triển lớn nhưng không lan ra ngoài tuyến giáp.
• U nang tuyến giáp: Đây là các khối u chứa chất lỏng, hoặc một phần chất lỏng và một phần rắn. Các u nang tuyến giáp có nguy cơ ác tính thấp, và cần theo dõi hoặc sinh thiết khi cần.
• Viêm tuyến giáp: Các nhân giáp có thể phát triển do tình trạng viêm của tuyến giáp.
• Bướu giáp đa nhân: Đây là tình trạng có nhiều nhân giáp được hình thành, thường là lành tính.
• Bướu giáp nhân tăng cường chức năng: Đây là tình trạng những nốt này sản xuất thêm hormone giáp, có thể dẫn đến phát triển cường giáp.
• Ung thư tuyến giáp: Ung thư là mối lo ngại lớn nhất khi các u tuyến giáp được hình thành. Tuy nhiên, ung thư tuyến giáp rất hiếm gặp, chỉ chiếm khoảng 4% đến 6,5% tổng số trường hợp nhân tuyến giáp.