Câm là gì? Nguyên nhân và một số cách hỗ trợ cho người câm

Câm là gì?

Bệnh câm, hay còn được gọi là tự kỷ ngôn ngữ, là một tình trạng khi người bị ảnh hưởng gặp khó khăn trong việc sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp và tương tác xã hội. Điều này có thể bao gồm khả năng giao tiếp hạn chế, thiếu hiểu biết về ngôn ngữ, không đáp ứng được các yêu cầu xã hội, và khó khăn trong việc thích ứng với các tình huống giao tiếp xã hội. 

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh câm

Người mắc bệnh câm thường gặp khó khăn trong việc sử dụng ngôn ngữ, thể hiện cảm xúc và tương tác xã hội. Một số biểu hiện phổ biến của bệnh câm bao gồm:

• Khả năng giao tiếp hạn chế: Người mắc bệnh câm thường gặp khó khăn trong việc sử dụng ngôn ngữ để diễn đạt ý tưởng, mong muốn hoặc cảm xúc của họ. Họ có thể có vấn đề trong việc sử dụng từ ngữ chính xác, hiểu biết ngôn ngữ phi ngôn ngữ như ngôn ngữ cơ thể và biểu cảm khuôn mặt, hoặc thể hiện khả năng giao tiếp không đồng nhất.
• Thiếu kỹ năng xã hội: Bệnh nhân thường không hiểu được các quy tắc xã hội thông thường, không biết cách tương tác với người khác một cách thoải mái, hoặc không thể đáp ứng được các yêu cầu xã hội như chia sẻ, giao tiếp mắt và tương tác đồng đội.
• Khả năng thích ứng kém: Người mắc bệnh câm có thể gặp khó khăn trong việc thích ứng với các tình huống xã hội mới hoặc thay đổi. Họ có thể cảm thấy bất an hoặc bị căng thẳng khi phải tham gia vào các tình huống mới, và thường cần thời gian để làm quen và thích ứng.
• Stress: Một số người mắc bệnh câm có thể gặp khó khăn trong việc điều chỉnh cảm xúc của họ và có thể trải qua các trạng thái cảm xúc mạnh mẽ như lo lắng, sợ hãi, hay căng thẳng.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh câm

Bệnh câm hoặc trạng thái không nói được có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau như:

• Bẩm sinh: Một số người có khả năng giao tiếp hạn chế từ khi sinh ra do các vấn đề bẩm sinh hoặc di truyền.
• Rối loạn ngôn ngữ: Rối loạn ngôn ngữ như tự kỷ, rối loạn phát âm, hoặc rối loạn phát triển ngôn ngữ có thể gây ra trạng thái không nói được.
• Rối loạn chức năng bên trong cơ thể: Một số rối loạn chức năng bên trong cơ thể, chẳng hạn như rối loạn tâm thần hoặc các vấn đề về hệ thống thần kinh có thể gây ra trạng thái không nói được.
• Rối loạn trầm cảm: Một số người có thể không nói được do các vấn đề về trầm cảm hoặc lo âu.
• Điếc: Mất khả năng nghe có thể dẫn đến mất khả năng ngôn ngữ và do đó gây ra trạng thái không nói được.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc có thể gây ra tác dụng phụ như mất khả năng nói.
• Chấn thương hoặc nhiễm trùng: Các chấn thương hoặc nhiễm trùng ở vùng não hoặc hệ thống thần kinh có thể ảnh hưởng đến khả năng nói.

Như vậy, trạng thái không nói được có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau và đòi hỏi phải được chẩn đoán và điều trị đúng đắn dựa trên nguyên nhân cụ thể của mỗi trường hợp.

Những ai có nguy cơ mắc bệnh câm?

Thông thường, đối tượng mắc bệnh câm thường rơi vào những trường hợp phổ biến dưới đây:

Trẻ sinh thiếu tháng

Riêng trường hợp đối với trẻ sinh không đủ tháng có nguy cơ rất cao bị câm bẩm sinh, đây là một khuyến cáo mới nhất đến từ các chuyên gia y tế. Việc sinh non có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, trong đó bao gồm nguy cơ cao mắc bệnh câm bẩm sinh. Vì thế các mẹ cần thường xuyên theo dõi thăm khám trong suốt quá trình thai kỳ.

Trẻ bị viêm tai giữa

Đây là căn bệnh không còn quá xa lạ đối với nhiều trường hợp trẻ nhỏ. Bệnh được chia ra thành hai loại chính để lại nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh, thậm chí có thể dẫn tới nhiều trường hợp biến chứng nặng gây điếc ở trẻ nhỏ.

Người mắc bệnh viêm màng não

Căn bệnh làm tổn thương dây thần kinh sọ não, đặc biệt là dây thần kinh thính giác, có thể dẫn tới việc ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng thính giác của người mắc phải. Khi dây thần kinh thính giác bị tổn thương, người bệnh có thể gặp phải các vấn đề như giảm sức nghe, khó nghe, hoặc thậm chí là điếc hoàn toàn. Những tác động này có thể dẫn tới việc giao tiếp trở nên khó khăn, ảnh hưởng đến sự phát triển ngôn ngữ và gây ra tình trạng câm điếc.

Phụ nữ mang thai hút thuốc

Chất độc từ khói thuốc lá, đặc biệt là nicotine và carbon monoxide rất có thể theo đường máu truyền tới thai nhi và gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ nhỏ. Những chất này có thể dẫn tới nguy cơ cao mắc phải tình trạng điếc bẩm sinh ngay từ khi trẻ mới sinh ra. Việc tiếp xúc với khói thuốc lá trong thai kỳ có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe cho thai nhi, và nguy cơ điếc bẩm sinh là một trong những tác động nghiêm trọng nhất mà chúng có thể gây ra. Do đó, các mẹ bầu tránh xa khói thuốc lá và duy trì môi trường không khói thuốc lá trong thai kỳ rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của thai nhi.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh câm

Có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh câm, có thể kể đến như mang thai sớm, thai phụ không được cung cấp dinh dưỡng đầy đủ gây suy dinh dưỡng thai nhi, trẻ sinh non, mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp,...

Phương pháp chẩn đoán và xét nghiệm bệnh câm

Chẩn đoán bệnh câm thường được thực hiện thông qua các phương pháp sau đây:

• Đánh giá lâm sàng: Bắt đầu bằng việc tiến hành một cuộc đánh giá lâm sàng kỹ lưỡng bởi các chuyên gia tâm lý hoặc chuyên gia y tế tâm thần. Cuộc đánh giá này thường bao gồm quan sát, trò chuyện và kiểm tra kỹ năng giao tiếp của người mắc bệnh.
• Tiêu chuẩn chẩn đoán: Bệnh câm thường được chẩn đoán dựa trên việc đáp ứng các tiêu chuẩn chẩn đoán của các hệ thống phân loại, chẳng hạn như Hệ thống Điều chỉnh và Điều trị Rối loạn Tâm thần (DSM-5).
• Kiểm tra đánh giá: Các công cụ đánh giá được sử dụng để đánh giá khả năng giao tiếp, tương tác xã hội và các yếu tố khác liên quan đến bệnh câm.

Điều trị bệnh câm

Các phương pháp điều trị phổ biến hiện nay bao gồm:

• Hỗ trợ giáo dục đặc biệt: Cung cấp hỗ trợ giáo dục đặc biệt nhằm phát triển các kỹ năng giao tiếp và xã hội cho người mắc bệnh câm. Các chương trình giáo dục được thiết kế để đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng cá nhân.
• Liệu pháp hành vi học: Các liệu pháp hành vi học nhằm giúp người mắc bệnh câm hiểu và thích ứng với các tình huống xã hội khác nhau. Các phương pháp này có thể bao gồm hướng dẫn kỹ năng xã hội, giảm căng thẳng và kỹ thuật quản lý hành vi.
• Trị liệu ngôn ngữ: Trị liệu ngôn ngữ giúp cải thiện khả năng giao tiếp của người mắc bệnh câm thông qua việc sử dụng các kỹ thuật như học từ vựng mới, cải thiện khả năng hiểu và sử dụng ngôn ngữ, và tạo ra các kỹ năng giao tiếp chính thức và không chính thức.
• Hỗ trợ gia đình: Hỗ trợ gia đình là một phần quan trọng của điều trị, giúp gia đình hiểu rõ về bệnh câm và cách hỗ trợ người thân mình. Các dịch vụ hỗ trợ gia đình có thể bao gồm tư vấn gia đình, hỗ trợ thực hành và các nhóm hỗ trợ cho người thân.

Những thói quen sinh hoạt hỗ trợ dành cho người bệnh câm

Người bệnh câm có thể được hỗ trợ thông qua các cách sau:

• Hỗ trợ giáo dục đặc biệt: Cung cấp các dịch vụ giáo dục đặc biệt để phát triển kỹ năng giao tiếp, xã hội và học tập cho người mắc bệnh câm.
• Hỗ trợ tâm lý: Cung cấp hỗ trợ tâm lý cho người mắc bệnh câm và gia đình, bao gồm tư vấn cá nhân và nhóm hỗ trợ.
• Hỗ trợ xã hội: Cung cấp hỗ trợ xã hội để giúp người mắc bệnh câm tham gia vào các hoạt động xã hội và phát triển mối quan hệ.
• Hỗ trợ trị liệu ngôn ngữ: Cung cấp trị liệu ngôn ngữ để cải thiện khả năng giao tiếp và hiểu biết ngôn ngữ của người mắc bệnh câm.
• Hỗ trợ gia đình: Cung cấp hỗ trợ và thông tin cho gia đình về cách hỗ trợ và chăm sóc người mắc bệnh câm.
• Tạo môi trường thuận lợi: Tạo ra một môi trường hỗ trợ và thuận lợi cho người mắc bệnh câm, bao gồm các cơ sở giáo dục và cộng đồng thân thiện với người khuyết tật.

Phòng ngừa bệnh câm

Một số cách sau có thể giúp phòng ngừa bệnh câm:

• Kiểm tra sàng lọc: Đảm bảo các biện pháp sàng lọc và chẩn đoán sớm được thực hiện để nhận biết và can thiệp sớm đối với các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh câm.
• Chăm sóc thai nhi: Cung cấp chăm sóc thai nhi tốt cho phụ nữ mang thai, bao gồm việc tránh các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến phát triển não của thai nhi.
• Chăm sóc sơ sinh và trẻ nhỏ: Đảm bảo rằng trẻ nhỏ nhận được chăm sóc y tế và phát triển toàn diện, bao gồm việc tạo ra một môi trường an toàn và hỗ trợ cho phát triển ngôn ngữ.
• Tăng cường kiến thức: Nâng cao nhận thức của cộng đồng và công chúng về bệnh câm, bao gồm các yếu tố nguy cơ và biện pháp phòng ngừa.

Các câu hỏi thường gặp về bệnh câm

Bệnh câm có phải là một phần của phổ tự kỷ không?

Bệnh câm thường được coi là một phần của phổ tự kỷ, một nhóm các rối loạn phát triển có đặc điểm chung là khả năng giao tiếp và tương tác xã hội bị ảnh hưởng. Vì lý do không thể hiện được suy nghĩ nên người bệnh cảm thấy khó chịu, ảnh hưởng ít nhiều đến chất lượng cuộc sống.

Bệnh câm có thể điều trị không?

Mặc dù không có phương pháp điều trị cụ thể cho bệnh câm, nhưng các biện pháp hỗ trợ giáo dục, đặc biệt là liệu pháp hành vi học và trị liệu ngôn ngữ có thể giúp cải thiện khả năng giao tiếp và tương tác xã hội của người mắc bệnh.

Người mắc bệnh câm cần những hỗ trợ nào?

Người mắc bệnh câm cần hỗ trợ trong việc phát triển kỹ năng giao tiếp, xã hội và tự chăm sóc bản thân. Hỗ trợ từ gia đình, bạn bè, cộng đồng và các chuyên gia chăm sóc sức khỏe cũng góp phần quan trọng suốt quá trình điều trị và chữa bệnh.