Tốt nghiệp Đại học Y Dược Huế, có nhiều năm kinh nghiệm trong chăm sóc sức khỏe, đặc biệt về Nội khoa, Hồi sức và Tiêm chủng vắc xin. Hiện tại, đang là bác sĩ tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Bác sĩLê Thị Quyên
Tốt nghiệp Đại học Y Dược Huế, có nhiều năm kinh nghiệm trong chăm sóc sức khỏe, đặc biệt về Nội khoa, Hồi sức và Tiêm chủng vắc xin. Hiện tại, đang là bác sĩ tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu.
Huyết khối tĩnh mạch sâu (Deep Vein Thrombosis- DVT) xảy ra khi cục máu đông hay huyết khối hình thành ở một hoặc nhiều tĩnh mạch sâu trong cơ thể. Huyết khối tĩnh mạch sâu thường gặp nhất là ở chân hay vùng chậu gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới. Huyết khối tĩnh mạch sâu có thể gây sưng tấy, đau chân và đôi khi cũng không có triệu chứng gì đáng chú ý. Đây là bệnh lý có thể gây tử vong nếu cục huyết khối gây tắc mạch máu ở phổi. Bài viết sau cung cấp một số thông tin về tình trạng này.
Huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới là tình trạng huyết khối hình thành trong các tĩnh mạch sâu ở chân như tĩnh mạch khoeo, tĩnh mạch đùi hay tĩnh mạch vùng chậu. Huyết khối tĩnh mạch sâu là hậu quả của tình trạng máu giảm khả năng trở về tĩnh mạch trung tâm của các tĩnh mạch sâu vùng chi dưới và vùng chậu, tổn thương lớp nội mạc mạch máu hoặc tăng đông. Huyết khối tĩnh mạch sâu là nguyên nhân chính gây nên thuyên tắc phổi (Pulmonary Embolism - PE).
Thuyên tắc tĩnh mạch chi dưới là bệnh lý phổ biến với tỷ lệ mắc là 1,6/1000 người mỗi năm. Tỷ lệ mắc khác nhau tùy vị trí tĩnh mạch, tỷ lệ này được thống kê như sau: Tĩnh mạch xa là 40%, tĩnh mạch khoeo là 16%, tĩnh mạch đùi là 20%, tĩnh mạch chậu là 4%.
Trong số bệnh nhân nhập viện có nguy cơ cao gặp phải tình trạng huyết khối tĩnh mạch sâu (bất động, có chấn thương lớn,…) thì biểu hiện của huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới phụ thuộc vào vị trí và mức độ tắc . Tắc càng trên cao, cục máu đông càng to và tắc càng nhanh thì triệu chứng sẽ càng rõ. Thường lên đến 50% huyết khối tĩnh mạch chi dưới cấp tính là không có triệu chứng. Hay gặp ở các tĩnh mạch bắp chân bên, đùi khoeo và chậu đùi.
Các triệu chứng và dấu hiệu không đặc hiệu nhưng gợi ý tình trạng này gồm: Đau mơ hồ, đỏ, nóng, phù nề, và tĩnh mạch nông hiện trên da bên chân bị huyết khối. Cảm giác khó chịu của bắp chân tăng khi gấp mặt mu vào cẳng chân (dấu hiệu Homans) và xanh tím từ vùng tắc trở xuống. Có một số trường hợp nặng, huyết khối có thể tắc toàn bộ tĩnh mạch chi dưới gây ra dấu hiệu đau bàn chân xanh (Phlegmasia cerulea dolens) gây ra tình trạng sưng toàn bộ chân, xanh tím và đau và nếu không được điều trị kịp thời có hoại tử tĩnh mạch.
Huyết khối tĩnh mạch sâu là một bệnh phổ biến và có nhiều ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Nó là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ ba do bệnh tim mạch (sau bệnh lý nhồi máu cơ tim và đột quỵ). Và tỷ lệ huyết khối tái phát cao lên đến 25% cũng như là "hội chứng hậu huyết khối" gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của con người.
Hai biến chứng chính của huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới là thuyên tắc phổi và "hội chứng hậu huyết khối".
Khi có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào kể trên bạn nên đến gặp bác sĩ tim mạch ngay lập tức để được chẩn đoán, điều trị sớm hay được hướng dẫn đến khác chuyên khoa khác điều trị hiệu quả hơn.
DVT chi dưới hầu như là kết quả 3 yếu tố này được gọi là tam chứng Virchow . Đó là giảm lưu lượng dòng chảy tĩnh mạch, tổn thương thành mạch và tăng đông.
Yếu tố nguy cơ
Tăng nguy cơ đông máu:
Các biến chứng mạn tính khi mắc phải huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới thường gặp bao gồm: Suy tĩnh mạch kèm hoặc không kèm hội chứng hậu huyết khối, thuyên tắc phổi, và thậm chí là tử vong.
Các bệnh lý có thể có các triệu chứng gần giống với huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới bao gồm: Chấn thương mô mềm, viêm mô tế bào, chèn ép tĩnh mạch vùng chậu, tắc nghẽn hệ mạch bạch huyết ở khung chậu,...
Thuốc chống đông được sử dụng nhằm mục đích giảm khả năng thành lập cục huyết khối từ đó giảm nguy cơ mắc thuyên tắc phổi. Khi sử dụng thuốc chống đông bệnh nhân cần hiểu rõ tác không mong muốn cũng như biến chứng của nó. Vì thế bạn nên gặp trực tiếp bác sĩ chuyên khoa để chẩn đoán và đưa ra được kế hoạch điều trị chính xác.
Xem thêm: Các tác dụng phụ của thuốc chống đông máu cần lưu ý
Vận động (đi lại) sớm nhất ngay có thể sau một khoảng thời gian dài bất động là phương pháp tốt giúp ngăn ngừa huyết khối tĩnh mạch. Vận động tại giường, đứng dậy và di chuyển càng sớm càng tốt sau khi phẫu thuật giúp hạn chế bệnh huyết khối tĩnh mạch sâu chi dưới. Tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng vớ áp lực ngắt quãng cho bệnh nhân nằm ICU.
Xem thêm: Những bài tập làm sạch mạch máu, ngăn huyết khối tĩnh mạch mà bạn không nên bỏ qua
Có nhiều bài tập hay động tác giúp máu về tim dễ dàng hơn như nhón gót, nâng cao chân,... Mỗi động tác có thể được thực hiện 5 - 7 lần và 2 - 3 lần trong ngày.
Hỏi đáp (0 bình luận)