Rối loạn lo âu lan tỏa là gì? Khi sự lo lắng vượt khỏi tầm kiểm soát của bạn

Rối loạn lo âu lan tỏa là gì?

Nếu bạn có xu hướng lo lắng nhiều, ngay cả khi không có lý do gì, bạn có thể mắc chứng rối loạn lo âu lan tỏa (Generalized anxiety disorder - GAD).

Thỉnh thoảng, lo lắng là một phần bình thường của cuộc sống. Nhiều người có thể lo lắng về các vấn đề như sức khỏe, tiền bạc hoặc các vấn đề về gia đình. Không giống như việc thỉnh thoảng lo lắng, rối loạn lo âu lan tỏa thường liên quan đến cảm giác lo lắng và sợ hãi dai dẳng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn.

Những người mắc rối loạn lo âu lan tỏa thường xuyên sống chung với cảm giác lo âu hoặc vô cùng lo lắng, ngay cả khi có rất ít hoặc không có lý do gì, tình trạng này có thể kéo dài dai dẳng trong nhiều tháng, thậm chí là nhiều năm.

Những dấu hiệu và triệu chứng của rối loạn lo âu lan tỏa

Các triệu chứng và dấu hiệu khi mắc rối loạn lo âu lan tỏa bao gồm:

• Lo lắng quá mức về mọi việc hàng ngày.
• Gặp khó khăn trong việc kiểm soát những lo lắng hoặc cảm giác bồn chồn.
• Biết bản thân đang lo lắng quá mức cần thiết.
• Cảm giác bồn chồn và khó thư giãn.
• Dễ giật mình, khó ngủ hoặc mất ngủ.
• Dễ mệt mỏi hoặc luôn cảm thấy mệt mỏi.
• Bị đau đầu, đau cơ, đau bụng hoặc đau không rõ nguyên nhân.
• Run hoặc co giật.
• Khó nuốt.
• Cảm thấy cáu kỉnh hoặc bực mình.
• Đổ mồ hôi nhiều, cảm giác lâng lâng hoặc khó thở.
• Phải đi vệ sinh thường xuyên.

Trẻ em và thiếu niên mắc GAD thường lo lắng quá mức về:

• Thành tích trong hoạt động thể thao hay trong lớp học.
• Lo lắng về thảm họa, chẳng hạn như động đất hoặc chiến tranh.
• Sức khỏe của người khác như các thành viên trong gia đình.

Người lớn mắc GAD thường rất lo lắng về các vấn đề hàng ngày như:

• Công việc, hiệu suất hay tình trạng an ninh;
• Sức khỏe;
• Tài chính;
• Sức khỏe và hạnh phúc của thành viên khác trong gia đình;
• Trễ giờ;
• Công việc nhà và các trách nhiệm gia đình.

Cả người lớn và trẻ em mắc rối loạn lo âu lan tỏa đều có thể gặp các triệu chứng thực thể như đau, mệt mỏi hay khó thở, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Các triệu chứng có thể dao động theo thời gian và thường nặng hơn khi căng thẳng.

Biến chứng có thể gặp khi mắc rối loạn lo âu lan tỏa

Rối loạn lo âu lan tỏa có thể dẫn đến hoặc làm trầm trọng thêm các vấn đề về sức khỏe thể chất cũng như tinh thần của bạn, chẳng hạn như:

• Trầm cảm, đây là tình trạng thường xảy ra kèm với GAD.
• Các vấn đề về rối loạn giấc ngủ.
• Lạm dụng ma túy hoặc lạm dụng rượu.
• Gặp vấn đề về tiêu hóa.
• Cách ly xã hội.
• Thách thức trong công việc hoặc học tập.
• Suy giảm chất lượng cuộc sống.
• Nghĩ đến hoặc cố gắng tự tử.

Việc tìm kiếm lời khuyên hay sự giúp đỡ kịp thời cho rối loạn lo âu lan tỏa có thể ngăn ngừa các vấn đề này.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn cho rằng mình đang gặp các triệu chứng của rối loạn lo âu lan tỏa, hoặc bạn bị lo âu thường xuyên, cảm giác ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của mình, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ y tế. Các bác sĩ cũng như chuyên gia có thể đưa ra lời khuyên và phương pháp điều trị để giúp bạn kiểm soát tình trạng rối loạn lo âu của mình.

Nguyên nhân dẫn đến rối loạn lo âu lan tỏa

Nguyên nhân chính xác dẫn đến rối loạn lo âu lan tỏa vẫn chưa được hiểu đầy đủ, có thể có sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau.

Nguy cơ mắc rối loạn lo âu lan tỏa có thể xảy ra trong gia đình. Một số bộ phận của não và các quá trình sinh học đóng vai trò quan trọng trong sự sợ hãi và lo lắng. Bằng cách tìm hiểu về cách hoạt động của não và cơ thể ở những người bị rối loạn lo âu, các nhà nghiên cứu có thể phát triển các phương pháp điều trị tốt hơn.

Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra các nguyên nhân bên ngoài dẫn đến rối loạn lo âu lan tỏa như trải qua một chấn thương hay sang chấn tâm lý (traumatic) hay sống trong môi trường căng thẳng, có thể khiến bạn có nguy cơ mắc GAD cao hơn.