Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh viêm phổi kẽ bạn cần biết

Viêm phổi kẽ không chỉ là một bệnh lý đơn thuần mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây tổn thương lâu dài cho hệ hô hấp. Với các triệu chứng thường gặp như khó thở, ho khan kéo dài, bệnh thường bị nhầm lẫn với các vấn đề hô hấp khác, dẫn đến việc chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị. Để bảo vệ sức khỏe, việc hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và phương pháp điều trị bệnh viêm phổi kẽ là vô cùng cần thiết.

Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh viêm phổi kẽ

Nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm phổi kẽ là do sự xâm nhập của virus, nấm, hoặc vi khuẩn. Thông thường, khi phổi bị tổn thương, cơ thể sẽ tạo ra mô lành để sửa chữa và phục hồi. Tuy nhiên, trong trường hợp viêm phổi kẽ, quá trình này bị rối loạn, dẫn đến mô phổi bị sẹo hóa và dày lên thay vì phục hồi bình thường. Sự thay đổi này cản trở quá trình trao đổi oxy và làm giảm lượng oxy được cung cấp vào máu.

Có nhiều yếu tố kích hoạt quá trình phục hồi bất thường này, và việc xác định chính xác nguyên nhân là rất quan trọng để điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả. Dưới đây là những yếu tố phổ biến có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi kẽ.

Yếu tố môi trường và nghề nghiệp

Những người làm việc hoặc sinh sống lâu dài trong môi trường ô nhiễm, chứa nhiều chất hữu cơ, vô cơ hoặc bụi bẩn độc hại có nguy cơ cao mắc bệnh viêm phổi kẽ. Các tác nhân thường gặp gồm:

• Sợi amiăng.
• Bụi hạt.
• Bụi than.
• Lông động vật.
• Bụi silica.
• Nấm mốc từ bồn tắm nước nóng hoặc phòng tắm.

Thuốc điều trị và tia bức xạ

Một số loại thuốc điều trị và tia bức xạ năng lượng cao có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng đến phổi, dẫn đến bệnh viêm phổi kẽ. Cụ thể:

• Thuốc điều trị tim: Amiodarone, Propranolol.
• Thuốc hóa trị và miễn dịch: Cyclophosphamide, Methotrexate.
• Thuốc kháng sinh: Một số loại có khả năng gây tổn thương phổi.
• Tia bức xạ: Được sử dụng trong điều trị ung thư phổi, ung thư vú hoặc chiếu qua vùng ngực. Tia bức xạ có thể gây tổn thương mô phổi, dẫn đến bệnh viêm phổi kẽ, với mức độ bệnh phụ thuộc vào liều lượng bức xạ, bệnh lý nền, tình trạng sức khỏe, và thời gian tiếp xúc.

Triệu chứng của viêm phổi kẽ

Các triệu chứng của bệnh viêm phổi kẽ thường không đặc hiệu, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý hô hấp khác. Người mắc bệnh này có thể gặp phải:

• Ho khan.
• Hụt hơi.
• Cảm giác khó thở, nhất là khi gắng sức hoặc vận động mạnh.
• Cảm giác mệt mỏi kéo dài.

Ngoài ra, một triệu chứng ít gặp hơn là ngón tay dùi trống, trong đó móng tay trở nên to và cong hơn bình thường, thường liên quan đến các vấn đề sức khỏe mạn tính.

Cách thức điều trị bệnh viêm phổi kẽ

Điều trị bệnh phổi kẽ cần được cá nhân hóa dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân và diễn biến bệnh lý. Bác sĩ có thể áp dụng một phương pháp độc lập hoặc kết hợp nhiều phương pháp điều trị, bao gồm:

Điều trị bằng thuốc

Loại thuốc được sử dụng phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Một số thuốc thường được kê gồm:

• Thuốc chống viêm.
• Thuốc chống xơ.
• Thuốc làm chậm quá trình sẹo hóa.

Việc dùng thuốc cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý sử dụng để ngăn ngừa nguy cơ bệnh trở nặng.

Liệu pháp oxy

Người mắc bệnh phổi kẽ thường gặp khó khăn trong hô hấp. Liệu pháp oxy được chỉ định để giảm triệu chứng khó thở, cải thiện khả năng hô hấp và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Phẫu thuật ghép phổi

Với những tổn thương phổi nghiêm trọng không thể hồi phục, cấy ghép phổi có thể là giải pháp cuối cùng giúp kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng sống. Tuy nhiên, do nguồn phổi hiến tặng còn hạn chế, các phương pháp điều trị khác thường được ưu tiên thử nghiệm trước khi quyết định phẫu thuật.

Biện pháp phòng tránh bệnh viêm phổi kẽ

Duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh có thể giúp kiểm soát và làm chậm tiến triển của bệnh phổi kẽ. Một số lưu ý quan trọng dành cho người bệnh bao gồm:

• Ngừng hút thuốc và tránh hít phải khói thuốc thụ động: Đây là biện pháp quan trọng để bảo vệ phổi và ngăn ngừa tình trạng tổn thương thêm.
• Xây dựng chế độ dinh dưỡng cân đối: Ưu tiên các bữa ăn giàu dưỡng chất, cung cấp đủ calo để đáp ứng nhu cầu năng lượng của cơ thể.
• Tiêm ngừa: Nhiễm trùng hô hấp có thể làm bệnh nặng hơn, do đó cần tiêm phòng cúm hàng năm và tiêm ngừa viêm phổi.
• Tập luyện thể thao: Duy trì các bài tập thể dục phù hợp sẽ giúp nâng cao sức khỏe tổng thể, tăng sức đề kháng để chống lại các bệnh mạn tính.

Bệnh viêm phổi kẽ là một trong những bệnh lý hô hấp mạn tính có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và sức khỏe của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị ngay lập tức. Việc duy trì lối sống lành mạnh, tuân thủ điều trị và thường xuyên kiểm tra sức khỏe đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và ngăn ngừa diễn tiến của bệnh viêm phổi kẽ. Hãy chủ động chăm sóc bản thân để bảo vệ lá phổi - cơ quan thiết yếu cho sự sống.