Nhịp tim chậm là gì? Nguyên nhân và cách điều trị nhịp tim chậm

Nhịp tim chậm là gì? 

Nhịp tim chậm là tim đập ít hơn 60 lần một phút. Nhịp tim chậm có thể là một vấn đề nghiêm trọng nếu nhịp tim rất chậm và tim không thể bơm đủ máu giàu oxy cho cơ thể. Nếu điều này xảy ra, có thể cảm thấy chóng mặt, rất mệt hoặc yếu và khó thở. Đôi khi nhịp tim chậm không gây ra triệu chứng hoặc biến chứng.

Nhịp tim chậm không phải lúc nào cũng đáng lo ngại. Ví dụ, nhịp tim khi nghỉ ngơi từ 40 đến 60 nhịp một phút là khá phổ biến trong khi ngủ và ở một số người, đặc biệt là thanh niên khỏe mạnh và các vận động viên được đào tạo. Nếu nhịp tim chậm nghiêm trọng, có thể cần phải cấy máy tạo nhịp tim để giúp tim duy trì một nhịp độ thích hợp.

Những dấu hiệu và triệu chứng của nhịp tim chậm

Tim chậm thường xuyên dưới 60 nhịp mỗi phút sẽ không bơm máu đủ đến tất cả các cơ quan và mô. Khi điều này xảy ra, những điều sau có thể phát triển:

• Chóng mặt;

• Lú lẫn hoặc khó tập trung;

• Ngất xỉu;

• Đau ngực;

• Khó thở (có hoặc không kèm theo đau ngực);

• Dễ mệt mỏi dù chỉ với một hoạt động nhỏ.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh nhịp tim chậm

Các biến chứng có thể xảy ra của nhịp tim chậm có thể bao gồm:

• Thường xuyên ngất xỉu.

• Tim không có khả năng bơm đủ máu (suy tim).

• Ngừng tim đột ngột hoặc đột tử.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến nhịp tim chậm

Nhịp tim chậm thường gặp do lớn tuổi. Nguyên nhân của nhịp tim chậm có thể khác nhau rất nhiều từ người này sang người khác.

Nhịp tim bất thường có thể xuất hiện sau cơn đau tim hoặc do tác dụng phụ của phẫu thuật tim. Ngoài ra còn có:

• Tổn thương mô tim liên quan đến lão hóa.

• Thiệt hại cho các mô tim do bệnh tim hoặc đau tim.

• Một tình trạng tim ngay từ khi sinh ra (dị tật tim bẩm sinh).

• Viêm mô tim (viêm cơ tim).

• Một biến chứng của phẫu thuật tim.

• Tuyến giáp kém hoạt động (suy giáp).

• Mất cân bằng các chất hóa học trong máu, chẳng hạn như kali hoặc canxi.

• Ngừng thở lặp đi lặp lại trong khi ngủ (ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn).

• Bệnh viêm nhiễm, chẳng hạn như sốt thấp khớp hoặc bệnh lupus.

• Một số loại thuốc, bao gồm thuốc an thần, opioid và thuốc được sử dụng để điều trị rối loạn nhịp tim, huyết áp cao và một số rối loạn sức khỏe tâm thần nhất định.

Các vấn đề về nút xoang

Nhịp tim chậm thường bắt đầu ở khu vực của tim được gọi là nút xoang. Ở một số người, các vấn đề về nút xoang gây ra nhịp tim chậm và nhanh xen kẽ (hội chứng nhịp tim chậm-nhịp tim nhanh).

Block tim (block nhĩ thất)

Nhịp tim chậm cũng có thể xảy ra nếu các tín hiệu điện của tim không di chuyển chính xác từ các ngăn trên (tâm nhĩ) đến các ngăn dưới (tâm thất). Nếu điều này xảy ra, tình trạng này được gọi là block tim, hoặc block nhĩ thất.

Các block tim được chia thành ba nhóm chính:

• Block tim độ một: Dạng nhẹ nhất, tất cả các tín hiệu điện từ tâm nhĩ đến tâm thất bị chậm lại. Block tim cấp độ một hiếm khi gây ra các triệu chứng và thường không cần điều trị nếu không có vấn đề gì khác về tín hiệu điện.

• Block tim độ hai: Không phải tất cả các tín hiệu điện đều đến được tâm thất. Một số nhịp đập bị giảm xuống, dẫn đến nhịp tim chậm hơn và đôi khi không đều.

• Block tim cấp độ ba (hoàn chỉnh): Không có tín hiệu điện nào từ tâm nhĩ đến tâm thất. Khi điều này xảy ra, tâm thất thường sẽ tự đập nhưng với tốc độ rất chậm.

Những ai có nguy cơ mắc phải nhịp tim chậm?

Người lớn tuổi mắc các bệnh liên quan đến tim mạch như tăng huyết áp có nguy cơ bị chậm nhịp tim.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải nhịp tim chậm

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc Nhịp tim chậm, bao gồm:

• Tuổi lớn hơn;

• Huyết áp cao;

• Hút thuốc;

• Sử dụng rượu nặng;

• Sử dụng ma túy bất hợp pháp;

• Căng thẳng và lo lắng.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán nhịp tim chậm

Chẩn đoán bị nhịp tim chậm bằng điện tâm đồ. Thường được gọi là EKG, đây là một cách để đo điện tim.

Nếu nhịp tim của có vẻ bình thường, nhưng có các triệu chứng của nhịp tim chậm, có thể đeo máy theo dõi 24 giờ.

Thăm khám tiền sử sức khỏe cá nhân và gia đình để tìm hiểu rõ hơn nguyên nhân.

Phương pháp điều trị nhịp tim chậm hiệu quả

Điều trị nguyên nhân dẫn đến chậm nhịp tim

Nếu bệnh đang mắc khiến cho nhịp tim chậm thì phương pháp điều trị chính là chữa bệnh đó. Ví dụ, nếu nguyên nhân là suy giáp hoặc chức năng tuyến giáp thấp, điều trị có thể khắc phục được vấn đề nhịp tim.

Nếu không có nguyên nhân thực thể rõ ràng, thì việc điều trị có thể dùng thuốc để làm chậm tim, ví dụ thuốc chẹn beta.

Nếu những phương pháp này không hiệu quả và tình trạng nghiêm trọng đến mức khiến não và các cơ quan khác gặp nguy hiểm, có thể cần đến máy tạo nhịp tim.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của nhịp tim chậm

Chế độ sinh hoạt:

• Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị. 

• Duy trì lối sống tích cực, hạn chế sự căng thẳng.

• Liên hệ ngay với bác sĩ khi cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.

• Thăm khám định kỳ để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh và để bác sĩ tìm hướng điều trị phù hợp trong thời gian tiếp theo nếu bệnh chưa có dấu hiệu thuyên giảm.

• Bệnh nhân cần lạc quan. Tâm lý có ảnh hưởng rất lớn đến điều trị, hãy nói chuyện với những người đáng tin cậy, chia sẻ với những thành viên trong gia đình, nuôi thú cưng hay đơn giản là đọc sách, làm bất cứ thứ gì khiến bạn thấy thoải mái.

Chế độ dinh dưỡng:

• Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh. Chọn một chế độ ăn uống lành mạnh, ít chất béo, ít muối, ít đường, có nhiều trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt.

Phương pháp phòng ngừa nhịp tim chậm hiệu quả

Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, bạn có thể tham khảo một số gợi ý dưới đây:

• Nhịp tim chậm có thể do một số loại thuốc gây ra, đặc biệt nếu chúng được dùng với liều lượng cao, vì vậy điều quan trọng là phải dùng tất cả các loại thuốc theo chỉ dẫn. 

• Tập thể dục thường xuyên. 

• Duy trì cân nặng hợp lý. Thừa cân làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tim.

• Giữ huyết áp và cholesterol trong tầm kiểm soát. Thay đổi lối sống và dùng thuốc theo quy định để kiểm soát huyết áp cao, tiểu đường và cholesterol cao.

• Đừng hút thuốc. 

• Nếu bạn uống rượu bia, hãy uống có chừng mực. Nếu bạn chọn uống rượu, hãy uống có chừng mực. Đối với người lớn khỏe mạnh, điều đó có nghĩa là tối đa một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và tối đa hai ly mỗi ngày đối với nam giới.

• Giảm căng thẳng: Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến nhịp tim. Một số cách để giảm căng thẳng là tập thể dục thường xuyên, tham gia nhóm hỗ trợ và thử các kỹ thuật thư giãn, chẳng hạn như yoga.

• Tái khám định kỳ.