Bệnh thoái hóa khớp cổ chân là gì? Dấu hiệu nhận biết, điều trị và phương pháp phòng ngừa

Bệnh thoái hóa khớp cổ chân là gì?

Ở vùng cổ chân chân khỏe mạnh, sụn bao phủ các bề mặt xương nơi hai đầu xương tiếp xúc với nhau, đóng vai trò là lớp đệm bảo vệ. Trong thoái hóa khớp cổ chân, bộ phận bảo vệ này từ từ giảm đi vì sụn dần dần bị hao mòn. Kết quả là, các xương cọ xát vào nhau, dẫn đến sự hình thành các gai xương gây nên các triệu chứng đau, sưng viêviêm.

Thoái hóa khớp cổ chân ảnh hưởng đến khoảng 1% dân số. Nghiên cứu từ năm 2018 cho thấy nguyên nhân chính dẫn đến thoái hóa khớp cổ chân là chấn thương, thường là do chấn thương ở tư thế xoay dẫn đến bong gân và gãy xương. Khoảng 70-80% trường hợp thoái hóa khớp cổ chân thường xảy xa trên người đã từng bị tổn thương ở mắt cá chân. Điều này có xu hướng xảy ra ở những người trẻ tuổi.

Những dấu hiệu và triệu chứng của thoái hóa khớp cổ chân

Thông thường nhìn chung, các triệu chứng phổ biến nhất của thoái hóa khớp cổ chân tiến triển chậm theo thời gian và bao gồm:

• Đau khi chạm vào hoặc bóp chặt khớp cổ chân, mắt cá chân, giảm và hạn chế phạm vi chuyển động như gấp, duỗi, xoay vùng cổ chân.
• Cứng khớp và đau dữ dội hơn vào buổi sáng và sau khi ngồi yên trong một thời gian dài.
• Nhức mỏi bàn chân, khi vận động mạnh hoặc mang giày cao gót. Một số người thường bị đau nhức vào ban đêm.
• Sưng khớp có thể xảy ra ở một bên mắt cá chân hoặc toàn bộ khớp.
• Khớp thoái hóa phát ra tiếng kêu lắc rắc và lạo xạo khi cử động bàn chân, mắt cá chân.
• Khó khăn khi vận động trong sinh hoạt.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh thoái hóa khớp cổ chân

Thoái hóa khớp đôi khi có thể gây ra các vấn đề khác cho bàn chân của bạn, tình trạng này có thể trở nên tồi tệ hơn nếu không được điều trị.

• Hội chứng cứng khớp Hallux: Nếu không được điều trị sớm, tình trạng sụn có thể bị mòn dần hoàn toàn. Điều này có thể khiến xương bàn chân của bạn dính vào nhau vả làm cho ngón chân cái bị tê cứng, cử động khó khăn hơn, đây được gọi là hội chứng cứng khớp.
• Viêm khớp biến dạng ngón chân cái Bunions: Chứng cứng khớp Hallux có thể khiến ngón chân cái lệch trục ngả về phía các ngón chân khác. Vùng da đỏ quanh khớp sưng đỏ tấy và lâu dần cũng có thể khiến da cứng hơn. Bạn hầu như cảm thấy không ổn định khi đứng và đi bộ.
• Hình thành các vết chai ở bàn chân: Vết chai có thể hình thành trên bàn chân ở những nơi chúng phải chịu áp lực hoặc da bị cọ xát nhiều lần. Điều này khiến cho người bệnh cảm thấy không thoải mái khi mang giày dép hay đi lại.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra thăm khám và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm thoái hoá khớp cổ chân sẽ giúp giảm nguy cơ tăng nặng và biến chứng của bệnh, giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến thoái hóa khớp cổ chân

Nguyên nhân thoái hóa khớp cổ chân là tình trạng sụn khớp của mắt cá chân bị bào mòn, gây đau và xuất hiện các triệu chứng khác. Biết được nguyên nhân gốc rễ của thoái hóa khớp cổ chân có thể giúp các bác sĩ kê đơn điều trị hiệu quả.

Khoảng 9% những người bị thoái hóa khớp cổ chân thường là chấn thương khớp trước đó hoặc tình trạng bệnh lý tiềm ẩn. Những người còn lại thường có các yếu tố nguy cơ khác, chẳng hạn như tiền sử gia đình bị thoái hóa khớp, viêm xương khớp cổ chân.

Chấn thương

Trong hầu hết 70 - 80% các trường hợp, thoái hóa khớp cổ chân là kết quả của một chấn thương sụn, xương hoặc dây chằng. Mắt cá chân đặc biệt dễ bị bong gân, gãy xương và các chấn thương khác trong quá trình sinh hoạt, làm việc, hoạt động thể thao,… Khớp bị thương có khả năng bị viêm khớp và bị thoái hóa cao gấp 7 lần so với các khớp khác.

Tuổi tác

Thoái hóa khớp có thể xảy ra ở những người trẻ tuổi, nhưng thường gặp nhất ở người lớn tuổi > 40 tuổi. Thời gian làm các sụn khớp dần bị bào mòn, mỏng đi và trở nên kém linh hoạt hơn, khiến nó dễ bị thoái hóa.

Các tình trạng bệnh lý tiềm ẩn

Các bệnh lý có thể làm tăng nguy cơ phát triển tình trạng thoái hóa khớp bao gồm:

• Viêm khớp dạng thấp và viêm nhiễm nhiều khớp;
• Bệnh huyết học như bệnh máu khó đông, bệnh huyết sắc tố;
• Bàn chân khoèo hoặc các khuyết tật bẩm sinh ở chân khác dẫn đến sự liên kết khớp mắt cá chân kém;
• Bệnh hoại tử vô mạch và chứng thoái hóa xương khiến cho xương và sụn của khớp cổ chân dễ bị tổn thương gãy từ bên trong, do nguồn cung cấp máu tới xương lưu thông kém.

Không rõ nguyên nhân

Khoảng ít một số trường hợp mà cổ chân bị thoái hóa không do chấn thương hoặc tình trạng bệnh lý trước đó được gọi là thoái hóa cổ chân nguyên phát. Tình trạng và xu hướng ít bị đau hơn và phạm vi vận động tốt hơn những trường hợp khác.