Viêm dạ dày tá tràng: Bệnh thường gặp hiện nay

Viêm dạ dày tá tràng là gì?

Viêm dạ dày là tình trạng viêm niêm mạc dạ dày, trong khi viêm tá tràng là tình trạng viêm niêm mạc của phần trên ruột non, được gọi là tá tràng. Lớp niêm mạc này giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày và tá tràng khỏi các acid, enzyme và vi sinh vật đi qua dạ dày tá tràng mỗi ngày. Viêm dạ dày tá tràng xảy ra khi hệ thống miễn dịch của bạn phát hiện ra mối đe dọa đối với hàng rào này. Hệ thống miễn dịch của bạn sẽ kích hoạt tình trạng viêm ở các mô để giúp chống lại nhiễm trùng và thúc đẩy quá trình chữa lành.

Bạn có thể bị viêm dạ dày tá tràng cấp tính hoặc viêm dạ dày tá tràng mạn tính:

• Viêm dạ dày tá tràng cấp tính là tình trạng viêm đột ngột và tạm thời. Các nguyên nhân gây ra cũng cấp tính.
• Viêm dạ dày tá tràng mạn tính là tình trạng viêm lâu dài, mặc dù bạn có thể không nhận thấy mọi lúc. Bệnh có xu hướng phát triển dần dần, do một tình trạng mãn tính khác.

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm dạ dày tá tràng

Một số trường hợp viêm dạ dày tá tràng không gây ra triệu chứng và bác sĩ chỉ phát hiện và chẩn đoán ra bệnh khi tìm kiếm các rối loạn tiêu hóa khác. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Buồn nôn.
• Nôn.
• Nóng rát ở dạ dày.
• Khó tiêu.
• Cảm thấy no ngay sau khi bạn bắt đầu ăn.
• Ở một số người, cơn đau ở dạ dày có thể lan ra lưng hoặc bụng dưới.
• Đôi khi bạn có thể xuất hiện các triệu chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như xuất huyết tiêu hóa. Tình trạng này có thể khiến phân dính và có màu nâu sẫm hoặc đen. Nó cũng có thể gây ra nôn mửa cục, sạn giống như bã cà phê ướt.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm dạ dày tá tràng

Nếu tình trạng viêm dạ dày tá tràng không được điều trị hoặc kiểm soát kém, chúng có thể trở thành mạn tính, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng, chẳng hạn như:

• Chảy máu niêm mạc đường tiêu hóa: Điều này có thể biểu hiện bằng nôn máu với máu tươi hoặc bã cà phê (máu tiêu hóa), hoặc đi ngoài ra máu trong phân (phân đen, có mùi hôi).
• Sốt: Viêm mạn tính có thể kích hoạt phản ứng miễn dịch của cơ thể và gây ra sốt.
• Sụt cân và/hoặc suy dinh dưỡng: Viêm mạn tính dẫn đến tiêu hóa thức ăn kém hơn khiến bạn có thể bị sụt cân hoặc thiếu dinh dưỡng.
• Ung thư dạ dày tá tràng: Viêm mạn tính khiến bạn có nguy cơ mắc ung thư dạ dày hoặc tá tràng cao hơn. Có thể cần nội soi để đánh giá sự hiện diện của bất kỳ khối u ác tính nào.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi bạn có bất kỳ dấu hiệu và triệu chứng dưới đây, hãy đi khám ngay lập tức:

• Sốt 38°C trở lên;
• Chất nôn của bạn trông giống như bã cà phê đã qua sử dụng;
• Phân của bạn có màu đen hoặc hắc ín;
• Bạn bị đau bụng dữ dội.

Ngoài ra, hãy đi khám nếu các triệu chứng viêm dạ dày hoặc viêm tá tràng của bạn xảy ra nhiều hơn hai lần một tuần.

Nguyên nhân dẫn đến viêm dạ dày tá tràng

Nhiễm vi khuẩn Helicobacter Pylori

Nguyên nhân phổ biến nhất của viêm dạ dày tá tràng là một vi khuẩn có tên là Helicobacter pylori (H. pylori). Hầu hết mọi người đều có vi khuẩn H. pylori trong dạ dày. Bạn thường nhiễm loại vi khuẩn này khi còn nhỏ và mang theo nó trong suốt quãng đời còn lại.

Tuy nhiên, nếu chúng phát triển ngoài tầm kiểm soát, có thể gây nhiễm trùng và bệnh, thường là viêm loét dạ dày. Vi khuẩn có thể di chuyển ra khỏi dạ dày và vào tá tràng, cũng có thể gây viêm loét tá tràng.

Lạm dụng thuốc giảm đau

Sử dụng quá nhiều thuốc chống viêm không steroid, hay NSAID, như aspirin hoặc ibuprofen có thể gây loét, chảy máu và viêm dạ dày tá tràng.

Rượu và hút thuốc lá

Uống rượu bia, hút thuốc lá đều liên quan đến loét và viêm dạ dày tá tràng.

Bệnh Celiac

Bệnh tự miễn này khiến cơ thể bạn tạo ra protein miễn dịch chống lại gluten, một loại protein trong lúa mì. Nếu bạn bị bệnh Celiac và ăn gluten, một số phần ruột của bạn sẽ bị viêm và tổn thương và có thể gây viêm tá tràng .

Acid dạ dày

Acid dạ dày giúp tiêu hóa bằng cách tạo ra độ pH phù hợp để các enzyme khác hoạt động. Nếu bạn có quá nhiều acid dạ dày, bạn có thể bị ợ nóng và loét. Quá nhiều acid dạ dày cũng có thể trào ngược lên tá tràng, gây viêm niêm mạc dạ dày hoặc viêm tá tràng.

Các bệnh đường ruột khác

Các bệnh khác như bệnh Crohn, viêm loét đại tràng và bệnh trào ngược dạ dày thực quản, hay GERD, cũng liên quan đến viêm dạ dày tá tràng.

Giảm cung cấp máu

Một cuộc phẫu thuật lớn, chấn thương hoặc bệnh nguy hiểm có thể gây ra viêm dạ dày tá tràng cấp tính. Căng thẳng nghiêm trọng khiến cơ thể bạn giảm nguồn cung cấp máu từ hệ tiêu hóa để chuyển hướng đến các cơ quan quan trọng hơn. Điều này làm giảm khả năng bảo vệ của niêm mạc dạ dày tá tràng, khiến niêm mạc dễ bị tổn thương hơn trước các chất bên trong.

Nguyên nhân khác

Các nguyên nhân ít phổ biến hơn bao gồm:

• Sự kết hợp của một số bệnh nhiễm trùng do virus, chẳng hạn như herpes simplex với hệ thống miễn dịch suy yếu.
• Sử dụng máy thở.
• Uống phải chất ăn da hoặc chất độc.
• Hút thuốc lá.
• Xạ trị.
• Hóa trị.