Viêm khớp mạn tính là gì? Những vấn đề cần biết về bệnh viêm khớp mạn tính

Bệnh viêm khớp mạn tính là gì?

Khớp là nơi hai xương gặp nhau, chẳng hạn như khuỷu tay hoặc đầu gối của bạn. Từ "mạn tính" ý chỉ thời gian kéo dài trên 3 tháng hoặc 6 tháng. Vì thế viêm khớp mạn tính được hiểu là tình trạng viêm tại các khớp bất kỳ kéo dài trên 3 tháng. Có nhiều loại viêm khớp khác nhau với các nguyên nhân và cách điều trị khác nhau. Ở một số loại, các cơ quan khác, chẳng hạn như mắt, tim hoặc da của bạn cũng có thể bị ảnh hưởng. Các triệu chứng phổ biến của viêm khớp bao gồm đau, đỏ, nóng và sưng ở khớp của bạn.

Những triệu chứng của bệnh viêm khớp mạn tính

Các loại viêm khớp khác nhau có các triệu chứng khác nhau. Chúng có thể nhẹ ở một số người và nghiêm trọng ở những người khác. Sự khó chịu ở khớp có thể đến rồi đi hoặc có thể kéo dài liên tục. Các triệu chứng thường gặp có thể kể đến là:

• Đau các khớp;
• Đỏ, sưng tấy;
• Nóng tại các khớp;
• Vận động bị hạn chế.

Các triệu chứng có thể kéo dài trên 3 tháng thì gọi là bệnh lý viêm khớp mạn tính.

Tác động của viêm khớp mạn tính đối với sức khỏe

Đau kéo dài là triệu chứng thường xuyên và gây khó chịu cho người mang bệnh. Viêm khớp nặng ở vai, khủy tay hay ngón tay làm bạn khó thực hiện các hoạt động hằng ngày. Viêm khớp chịu trọng lượng như cột sống hay khớp gối, khớp háng có thể khiến bạn không thể đi lại thoải mái hoặc ngồi thẳng. Trong một số trường hợp, các khớp có thể mất dần hình dạng và liên kết.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm khớp mạn tính

Biến dạng khớp, dính khớp, mất khả năng vận động của khớp là các biến chứng có thể gặp ở bệnh nhân viêm khớp mạn tính.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn bị viêm khớp, điều quan trọng là bác sĩ phải chẩn đoán loại viêm khớp mà bạn mắc phải để có thể điều trị thích hợp. May mắn thay, các phương pháp điều trị hiện tại cho phép hầu hết những người bị viêm khớp có cuộc sống năng động và hiệu quả.

Nguyên nhân gây bệnh viêm khớp mạn tính

Hai loại viêm khớp mạn tính phổ biến hơn cả là thoái hóa khớp và viêm khớp dạng thấp, ngoài ra còn có các nguyên nhân khác nhưng ít phổ biến hơn.

Thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp là loại viêm khớp phổ biến nhất ở những người cao tuổi. Thoái hóa khớp liên quan đến tổn thương hao mòn sụn khớp - lớp phủ hơi cứng và trơn ở đầu xương nơi chúng tạo thành khớp. Sụn giúp ​​đệm các đầu xương và cho phép khớp chuyển động gần như không có ma sát, nhưng khi tổn thương đủ nặng dẫn đến xương mài trực tiếp vào xương, gây đau và hạn chế cử động. Sự hao mòn này có thể xảy ra trong nhiều năm hoặc có thể tăng nhanh do chấn thương khớp hoặc nhiễm trùng. Nếu sụn trong khớp bị tổn thương nghiêm trọng, lớp lót khớp có thể bị viêm và sưng lên.

Viêm khớp dạng thấp

Trong bệnh viêm khớp dạng thấp, hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công lớp lót của bao khớp, một lớp màng cứng bao bọc tất cả các bộ phận của khớp. Lớp lót này (màng hoạt dịch) bị viêm và sưng lên. Quá trình bệnh cuối cùng có thể phá hủy sụn và xương trong khớp.

Viêm khớp vảy nến

Viêm khớp vảy nến là một dạng viêm khớp liên quan đến hệ thống miễn dịch trong cơ thể. Ngoài biểu hiện tại khớp bệnh còn biểu hiện ở da.

Viêm khớp gout

Bệnh gút (gout) là một dạng viêm khớp phổ biến gây đau đớn nhiều cho người mắc. Khớp thường bị ảnh hưởng nhất là khớp ngón chân cái. Các cơn gút lặp đi lặp lại có thể dẫn đến viêm khớp do gút, một dạng viêm khớp nặng hơn.

Viêm khớp do Lupus

Gần như tất cả các khớp có thể bị ảnh hưởng bởi Lupus, nhưng thường gặp nhất là ở bàn tay và đầu gối. Các cấu trúc quanh khớp có thể bị viêm dẫn đến viêm gân, viêm bao gân và đứt gân. Hoại tử vô mạch (AVN) cũng xảy ra gây đau khớp và tàn tật, điển hình là ở các khớp lớn hơn như hông và đầu gối.

Những ai có nguy cơ mắc phải bệnh viêm khớp mạn tính?

Những đối tượng có nguy cơ viêm khớp mạn tính bao gồm:

• Người già;
• Người ngồi, cúi nhiều.
• Nữ giới.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh viêm khớp mạn tính

Các yếu tố làm tăng khả năng mắc bệnh viêm khớp mạn tính là:

• Tiền căn gia đình: Một số loại viêm khớp có tính chất gia đình như lupus hay viêm khớp vảy nến, viêm khớp dạng thấp,...
• Tuổi: Khi tuổi càng lớn khả năng mắc thoái hóa khớp toàn thân.
• Giới tính: Phụ nữ có nhiều khả năng mắc bệnh viêm khớp dạng thấp hơn nam giới, trong khi hầu hết những người mắc bệnh gút, một loại viêm khớp khác là nam giới.
• Tổn thương khớp trước đó: Những người bị chấn thương khớp, có lẽ trong khi chơi thể thao, có nhiều khả năng bị viêm khớp ở khớp đó.
• Béo phì: Mang theo số cân thừa gây áp lực lên khớp, đặc biệt là đầu gối, hông và cột sống do đó làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán bệnh viêm khớp mạn tính

Để chẩn đoán bệnh các bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng của bạn và tìm hiểu xem đau khớp ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn như thế nào. Sau đó bạn sẽ được chỉ định thực hiện kiểm tra chúng có thể bao gồm:

Thăm khám lâm sàng

• Đánh giá khả năng vận động và phạm vi chuyển động trong khớp của bạn.
• Kiểm tra quanh khớp của bạn để đánh giá các tình trạng sưng, và cấu trúc khớp.
• Đánh giá sức khỏe tổng thể để lựa chọn phương án điều trị thích hợp.

Hình ảnh học

Kiểm tra hình ảnh có thể giúp nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của bạn có được hình ảnh rõ ràng về xương, khớp và mô mềm của bạn. Chụp X-quang, MRI hoặc siêu âm có thể tiết lộ:

• Gãy xương hoặc trật khớp có thể khiến bạn bị đau khớp.
• Sự cố sụn quanh khớp của bạn.
• Chấn thương cơ, dây chằng hoặc gân gần khớp của bạn.
• Viêm mô mềm.

Sinh hóa máu

Không có xét nghiệm máu nào có thể trực tiếp phát hiện bệnh viêm khớp. Công thức máu với sự gia tăng bạch cầu gợi ý tình trạng viêm trong cơ thể. Mặc khác nếu bác sĩ nghi ngờ bệnh gút hoặc viêm khớp dạng thấp gây nên tình trạng viêm khớp, họ có thể yêu cầu xét nghiệm máu. Nó tìm kiếm axit uric hoặc protein gây viêm.

Phương pháp điều trị viêm khớp mạn tính

Không có cách chữa khỏi bệnh viêm khớp, nhưng có những phương pháp điều trị có thể giúp bạn kiểm soát tình trạng này. Kế hoạch điều trị của bạn sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của viêm khớp, các triệu chứng của nó và sức khỏe tổng thể của bạn. Phương pháp điều trị bảo tồn hay phẫu thuật sẽ được lựa chọn tùy thuộc tình hình sức khỏe của bạn:

Thuốc

Thuốc chống viêm và giảm đau có thể giúp giảm các triệu chứng viêm khớp của bạn. Một số loại thuốc, được gọi là sinh học, nhắm vào phản ứng viêm của hệ thống miễn dịch của bạn. Nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể đề nghị dùng thuốc sinh học cho bệnh viêm khớp dạng thấp hoặc vảy nến của bạn.

Vật lý trị liệu

Phục hồi chức năng có thể giúp cải thiện sức mạnh, phạm vi chuyển động và khả năng vận động tổng thể. Các nhà trị liệu có thể hướng dẫn bạn cách điều chỉnh các hoạt động hàng ngày để giảm bớt cơn đau khớp.

Tiêm trị liệu

Tiêm Cortisone có thể giúp giảm đau và viêm khớp tạm thời. Viêm khớp ở một số khớp, chẳng hạn như đầu gối của bạn, có thể cải thiện bằng phương pháp điều trị gọi là bổ sung nhớt. Nó bơm chất bôi trơn giúp các khớp cử động trơn tru.

Thiết bị hỗ trợ

Các thiết bị hỗ trợ như đai lưng, nẹp tay, nẹp gối,... giúp hạn chế biên độ cử động của các khớp giúp giảm đau và bảo vệ khớp rất tốt.

Châm cứu

Châm cứu là phương pháp điều trị giảm đau hiệu quả đặc biệt tốt khi bệnh nhân đau kéo dài vì giúp hạn chế được các tác dụng không mong muốn của các thuốc giảm đau YHHĐ.

Liệu pháp nhiệt và/hoặc lạnh

Chường nóng giúp giãn cơ, chườm lạnh giúp giảm sưng viêm. Nhìn chung cả 2 có thể giảm triệu chứng đau. Tuy nhiên chườm thế nào và bao lâu tùy thuộc vào tình trạng bệnh mỗi thời điểm nên bạn hãy đến gặp bác sĩ để được hướng dẫn chính xác nhất. 

Phẫu thuật

Bác sĩ thường chỉ đề nghị phẫu thuật cho một số trường hợp viêm khớp nặng. Đây là những trường hợp không được cải thiện với các phương pháp điều trị bảo tồn. Các hình thức phẫu thuật bao gồm.

• Mài: Mài nhẵn các cấu trúc xương dị dạng giúp giảm đau do chuyển động.
• Thay khớp: Khớp bị hư hỏng, viêm khớp được thay thế bằng khớp nhân tạo. Thay khớp bảo tồn chức năng và chuyển động của khớp. Ví dụ như thay mắt cá chân, thay khớp háng, thay khớp gối và thay khớp vai.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của viêm khớp mạn tính

Thay đổi thói quen của bạn có thể làm cho cuộc sống chung với viêm khớp dễ dàng hơn. Điều chỉnh các hoạt động của bạn để giảm đau khớp.

Chế độ sinh hoạt:

• Vận động khớp thường xuyên với tầm vận động khớp tối đa tùy theo sức lực mỗi người giúp giữa biên độ hoạt động của khớp được linh hoạt.
• Tập thể dục thể thao hằng ngày giúp nâng cao sức khỏe cơ bắp và các khớp. Ngoài ra còn giúp tinh thần thoải mái và ổn định cân nặng.
• Giảm cân giúp giảm tải trọng lên các khớp chịu lực làm giảm nguy cơ tổn thương khớp.

Chế độ dinh dưỡng: Một chế độ ăn thích hợp là vô cùng cần thiết cho một cơ thể khỏe mạnh. Sự đa dạng hóa các loại thực phẩm, ăn nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế thịt mỡ,... giúp cơ thể hấp thụ nhiều vitamin và khoáng cần thiết cho hệ thống xương khớp mạnh khỏe hơn.

Phương pháp phòng ngừa viêm khớp mạn tính

Bạn có thể giảm nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp bằng cách:

• Tránh các sản phẩm thuốc lá.
• Tập thể dục tác động thấp, không mang trọng lượng.
• Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh.
• Giảm nguy cơ chấn thương khớp.