Viêm tắc tĩnh mạch: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Viêm tắc tĩnh mạch là gì?

Viêm tắc tĩnh mạch là tình trạng viêm tĩnh mạch dẫn đến sưng và đau, liên quan đến tình trạng tắc nghẽn do cục máu đông tồn tại trong tĩnh mạch. Bệnh lý này thường xảy ra nhất ở tĩnh mạch của hai chân nhưng cũng có thể xuất hiện ở bất kỳ tĩnh mạch nào.

Tùy vào nguyên nhân hình thành cục máu đông và vị trí tắc nghẽn mà mức độ nghiêm trọng của bệnh sẽ khác nhau. Viêm tắc tĩnh mạch thường là một tổn thương cục bộ. Tuy nhiên, tình trạng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn nhiều nếu nó lan rộng. Tùy thuộc vào nơi hình thành cục máu đông ban đầu, đôi khi nó có thể tiến triển thành tình trạng nguy hiểm và phức tạp như huyết khối tĩnh mạch sâu hoặc thuyên tắc phổi.

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm tắc tĩnh mạch

Viêm tắc tĩnh mạch hầu hết luôn có các triệu chứng sau:

• Sưng tấy: Triệu chứng này có thể xuất hiện đột ngột và dễ nhận thấy nhất ở các tĩnh mạch nông gần sát da. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể thấy sưng tấy ngay cả ở các tĩnh mạch sâu hơn tùy vào vị trí khác nhau của các cục máu đông đó.
• Tĩnh mạch căng phồng: Khi sờ vào các tĩnh mạch bị viêm, bạn sẽ có cảm giác săn chắc và kém đàn hồi hơn so với tĩnh mạch thông thường và thường là những tĩnh mạch gần với cục máu đông.
• Đau nhức: Khu vực xung quanh và phía trên cục máu đông có thể cảm thấy đau và âm ỉ hoặc đau chói.

Các triệu chứng khác có thể xuất hiện bao gồm:

• Thay đổi màu sắc da xung quanh vùng bị sưng: Khu vực gần cục máu đông nhất có thể đỏ hơn hoặc sẫm màu hơn khu vực xung quanh.
• Nóng: Khu vực phía trên và xung quanh cục máu đông có thể có cảm giác ấm hơn khi chạm vào so với các vùng da khác.

Biến chứng có thể gặp phải khi mắc viêm tắc tĩnh mạch

Các biến chứng do huyết khối tĩnh mạch nông rất hiếm. Tuy nhiên, nếu bạn bị huyết khối tĩnh mạch sâu, nguy cơ biến chứng nghiêm trọng sẽ tăng lên. Các biến chứng có thể bao gồm:

• Cục máu đông trong phổi (thuyên tắc phổi): Nếu cục máu đông tĩnh mạch sâu bị bong ra, nó có thể di chuyển về phổi của bạn và làm tắc nghẽn động mạch phổi, có khả năng đe dọa tính mạng.
• Đau và sưng chân kéo dài (hội chứng hậu viêm tĩnh mạch): Tình trạng này, còn được gọi là hội chứng hậu huyết khối, có thể phát triển nhiều tháng hoặc nhiều năm sau khi bạn bị huyết khối tĩnh mạch sâu. Cơn đau có thể làm mất khả năng hoạt động.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Hãy đến khám bác sĩ ngay nếu bạn phát hiện thấy vùng da quanh tĩnh mạch đỏ, sưng hoặc đau, đặc biệt nếu bạn có một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ mắc bệnh viêm tắc tĩnh mạch.

Gọi cấp cứu tại địa phương của bạn nếu:

• Tĩnh mạch bị sưng và đau dữ dội;
• Khó thở hoặc đau ngực, ho ra máu có thể gợi ý tình trạng cục máu đông di chuyển đến phổi gây thuyên tắc phổi.

Nguyên nhân dẫn đến viêm tắc tĩnh mạch

Viêm tắc tĩnh mạch có thể xảy ra vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Các nghiên cứu cho thấy một số nguyên nhân sau đây có thể dẫn đến tình trạng hình thành cục máu đông gây viêm tắc tĩnh mạch:

• Di truyền: Đột biến trong DNA của bạn có thể khiến máu dễ đông. Các tình trạng di truyền như thế này thường có thể điều trị được nhưng sẽ tồn tại suốt đời và không thể chữa khỏi hoàn toàn.
• Suy giãn tĩnh mạch: Các tĩnh mạch phồng lên, có màu xanh hoặc hình mạng nhện trên da chân là nguy cơ đặc biệt dẫn đến viêm tắc tĩnh mạch hai chi dưới.
• Tổn thương: Chấn thương gần tĩnh mạch có thể hình thành cục máu đông dẫn đến tình trạng viêm mạch.
• Thủ thuật y khoa và thuốc: Đường truyền tĩnh mạch đưa thuốc hoặc các hoạt chất điều trị bệnh trực tiếp vào tĩnh mạch, có thể gây ra cục máu đông dẫn đến viêm tắc tĩnh mạch. Một số phương pháp điều trị bằng hormone, bao gồm một số biện pháp tránh thai cũng có thể làm tăng nguy cơ đông máu.
• Tiêm chích ma túy: Đây là một yếu tố gây viêm tắc tĩnh mạch do nhiễm trùng khi sử dụng kim tiêm không an toàn hoặc không đúng cách, có thể dễ dàng dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.
• Bất động trong thời gian dài: Những người làm công việc văn phòng ngồi tại chỗ kéo dài, có thể có hệ tuần hoàn kém, làm tăng nguy cơ huyết khối. Điều này cũng có thể xảy ra với những người di chuyển với những chuyến bay dài hoặc các phương tiện giao thông khác, người bệnh phải nằm bất động trên giường lâu ngày.
• Các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn: Bao gồm ung thư, béo phì, lupus ban đỏ hệ thống và một số rối loạn đông máu.