LDL cholesterol cao cảnh báo bệnh gì?

Khi mức LDL cholesterol trong máu tăng cao, nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như xơ vữa động mạch, đau tim và đột quỵ cũng tăng lên đáng kể. Ngoài ra, LDL cholesterol cao còn có thể liên quan đến các vấn đề sức khỏe khác như bệnh tiểu đường và bệnh thận. Bài viết dưới đây của Nhà thuốc Long Châu sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về tình trạng này.

LDL cholesterol là gì?

LDL cholesterol, hay còn gọi là lipoprotein tỷ trọng thấp (low-density lipoprotein cholesterol), thường được biết đến là loại "cholesterol xấu". Nó là một loại chất béo trong máu, đóng vai trò vận chuyển cholesterol từ gan đến các tế bào khác trong cơ thể.

Tuy nhiên, khi lượng LDL cholesterol trong máu tăng cao, nó có thể tích tụ trong thành mạch máu, hình thành các mảng bám. Những mảng bám này có thể làm hẹp lòng mạch, cản trở lưu thông máu, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Chỉ số LDL cholesterol bao nhiêu là cao?

Chỉ số LDL cholesterol bình thường phụ thuộc vào độ tuổi, giới tính và các yếu tố nguy cơ khác. Tuy nhiên, theo khuyến cáo chung của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), mức LDL cholesterol lý tưởng cho người trưởng thành khỏe mạnh nên dưới 100 mg/dL.

Chỉ số LDL cholesterol được coi là cao khi vượt qua các ngưỡng sau:

• LDL cholesterol bình thường: Dưới 100 mg/dL (dưới 2.6 mmol/L).
• Giới hạn cao: 100-129 mg/dL (2.6-3.3 mmol/L).
• Cao: 130-159 mg/dL (3.4-4.0 mmol/L).
• Rất cao: 160-189 mg/dL (4.1-4.8 mmol/L).
• Cực kỳ cao: Trên 190 mg/dL (trên 4.9 mmol/L).

Chỉ số LDL cholesterol cao có nguy hiểm không?

Chỉ số LDL cholesterol cao là một yếu tố nguy cơ chính dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm như:

Xơ vữa động mạch

Xơ vữa động mạch là tình trạng mà các mảng bám, chủ yếu do LDL cholesterol cao và các chất béo khác, tích tụ trong thành động mạch. Quá trình này có thể bắt đầu từ khi còn trẻ và dần dần phát triển theo thời gian. Các mảng bám này làm hẹp và cứng động mạch, hạn chế lưu lượng máu và oxy đến các cơ quan và mô của cơ thể. Nếu một mảng bám vỡ ra, nó có thể gây ra cục máu đông, dẫn đến tắc nghẽn hoàn toàn động mạch. Điều này có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như đau tim hoặc đột quỵ.

Bệnh mạch vành

Bệnh mạch vành xảy ra khi các động mạch cung cấp máu cho cơ tim bị hẹp hoặc tắc nghẽn do mảng bám xơ vữa. Điều này gây giảm lưu lượng máu đến tim, dẫn đến đau thắt ngực – cảm giác đau hoặc khó chịu ở ngực. Khi lưu lượng máu bị giảm đáng kể hoặc hoàn toàn, có thể gây ra một cơn đau tim. Bệnh mạch vành là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới và việc kiểm soát mức LDL cholesterol là một trong những cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh này.

Đột quỵ

Đột quỵ xảy ra khi một động mạch cung cấp máu cho não bị tắc nghẽn hoặc vỡ, làm ngừng cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho não. LDL cholesterol cao có thể thúc đẩy sự hình thành của các mảng bám trong các động mạch não. Khi một mảng bám vỡ ra và hình thành cục máu đông, nó có thể gây ra đột quỵ. Đột quỵ có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng như tàn tật vĩnh viễn hoặc tử vong.

Bệnh động mạch ngoại vi

Bệnh động mạch ngoại vi là tình trạng xơ vữa động mạch xảy ra ở các động mạch ngoài tim và não, thường là ở chân. Khi các động mạch này bị hẹp hoặc tắc nghẽn, nó có thể gây ra đau đớn khi đi bộ và trong các trường hợp nghiêm trọng, có thể dẫn đến hoại tử và phải cắt bỏ chi. LDL cholesterol cao là một yếu tố nguy cơ chính cho bệnh động mạch ngoại vi.

Bệnh tiểu đường

Mặc dù bệnh tiểu đường và LDL cholesterol cao có mối quan hệ phức tạp, nghiên cứu cho thấy rằng LDL cholesterol cao có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh đái tháo đường type 2. Bệnh tiểu đường cũng có thể làm tăng mức LDL cholesterol trong máu, tạo ra một vòng luẩn quẩn nguy hiểm. Người bị tiểu đường có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh tim mạch, do đó việc kiểm soát mức cholesterol là rất quan trọng để giảm nguy cơ biến chứng.

Cao huyết áp

LDL cholesterol cao có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp. Khi các động mạch bị hẹp do mảng bám, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu qua các động mạch này, dẫn đến tăng huyết áp. Cao huyết áp là một yếu tố nguy cơ chính cho các bệnh tim mạch và đột quỵ.

Những biện pháp giảm LDL cholesterol trong máu

LDL cholesterol cao là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các bệnh tim mạch nguy hiểm. Tuy nhiên, bằng cách áp dụng các biện pháp dưới đây, chúng ta có thể kiểm soát và giảm mức LDL cholesterol trong máu:

Chế độ ăn uống lành mạnh

Một trong những cách hiệu quả nhất để giảm mức LDL cholesterol là thay đổi chế độ ăn uống. Việc ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ hòa tan, như yến mạch, đậu, trái cây và rau, có thể giúp giảm hấp thụ cholesterol trong máu. Chất xơ hòa tan tạo ra một lớp gel trong ruột, giúp ngăn chặn sự hấp thụ cholesterol vào máu. Bổ sung các loại thực phẩm giàu omega-3, như cá hồi, cá thu và hạt chia, cũng có lợi cho sức khỏe tim mạch. 

Hạn chế chất béo bão hòa và chất béo trans

Chất béo bão hòa và chất béo trans là những yếu tố chính góp phần làm tăng mức LDL cholesterol. Chất béo bão hòa thường có nhiều trong thịt đỏ, sữa béo, bơ và các sản phẩm từ sữa nguyên chất. Chất béo trans thường có trong thực phẩm chế biến sẵn, bánh ngọt, bánh quy và đồ ăn nhanh. Thay thế các loại chất béo này bằng các chất béo không bão hòa, như dầu olive, dầu canola và dầu hạt cải, có thể giúp giảm mức LDL cholesterol và cải thiện sức khỏe tim mạch.

Tăng cường hoạt động thể chất

Tập thể dục thường xuyên không chỉ giúp duy trì cân nặng lý tưởng mà còn giúp giảm mức LDL cholesterol và tăng mức HDL cholesterol, loại cholesterol tốt cho cơ thể. Các hoạt động thể chất như đi bộ nhanh, chạy bộ, bơi lội hoặc đạp xe ít nhất 30 phút mỗi ngày, ít nhất 5 ngày mỗi tuần, có thể cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến cholesterol cao.

Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia

Hút thuốc lá không chỉ làm tăng mức LDL cholesterol mà còn làm giảm mức HDL cholesterol. Bỏ thuốc lá có thể cải thiện sức khỏe tim mạch đáng kể và giúp cân bằng mức cholesterol trong máu. Việc hạn chế tiêu thụ rượu bia cũng rất quan trọng, vì uống nhiều rượu có thể làm tăng mức triglyceride và LDL cholesterol. 

Sử dụng thuốc khi cần thiết

Trong một số trường hợp, thay đổi lối sống không đủ để giảm mức LDL cholesterol đến mức mong muốn. Khi đó, bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp kiểm soát mức cholesterol. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm statin, niacin, fibrate, và chất ức chế hấp thụ cholesterol. Điều quan trọng là tuân thủ chỉ định của bác sĩ và thường xuyên kiểm tra mức cholesterol để đảm bảo hiệu quả điều trị.

Giảm cân

Ngay cả việc giảm một lượng nhỏ cân nặng cũng có thể tạo ra sự khác biệt lớn. Giảm cân giúp cải thiện mức cholesterol và giảm nguy cơ các bệnh tim mạch liên quan.

Việc nhận biết và kiểm soát mức LDL cholesterol cao là vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe tim mạch và ngăn ngừa các bệnh lý nguy hiểm. Bằng cách duy trì một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống hợp lý, thường xuyên tập thể dục và tuân thủ các hướng dẫn y tế, chúng ta có thể kiểm soát mức LDL cholesterol hiệu quả.