Tim đập mạnh: Nguyên nhân, triệu chứng, cách khắc phục

Tim đập mạnh đi kèm khó thở là hiện tượng thường gặp phải, do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Đôi khi, những triệu chứng này là do vận động quá sức nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý tiềm ẩn. Hãy tham khảo mọi thông tin cần thiết về tình trạng này trong bài viết sau đây.

Tim đập mạnh là bệnh gì? Nguyên nhân do đâu?

Khi bạn cảm thấy tim đập nhanh, dồn dập trong lồng ngực, đánh trống ngực, hụt hơi, hồi hộp, thậm chí bạn có cảm giác tim đập ở cả vùng cổ họng hoặc ở ngực thì bạn đã gặp các triệu chứng của tình trạng tim đập mạnh.

Cảm giác tim đập mạnh có thể xảy ra lúc vận động hoặc khi nghỉ ngơi.

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra triệu chứng tim đập mạnh bất thường như các bệnh lý tại tim hoặc ngoài tim, yếu tố tâm lý. Các nguyên nhân cụ thể bao gồm:

• Tâm trạng lo lắng, stress, căng thẳng làm tăng tiết hormon Adrenalin, dẫn đến tăng nhịp tim, co mạch, run tay chân, mất ngủ hoặc đang nằm thì tim đập mạnh. Tim đập mạnh còn liên quan nhiều tới chứng rối loạn thần kinh tim do trào ngược dạ dày thực quản gây ra.
• Khi cơ thể hoạt động thể chất hay hoạt động gắng sức, nhu cầu năng lượng, oxy và chất dinh dưỡng của các cơ quan tăng lên, dẫn đến triệu chứng tim đập mạnh kèm khó thở, nặng ngực dễ xảy ra.
• Hệ thần kinh tim bị ảnh hưởng khi ta dùng chất kích thích như thuốc lá, caffein, rượu bia hoặc chất gây nghiện như Amphetamine, Cocaine.
• Nhịp tim tăng do các bệnh lý như: Tụt đường huyết, huyết áp thấp, thiếu máu, cường giáp, sốt, mất nước, rối loạn điện giải,… 
• Trong thời kỳ kinh nguyệt, tiền mãn kinh, mang thai làm thay đổi nội tiết tố. Đôi khi, tim đập mạnh do thiếu máu khi mang thai.
• Thuốc giảm cân, thuốc điều trị hen suyễn, thuốc trị cảm cúm, thuốc lợi tiểu, thuốc trị bệnh nhược tuyến giáp và một số loại thuốc điều trị rối loạn nhịp tim gây tác dụng phụ là tim đập mạnh.
• Tim đập mạnh bất thường có thể xảy ra sau bữa ăn no, ăn nhiều tinh bột, chất béo, đường, muối, bột ngọt hoặc do dị ứng với một số loại thực phẩm nhất định.
• Tim đập nhanh, khó thở là do các bệnh lý tim mạch như tim bẩm sinh, đã phẫu thuật tim trước đây, tiền sử nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim, suy tim, bệnh động mạch vành hay bệnh van tim (hở van tim, hẹp van tim, bệnh cơ tim).

Tim đập mạnh có nguy hiểm không?

Nếu trường hợp tim đập mạnh do sinh lý, chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, bạn không cần lo ngại vì đây là đáp ứng tự nhiên của cơ thể nhằm đối phó với các tác nhân bên ngoài, cảm xúc tiêu cực của bản thân cũng như đối phó tình huống bất lợi ở thời điểm hiện tại. Với trường hợp này, khi tâm lý ổn định lại thì nhịp tim sẽ về bình thường nên chưa cần thiết phải điều trị.

Thông thường, trường hợp này chưa cần thăm khám chuyên khoa vì cảm giác tim đập mạnh sẽ không xảy ra thường xuyên và chỉ thoáng qua vài giây. Nhưng nếu bạn đã có tiền sử về bệnh tim hoặc tim đập mạnh xảy ra thường xuyên và ngày càng tệ hơn, bạn nên gặp bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ sẽ tìm nguyên nhân cho hiện tượng này bằng cách chỉ định xét nghiệm, siêu âm,...

Nếu tim đập mạnh, nhanh đi kèm các triệu chứng sau thì bạn nên được cấp cứu ngay:

• Đau thắt ngực;
• Ngất;
• Khó thở nhiều;
• Chóng mặt lảo đảo.

Biến chứng của tim đập mạnh

Thông thường nhịp tim mạnh, nhanh chỉ gây ra một vài biến chứng nhẹ. Đối với người có bệnh về tim mạch, có thể gặp các biến chứng nặng như sau:

• Ngất: Tim đập quá nhanh dẫn đến tình trạng tụt huyết áp đột ngột gây ngất. Có vấn đề về tim mạch nặng như bệnh tim bẩm sinh, bệnh van tim hay cơn nhịp nhanh,... cũng gây ngất.
• Ngưng tim: Cơn nhịp nhanh có thể làm tim ngưng đập, đe dọa tính mạng, tuy nhiên biến chứng này hiếm gặp.
• Đột quỵ: Biến chứng này thường gặp khi bị rung nhĩ, dễ hình thành cục máu đông làm tắc mạch não.
• Suy tim: Xảy ra do giảm chức năng co bóp của tim lâu dài, làm rối loạn nhịp tim (rung thất, rung nhĩ, nhanh thất,...).

Cách làm giảm tình trạng tim đập mạnh

Triệu chứng tim đập mạnh có thể gây ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau. Tùy từng nguyên nhân gây nên hiện tượng tim đập mạnh mà có cách điều trị khác nhau, có thể chỉ cần thay đổi lối sống hoặc có trường hợp sẽ phải dùng thuốc điều trị hoặc can thiệp lên hệ thống điện tim. 

Việc điều trị cần kết hợp chặt chẽ giữa phương pháp Tây y cùng với chế độ ăn uống khoa học, sinh hoạt điều độ và lối sống lành mạnh, tâm lý ổn định.

Sau đây là một số phương pháp có thể làm giảm triệu chứng tim đập mạnh:

Xây dựng lối sống khoa học

Để tránh lo lắng, căng thẳng và giữ tâm lý ổn định, bạn hãy luyện các bài tập như hít sâu thở chậm, tập yoga, ngồi thiền, đi bộ hay xông tinh dầu thư giãn,... Hãy thực hiện các bài tập mỗi ngày ít nhất 30 phút và duy trì 5 ngày/tuần. Ngủ đủ giấc, không thức quá khuya. Tránh xa các chất kích thích như thuốc lá, cà phê, rượu bia. Nên ăn các thực phẩm có hàm lượng Omega-3 cao như cá biển, hạt ngũ cốc, một số loại đậu; tăng cường rau xanh, trái cây tươi giàu vitamin C; cần hạn chế thức ăn nhiều đường, muối và nhiều dầu mỡ. Không dùng thuốc cảm cúm khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Dùng phương pháp Tây y để giảm tim đập nhanh

Giải pháp bao gồm dùng thuốc Tây và can thiệp phẫu thuật. Người bệnh sẽ được chỉ định dùng thuốc điều trị nguyên nhân gây tim đập mạnh thích hợp, kết hợp với dùng thuốc giảm triệu chứng như nhóm chẹn beta giao cảm với biệt dược thường dùng nhất là Concor, Betaloc; thuốc chẹn kênh Calci như Diltiazem, Tildiem,… Sau khi dùng thuốc nhưng vẫn không thể kiểm soát nhịp tim, các biện pháp khác sẽ được khuyến cáo bao gồm đốt điện tim, đặt máy khử rung tim hay cấy máy tạo nhịp tim.

Dùng thảo dược tự nhiên

Theo một số nghiên cứu, một số loại thảo dược như khổ sâm có công dụng làm giảm ức chế sự tăng tiết adrenalin, giảm tính kích thích cơ tim, điều chỉnh hệ thống điện tim và ổn định hệ thần kinh tim, từ đó giúp làm giảm và ổn định nhịp tim, phòng tránh xảy ra các cơn loạn nhịp. Người bệnh tim mạch có thể dùng kết hợp khổ sâm cùng nhiều thảo dược khác tốt cho tim để giảm và ngăn ngừa triệu chứng tim đập mạnh.

Nhìn chung, nếu bạn bị khó thở và tim đập mạnh và muốn biết đây là dấu hiệu của bệnh gì, tốt nhất bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tim mạch để được thăm khám và chẩn đoán bệnh chính xác. 

Xem thêm: Chu kì hoạt động của tim và các bệnh liên quan cần biết