Bác sĩ tốt nghiệp từ Đại học Y Hà Nội, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Dinh dưỡng và Y học Dự phòng. Bác sĩ từng là giảng viên tại Trường Đại học Y tế Công cộng và cũng có kinh nghiệm thực tiễn chuyên sâu trong lĩnh vực tiêm chủng.
Ứng dụng Nhà Thuốc Long Châu
Siêu ưu đãi, siêu trải nghiệm
Bác sĩNguyễn Thị Nhung
Bác sĩ tốt nghiệp từ Đại học Y Hà Nội, có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Dinh dưỡng và Y học Dự phòng. Bác sĩ từng là giảng viên tại Trường Đại học Y tế Công cộng và cũng có kinh nghiệm thực tiễn chuyên sâu trong lĩnh vực tiêm chủng.
Sán dây lợn (Taenia solium) hay còn gọi là sán dải heo là một bệnh ký sinh trùng có nguồn gốc từ động vật, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng/thú y và tác động xấu đến kinh tế. Sán dây lợn là bệnh lây truyền qua đường thực phẩm do ký sinh trùng được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xếp hạng số một toàn cầu. Bệnh thường xảy ra ở những nước có nền kinh tế xã hội kém phát triển. Những vùng có tiêu chuẩn vệ sinh cá nhân thấp, vệ sinh môi trường kém, quản lý chăn nuôi kém, kiểm tra thịt chưa đầy đủ và kiến thức về sán dây lợn còn hạn chế là những vùng bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh.
Nhiễm sán dây lợn là một bệnh kí sinh trùng do Taenia solium gây ra. Nhiễm trùng xảy ra khi ấu trùng sán dây xâm nhập vào cơ thể và hình thành nang sán. Khi tìm thấy nang sán trong não, tình trạng này được gọi là bệnh nang sán thần kinh.
Sán dây gây bệnh nang sán được tìm thấy trên toàn thế giới. Bệnh lây nhiễm thường xảy ra nhất ở các vùng nông thôn, các nước đang phát triển có điều kiện vệ sinh kém. Bệnh sán dây lợn rất hiếm gặp ở các quốc gia Hồi giáo, do họ cấm ăn thịt lợn.
Bệnh sán dây lợn mắc phải do vô tình nuốt phải thực phẩm có chứa trứng sán dây lợn (Taenia solium). Trứng sán dây phát triển trong đường tiêu hoá của người bị nhiễm bệnh và được thải ra ngoài theo phân. Trứng sán dây này lây lan qua thức ăn, nước uống hoặc các bề mặt bị nhiễm chúng. Điều này có thể xảy ra do uống nước hoặc thực phẩm bị ô nhiễm, hoặc do đưa ngón tay bẩn vào miệng. Người bị nhiễm sán dây có thể có hiện tượng tự tái nhiễm. Khi vào trong dạ dày, trứng sán dây nở ra, xâm nhập vào ruột, di chuyển theo dòng máu và có thể phát triển thành nang sán trong cơ, não hoặc mắt.
Bản thân sán dây thường không gây ra triệu chứng gì ngoại trừ thỉnh thoảng các đốt sán di động đi qua hậu môn. Một số triệu chứng được ghi nhận bao gồm chán ăn, đau bụng và sụt cân. Trường hợp hiếm, sán dây lợn có thể gây ra các triệu chứng do chúng làm tắc nghẽn đường mật, ống tụy hoặc ruột thừa.
Trong một số trường hợp hiếm, sán dây lợn có thể gây ra tắc ruột.
Nếu ấu trùng sán dây lợn di chuyển ra khỏi ruột, chúng có thể gây ra sự phát triển cục bộ và làm hỏng các mô như não, mắt hoặc tim. Trường hợp này được gọi là bệnh nang sán. Bệnh nang sán thần kinh có thể gây ra co giật và các vấn đề về thần kinh khác.
Bất kỳ khi nào bạn nào nghi ngờ mình nhiễm sán dây lợn hoặc có các triệu chứng được mô tả ở trên nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn. Một số người có thể tự nhận thấy mình bị nhiễm sán khi nhìn thấy sán dây trưởng thành trong phân.
Nhiễm sán dây lợn là do ăn thịt sống hoặc chưa nấu chín của động vật bị nhiễm bệnh. Gia súc thường mang theo Taenia solium là lợn.
Ở ruột người, nang hay trứng sán từ thịt bị nhiễm bệnh phát triển thành sán dây trưởng thành. Một con sán dây có thể phát triển dài hơn 3,5m và có thể sống ký sinh trong nhiều năm. Sán dây trưởng thành có nhiều đốt, mỗi đốt có thể tự sản xuất trứng.
Cả người lớn và trẻ em có thể tự lây nhiễm sán dây lợn nếu họ vệ sinh kém. Người bệnh có thể mắc phải khi ăn trứng sán dây mà họ bị dây trên tay khi lau hoặc gãi xung quanh vùng hậu môn.
Trứng của sán dây được thải theo phân ra ngoài. Nếu đại tiện bên ngoài nhà vệ sinh thì môi trường (bao gồm nước và rau) có thể bị ô nhiễm. Khó để biết được nguồn gốc nuôi trồng của các loại thực phẩm này. Chính vì vậy, nếu ăn các thực phẩm hoặc rau quả sống không được rửa sạch cũng có thể nhiễm sán dây lợn mặc dù không ăn thịt lợn.
Nếu ấu trùng sán dây lợn di chuyển ra khỏi ruột, chúng có thể gây ra sự phát triển cục bộ và làm hỏng các mô như não, mắt hoặc tim. Trường hợp này được gọi là bệnh nang sán. Bệnh nang sán thần kinh có thể gây ra co giật và các vấn đề về thần kinh khác.
Thuốc được lựa chọn để điều trị sán dây lợn trưởng thành là Praziquantel với liều từ 5 đến 10 mg/kg, dùng một liều duy nhất. Cần lưu ý rằng thuốc tẩy giun sán có thể tiêu diệt giun sán và gây ra phản ứng viêm dữ dội. Do đó, người bệnh không nên tự ý mua thuốc sử dụng mà hãy đến gặp bác sĩ để được tư vấn điều trị một cách an toàn và hiệu quả.
Người trên 65 tuổi có thể dùng Praziquantel để điều trị sán dây lợn. Tuy nhiên cần thận trọng khi dùng thuốc nếu chức năng thận bị suy giảm để tránh nguy cơ quá liều và ngộ độc thuốc.
Không nên dùng Praziquantel cho phụ nữ có thai do chưa đủ bằng chứng. Có thể dùng Niclosamide do không gây đột biến, quái thai hoặc gây độc cho bào thai. Tuy nhiên, nếu phụ nữ có thai nhiễm sán dây lợn vẫn cần phải được điều trị và tư vấn bởi bác sĩ để đảm bảo an toàn.
Hỏi đáp (0 bình luận)