Viêm bàng quang cấp: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa

Viêm bàng quang cấp là gì?

Nhiễm trùng tiết niệu có thể ảnh hưởng đến một hoặc nhiều bộ phận của đường tiết niệu nhưng phổ biến nhất là nhiễm trùng bàng quang (viêm bàng quang). Nhiễm trùng cấp tính khi bệnh khởi phát đột ngột và triệu chứng phát triển nhanh chóng.

Nhiễm trùng tiết niệu là gì?

Nhiễm trùng tiết niệu là bệnh lý nhiễm trùng phổ biến xảy ra khi vi khuẩn, thường từ da hoặc trực tràng, xâm nhập vào niệu đạo và gây nhiễm trùng đường tiết niệu. Hệ tiết niệu bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Nhiễm trùng thận (viêm đài bể thận) ít phổ biến hơn nhiễm trùng bàng quang (viêm bàng quang) nhưng nghiêm trọng hơn.

Khoảng 40% đến 60% phụ nữ bị nhiễm trùng tiết niệu vào một thời điểm nào đó trong đời, trong đó ½ là ở độ tuổi 32. Sự gia tăng của căn bệnh này dẫn đến 8 triệu lượt khám, 100.000 lượt nhập viện và 3,5 tỷ USD chi phí chăm sóc sức khỏe hàng năm ở Hoa Kỳ. Có khoảng 27 - 46% phụ nữ sẽ bị nhiễm trùng tiểu tái nhiễm hoặc tái phát trong vòng một năm kể từ lần nhiễm trùng tiểu trước đó. Ước tính có khoảng 30% - 44% phụ nữ sẽ bị nhiễm trùng tiểu lần thứ hai trong vòng 6 tháng kể từ lần nhiễm trùng tiểu đầu tiên.

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm bàng quang cấp

Các triệu chứng của viêm bàng quang cấp tính điển hình bao gồm:

• Cảm giác thường xuyên buồn tiểu, thậm chí ngay sau khi bạn vừa mới đi tiểu (tiểu lắt nhắt);
• Cảm giác nóng rát hoặc đau khi đi tiểu (tiểu gắt buốt);
• Cảm giác khó kiềm chế việc đi tiểu (tiểu gấp);
• Nước tiểu có mùi;
• Nước tiểu đục;
• Nước tiểu sậm màu;
• Máu trong nước tiểu;
• Tiểu không tự chủ;
• Đau ở dương vật, vùng chậu hoặc trực tràng;
• Đau khi quan hệ tình dục;
• Chuột rút ở thắt lưng hoặc bụng dưới;
• Mệt mỏi;
• Sốt nhẹ;
• Thay đổi tâm thần hoặc lú lẫn (phổ biến hơn ở những người từ 65 tuổi trở lên).

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm bàng quang cấp

Nếu tình trạng viêm bàng quang cấp không được chẩn đoán và điều trị sớm, bệnh lý này có thể phát triển nghiêm trọng và gây những biến chứng, bao gồm:

• Viêm bàng quang mạn tính;
• Viêm bàng quang sinh hơi;
• Viêm đài bể thận cấp do nhiễm trùng ngược dòng;
• Nhiễm trùng huyết, có nguy cơ dẫn đến tử vong: Cần chú ý các dấu hiệu cảnh báo như sốt cao, lạnh run, môi khô, lưỡi dơ, buồn nôn, nôn,...
• Tổn thương thận cấp;
• Áp xe quanh thận;
• Thai phụ mắc bệnh có nguy cơ sinh non, sảy thai, trẻ thiếu cân hoặc nhiễm trùng sơ sinh;
• Hẹp niệu đạo ở nam giới.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu bạn có các triệu chứng của viêm bàng quang cấp hoặc bạn là đối tượng dễ có biến chứng của bệnh như phụ nữ có thai, cần lập tức đến các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời. Nếu bạn đang trong quá trình điều trị và các triệu chứng của bạn không chấm dứt trong một tuần, bạn hãy đến tái khám và có thể sẽ được bác sĩ thay đổi loại kháng sinh khác.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm bàng quang cấp

Nguyên nhân chính gây viêm bàng quang cấp là vi khuẩn. Loại vi khuẩn phổ biến nhất gây viêm bàng quang cấp là Escherichia coli - loại vi khuẩn gây ra khoảng 80% trường hợp viêm bàng quang cấp.

Một số loại vi khuẩn khác gây bệnh như: Proteus mirabilis, Klebsiella, Staphylococcus saprophyticus, Pseudomonas aeruginosa,... Những vi trùng này xâm nhập vào niệu đạo và sau đó là bàng quang dẫn đến nhiễm trùng bàng quang.

Vi khuẩn xâm nhập vào bàng quang, tấn công vào lớp niêm mạc và dưới niêm mạc, phá hủy hàng rào bảo vệ của bàng quang, bám dính, nhân lên và tiết ra các độc tố. Khi bị tổn thương, bàng quang trở nên nhạy cảm hơn và gây ra các triệu chứng của bệnh như đau hạ vị, tiểu gắt, tiểu lắt nhắt, tiểu gấp.

Viêm bàng quang cấp cũng có thể không do nhiễm khuẩn. Một số bệnh lý hoặc điều trị của bệnh khác cũng có thể làm miễn dịch cơ thể bị suy giảm và ảnh hưởng đến hàng rào bảo vệ của bàng quang như:

• Phụ nữ mang thai;
• Phụ nữ thời kỳ tiền mãn kinh, mãn kinh;
• Đái tháo đường;
• Xạ trị;
• Một số thuốc hóa trị như cyclophosphamide, ifosfamide;
• Sử dụng thuốc tránh thai, thuốc diệt tinh trùng;
• Sỏi hoặc u ở bàng quang;
• Hẹp niệu đạo hoặc bao quy đầu;
• Phì đại tuyến tiền liệt lành tính hoặc ung thư tuyến tiền liệt.