Bệnh thủy đậu nặng: Hiểu về dấu hiệu, biến chứng và cách phòng ngừa

Hiểu biết về bệnh thủy đậu nặng là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe bản thân và những người thân yêu. Hãy cùng bài viết này của Long Châu khám phá những thông tin quan trọng này để có cái nhìn toàn diện về căn bệnh này, đồng thời có những biện pháp phòng ngừa kịp thời.

Tổng quan về bệnh thủy đậu nặng

Bệnh thủy đậu nặng là tình trạng diễn biến phức tạp của bệnh thủy đậu thông thường, gây ra bởi virus Varicella zoster. Nó không chỉ ảnh hưởng đến da mà còn có thể tấn công các cơ quan nội tạng dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh.

Đặc điểm

• Mức độ bùng phát mạnh mẽ: Nổi mụn nước dày đặc, lan rộng khắp cơ thể, thậm chí mọc cả ở họng, miệng, niêm mạc mắt, vùng sinh dục.
• Triệu chứng toàn thân nghiêm trọng: Sốt cao liên tục, đau đầu dữ dội, nôn mửa, tiêu chảy, lờ đờ, mệt mỏi, khó thở, suy hô hấp.
• Nguy cơ biến chứng cao: Nhiễm trùng da, nhiễm trùng huyết, viêm phổi, viêm não, viêm tiểu não, hội chứng Reye (ở trẻ em), ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe, thậm chí tử vong.

Giai đoạn phát triển

Giai đoạn phát triển của bệnh thủy đậu nặng thường được chia thành 4 giai đoạn chính:

• Giai đoạn ủ bệnh: Kéo dài từ 10 đến 21 ngày sau khi tiếp xúc với virus. Trong giai đoạn này, người bệnh thường không có triệu chứng gì rõ ràng.
• Giai đoạn khởi phát: Xuất hiện các triệu chứng như sốt cao (thường trên 39 độ C), nhức đầu dữ dội, mệt mỏi, chán ăn, đau cơ, đau khớp. Một số trường hợp có thể có thêm các triệu chứng như buồn nôn, nôn, tiêu chảy.
• Giai đoạn toàn phát: Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất của bệnh thủy đậu nặng. Mụn nước xuất hiện dày đặc, lan rộng khắp cơ thể, thậm chí mọc cả ở họng, miệng, niêm mạc mắt, vùng sinh dục. Mụn nước có kích thước lớn hơn bình thường, chứa nhiều dịch mủ, gây ngứa rát dữ dội.
• Giai đoạn hồi phục: Mụn nước bắt đầu khô dần, đóng vảy, bong tróc. Sốt và các triệu chứng toàn thân giảm dần. Giai đoạn hồi phục thường kéo dài từ 1 - 2 tuần.

Đối tượng nguy cơ cao bị bệnh thủy đậu nặng

• Trẻ em dưới 1 tuổi, đặc biệt là trẻ sơ sinh. Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ còn non yếu, chưa hoàn thiện, do đó rất dễ bị virus thủy đậu tấn công.
• Người lớn chưa từng mắc bệnh thủy đậu hoặc chưa được tiêm phòng.
• Người có hệ miễn dịch suy yếu do bệnh lý nền, sử dụng thuốc ức chế miễn dịch, hóa trị liệu.
• Phụ nữ mang thai: Khi mang thai, hệ miễn dịch của phụ nữ suy yếu hơn bình thường, do đó dễ mắc bệnh thủy đậu, có nguy cơ cao gặp biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.

Phương pháp điều trị bệnh thủy đậu nặng

Bệnh thủy đậu thường diễn biến nhẹ và tự khỏi sau 1 - 2 tuần. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh có thể trở nên nặng, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. Do đó, việc điều trị bệnh thủy đậu nặng cần được thực hiện kịp thời và đúng cách. Dưới đây là một số phương pháp điều trị bệnh thủy đậu nặng:

• Thuốc kháng virus: Acyclovir là thuốc kháng virus thường được sử dụng để điều trị bệnh thủy đậu nặng. Thuốc này có hiệu quả nhất khi được sử dụng trong vòng 48 giờ đầu sau khi xuất hiện triệu chứng. Acyclovir được dùng bằng đường uống hoặc đường tiêm tĩnh mạch.
• Thuốc giảm đau và hạ sốt: Paracetamol hoặc ibuprofen có thể được sử dụng để giảm đau, hạ sốt.
• Thuốc chống ngứa: Thuốc kháng histamine như diphenhydramine hoặc loratadine có thể giúp giảm ngứa.
• Chăm sóc da: Cần giữ cho da sạch sẽ, khô ráo để tránh bị nhiễm trùng. Người bệnh nên tắm bằng nước mát và sử dụng xà phòng dịu nhẹ. Các nốt phỏng nước không nên gãi vì có thể dẫn đến sẹo.
• Bù nước, điện giải: Uống nhiều nước, nước trái cây, oresol để bù nước và điện giải bị mất do sốt, tiêu chảy.
• Vệ sinh cá nhân: Giữ vệ sinh da sạch sẽ, cắt móng tay ngắn để tránh gãi làm vỡ các nốt mụn nước.
• Dinh dưỡng: Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, ưu tiên các thực phẩm dễ tiêu hóa, giàu vitamin và khoáng chất.

Thủy đậu rất dễ lây lan, chính vì vậy, người bệnh thủy đậu nặng cần được cách ly với những người khác để tránh lây lan virus. Ngoài ra, người bệnh thủy đậu nặng cần được theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ để phát hiện sớm các biến chứng và có biện pháp xử trí kịp thời.

Biện pháp phòng tránh bệnh thủy đậu 

Để chủ động phòng tránh bệnh thủy đậu, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:

Tiêm vắc xin phòng bệnh thủy đậu

Đây là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất, được khuyến cáo cho trẻ em từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn chưa từng mắc bệnh thủy đậu. Tiêm vắc xin thủy đậu Varivax hay Varilrix giúp cơ thể tạo miễn dịch với virus thủy đậu, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh, giảm mức độ nặng của bệnh nếu mắc và hạn chế nguy cơ biến chứng. 

Vắc xin thủy đậu tiêm mấy mũi và nên tiêm khi nào? Theo lịch trình tiêm chủng quốc gia, trẻ em sẽ được tiêm 2 mũi vắc xin thủy đậu, mũi thứ nhất vào lúc 12 tháng tuổi và mũi thứ hai cách mũi thứ nhất ít nhất 6 tuần.

Hạn chế tiếp xúc với người bị bệnh

Virus thủy đậu có thể lây truyền qua đường hô hấp do hắt hơi, ho hoặc tiếp xúc trực tiếp với các sang thương của người bệnh. Do đó, bạn nên hạn chế tiếp xúc với người bị thủy đậu, đặc biệt là trong giai đoạn họ đang có nhiều nốt mụn nước. Nếu bạn phải tiếp xúc với người bị bệnh, hãy đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước.

Vệ sinh cá nhân

• Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước, đặc biệt là sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn và sau khi tiếp xúc với người bệnh. 
• Vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý. 
• Giữ nhà cửa thoáng mát, sạch sẽ. 
• Sử dụng riêng các đồ dùng cá nhân như khăn mặt, khăn tắm, bàn chải đánh răng,...

Cách ly người bệnh

• Nếu bạn hoặc người thân bị thủy đậu, hãy cách ly họ khỏi những người khác trong nhà ít nhất 5 ngày kể từ khi bắt đầu xuất hiện nốt mụn nước đầu tiên. 
• Người bệnh nên đeo khẩu trang khi ho hoặc hắt hơi và che miệng bằng khăn giấy. 
• Vệ sinh thường xuyên các vật dụng và bề mặt mà người bệnh đã chạm vào.

Một số lưu ý khác

• Không gãi các nốt mụn nước vì có thể dẫn đến nhiễm trùng. 
• Cắt móng tay ngắn để tránh làm trầy xước các nốt phỏng nước. 
• Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát để tránh kích ứng da. 
• Uống nhiều nước và bổ sung đầy đủ vitamin để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Ngoài ra, bạn cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn cụ thể về các biện pháp phòng tránh bệnh thủy đậu phù hợp với bản thân.

Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa trên, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh thủy đậu, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Bệnh thủy đậu tuy phổ biến nhưng có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách. Do đó, việc nâng cao nhận thức về bệnh, nắm rõ các dấu hiệu cảnh báo biến chứng, chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa là vô cùng quan trọng. Với sự quan tâm và chăm sóc sức khỏe đúng cách, chúng ta có thể hoàn toàn kiểm soát được bệnh thủy đậu, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng.

Xem thêm:

• Bùng phát dịch thủy đậu tại nhiều nơi trên cả nước
• Vắc xin thủy đậu có phải tiêm nhắc lại không? Phác đồ tiêm?